Płatki owsiane – właściwości odżywcze, wpływ na zdrowie

Płatki owsiane nadają się nie tylko do wykonania porannej owsianki. Sprawdzą się też jako forma panierki, składnik kruszonki na ciasto czy też podstawowy produkt do wytworzenia mleka roślinnego. Zobacz, jakie jeszcze korzyści niesie ze sobą codzienne spożywanie porcji płatków owsianych i w jaki sposób może wpłynąć to na poprawę twojego stanu zdrowia i urody.

Spis treści

1. Płatki owsiane – żywność funkcjonalna XXI wieku
2. Płatki owsiane – wartości odżywcze
3. Płatki owsiane – właściwości zdrowotne

Płatki owsiane mają wiele właściwości. Dzięki cennym składnikom odżywczym opóźnią efekty starzenia, wspomagają pracę jelit,  obniżą poziom cholesterolu i poprawią glikemię u osób, które mają zaburzenia tolerancji glukozy. Ponadto są dobrym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych i błonnika.

Płatki owsiane – żywność funkcjonalna XXI wieku

Żywność funkcjonalna to taka, która została przebadana naukowo pod kątem właściwości chemicznych, biologicznych, biochemicznych i klinicznych, i która ma potwierdzony badaniami korzystny wpływ na organizm człowieka daleko wykraczający poza „normalne” jedzenie.

Płatki owsiane, ze względu na swoje liczne właściwości zdrowotne, zaliczone zostały właśnie do tego typu grupy żywności.

Działają pozytywnie na ludzkie ciało:

• wspierają właściwości obronne organizmu,
• wspomagają leczenie różnego rodzaju chorób,
• opóźniają procesy starzenia się organizmu,
• działają prewencyjnie w chorobach dietozależnych,
• i wpływają na poprawę stanu fizycznego i psychiki.

Płatki owsiane możemy znaleźć na półkach sklepowych w 3 różnych formach:

• płatków błyskawicznych,
• płatków górskich,
• płatków zwykłych.

Każda z tych form przeznaczona jest dla innej grupy odbiorców. Płatki błyskawiczne idealne są dla małych dzieci, a także osób starszych mających problem z gryzieniem lub połykaniem.

Płatki górskie, ze względu na mały stopień przetworzenia i lekko słodkawy smak, będą doskonałe dla starszych dzieci i osób dorosłych, jako podstawa owsianki czy czekoladowych ciastek.

Z kolei płatki zwykłe, najmniej przerobione, o największej ilości wartości odżywczych, przydadzą się osobom niedożywionym, a także z chorobami jelit.

Produkty bez glutenu - poznaj te mniej znane

Zobacz galerię 5 zdjęć

Płatki owsiane – wartości odżywcze

Białko

Produkty roślinne zwykle nie są polecanym źródłem białka, gdyż zawarte w nich białko jest niepełnowartościowe i nie zawiera wszystkich aminokwasów egzogennych (czyli takich, których organizm nie umie sam wytworzyć i trzeba je dostarczyć z zewnątrz, wraz z pożywieniem).

Jednak na tym tle owies zdecydowanie wyróżnia się na korzyść. 100 g płatków owsianych dostarcza bowiem aż 7 z 10 niezbędnych aminokwasów egzogennych. Decyduje to o dużej wartości żywieniowej owsa.

Warto jednak dodać, że mimo wszystko nie jest ono najlepiej przyswajalnym źródłem białka roślinnego. Lepszy wskaźnik wartości odżywczej (CS) ma tu bowiem soja – 95% i kukurydza – 86%.

Mimo to, komponując płatki owsiane z mlekiem czy np. jogurtem, jesteśmy w stanie maksymalnie wykorzystać białko znajdujące się w owsie, gdyż pozbywamy się aminokwasu ograniczającego, który utrudnia przyswajanie płatków owsianych w momencie gdy spożywamy je samodzielnie.

Tłuszcze

Tłuszcz znajdujący się w płatkach owsianych jest bardzo korzystny dla zdrowia, gdyż w 80% składa się z nienasyconych kwasów tłuszczowych.

