Ksylitol - co to jest? Ile ma kalorii?

Ksylitol (cukier brzozowy) to naturalny słodzik, który stanowi zdrową alternatywę dla cukru. W przeciwieństwie do niego ksylitol zawiera aż o 40 proc. mniej kalorii i posiada zdecydowanie niższy indeks glikemiczny, dlatego poleca się przede wszystkim cukrzykom i osobom odchudzającym się. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości ma ksylitol.

Spis treści

1. Co to jest ksylitol?
2. Ksylitol: występowanie. Jak smakuje ksylitol?
3. Ksylitol: indeks glikemiczny
4. Ksylitol: kalorie
5. Czy ksylitol jest zdrowy?
6. Czy ksylitol może być szkodliwy?

Co to jest ksylitol?

Ksylitol (cukier brzozowy) to substancja słodząca pochodzenia naturalnego, która obok sorbitolu, mannitolu, erytrytolu i maltitolu należy do grupy polioli, czyli "alkoholi cukrowych" – węglowodanów charakteryzujących się niską wartością energetyczną oraz tym, że nie podnoszą poziomu glukozy we krwi.

Takie właściwości ksylitolu sprawiają, że jest on polecany zwłaszcza diabetykom i osobom walczącym z nadwagą.

Ksylitol: występowanie. Jak smakuje ksylitol?

Ksylitol najczęściej jest pozyskiwany z kory fińskiej brzozy, choć występuje również w:

• niektórych owocach:
• truskawkach,
• jagodach,
• malinach,
• śliwkach,
• gruszkach),
• kolbach kukurydzy
• grzybach.

Warto wiedzieć, że ludzki organizm również w niewielkich ilościach wytwarza ksylitol.

Cukier brzozowy wygląda i smakuje tak, jak tradycyjny cukier. Ponadto podczas jego używania można dodatkowo wyczuć bardzo przyjemny, miętowy aromat. Ksylitol można znaleźć w wielu produktach.

W sprzedaży najczęściej występuje jako skarmelizowany cukier, choć spotkać można także gumy do żucia z ksylitolem, miętówki, a także pasty do zębów i aerozole do nosa.

Ksylitol: indeks glikemiczny

Ksylitol należy do grupy polioli. Są to węglowodany, które są wolniej wchłaniane w przewodzie pokarmowym, a ich metabolizm odbywa się w sposób praktycznie niezależny od insuliny (lub przy nieznacznym jej udziale), tzn. nie powodują wzrostu stężenia glukozy we krwi i nie stymulują wydzielania insuliny.

W związku z tym indeks glikemiczny ksylitolu (IG=8) jest parokrotnie niższy niż cukru. A im niższy IG, tym niższy poziom cukru we krwi. Z tego powodu ksylitol jest polecany cukrzykom, osobom z zakłóconą tolerancją glukozy i insulinoopornością.

Ksylitol: kalorie

Ten naturalny słodzik jest idealny dla osób zmagających się z nadwagą i otyłością. Cukier brzozowy zawiera prawie 2 razy mniej kalorii niż cukier - dostarcza średnio 2,4 kcal/g, w porównaniu do zwykłego cukru, który dostarcza 4 kcal/g. Poza tym zmniejsza łaknienie na słodycze.

Czy ksylitol jest zdrowy?

Ksylitol a osteoporoza

Ksylitol zwiększa mineralizację, czyli przyswajanie wapnia przez kości, dzięki czemu przywraca traconą wraz z wiekiem gęstość kości.

Z tego względu jest polecany nie tylko osobom, u których zdiagnozowano osteoporozę, lecz także dzieciom (ale dopiero od 3. roku życia), których układ kostny dopiero się kształtuje.

Warto wiedzieć, że tradycyjny cukier wykazuje odwrotne działanie – "wypłukuje" z organizmu sole mineralne, w tym wapń.

Ksylitol przeciw próchnicy i innym chorobom zębów

Naukowcy, których wyniki badań zostały opublikowane w "Journal of American Dental Association", wykazali również, że ksylitol pomaga zapobiegać próchnicy i innym chorobom zębów.

Cukier brzozowy szybko przywraca właściwe pH śliny, zmniejszając czas ekspozycji zębów na działanie szkodliwych kwasów. Ponadto hamuje rozmnażanie bakterii, które są odpowiedzialne za psucie się zębów.

Tę tezę potwierdzają badacze z Harvard School of Dental Medicine (Wydział Stomatologii Uniwersytetu Harvarda), którzy stwierdzają, że "ksylitol wyraźnie zmniejsza liczbę przypadków stomatologicznych".

Dlatego dzieciom, zamiast cukru, który powoduje próchnicę zębów (a także paradontozę), lepiej podać ten naturalny słodzik. Niektórzy zalecają przed połknięciem ksylitolu wymieszać go ze śliną i przepłukać nim jamę ustną. Inni przyrządzają z niego roztwory wodne jako płukanki (nie tylko do ust, lecz także gardła).

Ksylitol wspomaga odporność organizmu

Ksylitol, w przeciwieństwie do cukru, daje odczyn zasadowy, w związku z tym stabilizuje równowagę kwasowo-zasadową organizmu, a co za tym idzie - hamuje rozwój bakterii i drożdżaków.

Z tego względu ksylitol jest polecany osobom zmagającym się z chorobami bakteryjnymi i grzybicą, które powinny zrezygnować z cukru, gdyż ten tylko "dokarmia" bakterie i sprzyja rozwojowi grzybów.

Polecamy

Autor: Time S.A

Dieta cukrzycowa nie musi oznaczać wyrzeczeń! Skorzystaj z JeszCoLubisz - innowacyjnego systemu dietetycznego Poradnika Zdrowie. Ciesz się indywidualnie dobranym planem i stałą opieką dietetyka. Jedz to, co lubisz, pomagaj organizmowi w chorobie, wyglądaj i czuj się lepiej.

Dowiedz się więcej

Czy ksylitol może być szkodliwy?

Badacze z amerykańskiego Urzędu ds. Żywności i Leków (FDA) uznali, że ksylitol nie posiada żadnych znanych własności toksycznych. Podobne zdanie ma Komitet Ekspertów ds. Dodatków do Żywności Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), który uznał nawet, że nie istnieje jego dzienna granica spożycia.

Jednak mimo to nie należy przesadzać z ilością spożywanego ksylitolu. Jego nadmiar w diecie może doprowadzić do:

• nadmiernego gromadzenia się gazów w jelitach,
• lekkich biegunek
• lub skurczów.

Na szczęście jest to działanie tymczasowe, a organizm bardzo szybko przyzwyczaja się do jego zwiększonych dawek w całodziennym pożywieniu.

Warto wiedzieć, że na opakowaniach produktów, w których zawartość ksylitolu (i innych polioli) przekracza 10 proc. masy wyrobu, producent ma obowiązek podać informację, że spożycie w nadmiernych ilościach może mieć efekt przeczyszczający.

Czytaj też:

• Stewia: gdzie kupić? Czy jest bezpieczną alternatywą dla cukru?
• Melasa - właściwości i zastosowanie
• Słodzik zamiast cukru - czy to bezpieczne?

Jakie są zdrowsze zamienniki cukru?

Zobacz galerię 7 zdjęć

Monika Majewska