Ból szyi i karku. Ruszaj głową, by uniknąć bólów szyi i karku

Bóle szyi i karku są powszechną dolegliwością, ale im jesteśmy starsi, tym częściej się zdarzają. Rzadziej byśmy się skarżyli na ból szyi i karku, gdyby nasz kręgosłup szyjny był w ruchu. To najlepszy sposób by nie dopuścić do chronicznego napięcia mięśni, które często jest przyczyną bólu.

Spis treści

1. Bóle szyi i karku. Dlaczego boli
2. Kręgosłup szyjny w bezruchu
3. Smagnięcie biczem - uraz kręgosłupa szyjnego
4. Ulga dla karku

Bóle szyi i karku sporadycznie zdarzają się każdemu, choćby po nocy przespanej w niewygodnej pozycji. Ból mija szybko, jeśli zaczniemy ruszać głową, zaraz więc o nim zapominamy. Ale z powodu nadmiernego obciążania kręgosłupa szyjnego staje się częstą dolegliwością i nie sposób już puścić bólów szyi i karku w niepamięć. Nie zawsze zlokalizowane są tylko na karku. Promieniują do ręki, głowy, pleców. Są sygnałem kiepskiej kondycji kręgosłupa szyjnego i połączonych z nim mięśni.

Bóle szyi i karku. Dlaczego boli

Gdy często dokucza nam ból karku, od razu myślimy, że mamy dyskopatię. Tymczasem zazwyczaj jego źródłem są napięte mięśnie. Niekiedy są tak mocno naprężone, że dochodzi do naderwania przyczepów, które przytwierdzają je do kości. Stałe napięcie mięśni karku może być efektem długotrwałego stresu lub częstego trzymania głowy pod jednym kątem. Z czasem prowadzi do przykurczu mięśni i ograniczenia zakresu ruchów głową. Przyczynia się także do zmian w kręgosłupie szyjnym. Przykurcz powoduje bowiem, że mięsień jest ustawiony w niewłaściwej pozycji. To prowadzi do przeciążeń poszczególnych segmentów kręgosłupa i z czasem zmian zwyrodnieniowych w obrębie dysków i stawów międzywyrostkowych. Przyczyną bólu są wówczas nie tylko mięśnie, ale także ucisk dysku na korzenie nerwowe albo ocieranie się o siebie struktur kręgosłupa szyjnego, które wskutek zwyrodnień  zanadto się do siebie zbliżyły. A zatem brak ruchu, który zapewnia mięśniom elastyczność oraz siłę, i przeciążenia skutkują bólami karku.

Kręgosłup szyjny w bezruchu

W większości  przypadków dolegliwości w obrębie karku związane są z wielogodzinnym trwaniem w wymuszonej pozycji przed komputerem. Kręgosłupowi szyjnemu szkodzi, gdy ciągle mamy szyję uniesioną do góry (zbyt wysoko ustawiony monitor), skręconą (komputer z boku biurka) lub spuszczoną (laptop na kolanach).  Niestety – także siedzenie w prawidłowej pozycji przed komputerem po wiele godzin dziennie przez całe lata nie gwarantuje uniknięcia bólów karku, bo zmusza nas do bezruchu. Dlatego pamiętajmy o tym, aby co 15–30 minut poruszać głową. Postarajmy się także ograniczyć korzystanie z komputera, który włączamy nie tylko w pracy, ale też w domu – dla przyjemności (albo pracując na drugim etacie). Natomiast czytanie nie jest już tak często jak kiedyś przyczyną bólów karku, bo poświęcamy na nie obecnie znacznie mniej czasu. Pamiętajmy tylko, aby nie czytać (ani nie oglądać telewizji) w najgorszej  dla kręgosłupa szyjnego pozycji – na brzuchu z głową opartą na rękach.

Smagnięcie biczem - uraz kręgosłupa szyjnego

Przyczyną bólu karku mogą być także rozmaite urazy. Najczęstszy z nich to tzw. smagnięcie biczem. Dochodzi do niego podczas wypadku samochodowego, gdy nasz pojazd uderzy w inny lub zostanie uderzony z tyłu. W efekcie zderzenia następuje gwałtowne zwiększenie lub zmniejszenie prędkości, wskutek którego głowa bezwładnie leci do przodu, a następnie do tyłu. Ruch ten, przypominający smagnięcie biczem, może doprowadzić do ponaciągania, naderwania mięśni i więzadeł, a nawet większych uszkodzeń (np. złamania kręgu szyjnego). Dlatego po stłuczce samochodowej, nawet gdy kark nas nie boli, wybierzmy się do ortopedy. Kraksy samochodowe zdarzają się sporadycznie, natomiast ostre hamowanie, np. na czerwonym świetle, nie jest rzadkością – wtedy doświadczamy „smagnięcia biczem” w łagodnej postaci. Siła działająca wówczas na kręgosłup szyjny jest mniejsza, ale powoduje mikrourazy, które się kumulują w ciągu naszego życia i z czasem prowadzą do zmian zwyrodnieniowych. A gdy kark z ich powodu zaczyna nam dokuczać, bronimy się, przyjmując pozycję ciała, w której ból jest najmniej dotkliwy. Wówczas dochodzi do napięcia i przykurczu mięśni, tak jak w przypadku siedzenia w wymuszonej pozycji, i dolegliwości się nasilają.

Ulga dla karku

Na bóle karku i zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego „pracujemy” przez wiele lat naszego życia. Przed czterdziestym rokiem życia na ogół ich przyczyną są tylko mięśnie. Na tym etapie rozwoju choroby pomagają samodzielne ćwiczenia, spanie na ortopedycznej poduszce, która układa kręgosłup szyjny w fizjologicznej pozycji, unikanie siedzenia godzinami w bezruchu. Takie postępowanie łagodzi dolegliwości. Ulgę przyniesie nam także wmasowywanie maści rozgrzewających. Warto po nie sięgnąć, gdy czujemy ból, np. po długiej jeździe samochodem lub pracy z komputerem. Rozluźniają napięte mięśnie.  Ale z przykurczem mięśni nie zawsze sobie poradzimy. Wówczas skorzystajmy z pomocy specjalisty od terapii manualnej, który je rozciągnie (masaż i fizykoterapia niewiele pomogą). Po czterdziestce zwykle mamy nie tylko przykurczone mięśnie, ale również zmiany zwyrodnieniowe związane z przeciążeniem kręgosłupa szyjnego, kumulowaniem się mikrourazów i starzeniem się organizmu. Wtedy terapia manualna nie zawsze przynosi ulgę. Czasami konieczna jest operacja.

miesięcznik "Zdrowie"

Zobacz galerię 7 zdjęć