Należą do nich m.in.:

• kwas oleinowy (29-53%),
• α-linolenowy (1-5%),
• linolowy (24-48%),

jak również:

• kwas eikozapentaenowy,
• dokozaheksaenowy,
• i arachidonowy.

Jak ważna jest obecność tych kwasów w diecie, świadczy fakt, że są one niezbędnymi składnikami błon komórkowych, są konieczne do transportu lipidów we krwi, hamują sklejanie się płytek krwi – przez co zapobiegają powstawaniu zakrzepów; zmniejszają ryzyko wystąpienia nadciśnienia krwi, powodują lepszy przepływ krwi przez serce oraz naczynia wieńcowe.

Dzięki korzystnemu profilowi kwasów tłuszczowych w płatkach owsianych dochodzi też do redukcji poziomu cholesterolu.

Witaminy i składniki mineralne

Płatki owsiane są bardzo dobrym źródłem witaminy B1, B5 oraz E. Tiamina (wit. B1) jest szczególnie ważna dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Wpływa pozytywnie na zdolność koncentracji, lepszy sen oraz pamięć.

Z kolei kwas pantotenowy (B5) jest niezbędny do metabolizmu białek, tłuszczy i węglowodanów oraz do syntezy cholesterolu, hormonów, czy neuroprzekaźników.

Witamina E działa przede wszystkim przeciwrodnikowo, zapobiega więc mutacjom oraz szybszemu starzeniu się organizmu.

Oprócz wspomnianych witamin, płatki owsiane zawierają także substancje mineralne typu:

• fosfor,
• wapń,
• magnez,
• krzem
• czy cynk.

Płatki owsiane – właściwości zdrowotne

Wspomaganie funkcjonowania jelit

Płatki owsiane posiadają dużą ilość korzystnego dla jelit błonnika. Zawierają go aż 14%, z czego 8% należy do frakcji rozpuszczalnej a tylko 6% do nierozpuszczalnej. Są to bardzo dobre proporcje, gdyż frakcja nierozpuszczalna błonnika korzystna przy zaparciach i wspomagająca perystaltykę jelit może drażnić układ pokarmowy, jeśli występuje w zbyt dużych ilościach.

Szczególnie może szkodzić osobom z chorobami zapalnymi górnego lub dolnego odcinka układu pokarmowego, czy uszkodzoną śluzówką jelit.

Dlatego, aby czerpać korzyści wynikające ze spożycia błonnika (np. w postaci: zwiększenia objętości stolca, który ułatwia wypróżnianie; pozbywania się toksyn z organizmu), a przy tym nie dopuszczać do drażnienia żołądka czy jelit, warto równoważyć spożycie frakcji nierozpuszczalnej z rozpuszczalną.

Spożywanie płatków owsianych jest szczególnie wskazane u osób z chorobami jelit, gdyż zawarta w nich rozpuszczalna frakcja błonnika w postaci β -glukanów potrafi chronić śluzówkę jelit przed toksynami.

Poza tym β-glukany wspomagają wchłanianie składników odżywczych, gdyż wydłużają czas pasażu jedzenia przez jelita.

Dobroczynny wpływ frakcji rozpuszczalnej uwidacznia się również poprzez regulowanie apetytu m.in. zmniejszenie uczucia łaknienia, co powoduje dłuższe przerwy w jedzeniu i możliwość aktywizacji MMC – wędrującego kompleksu mioelektrycznego, który oczyszcza jelita między posiłkami.

Zdrowa mikroflora jelit

Korzystna ilość oraz właściwe proporcje frakcji rozpuszczalnej i nierozpuszczalnej błonnika pochodzącego z płatków owsianych sprawiają, że owies jest doskonałym prebiotykiem, wspomagającym wzrost korzystnych bakterii jelitowych.

Dzięki wspieraniu kolonizacji dobrych bakterii, następuje automatycznie zmniejszenie liczby tych złych (główny mechanizm antagonistyczny między bakteriami dobrymi i złymi wynika z konkurowania o pokarm. Kiedy dobre bakterie są w większej liczbie, zabierają pokarm patogenom, w związku z czym te drugie nie mogą się rozmnażać).

Beta-glukany pochodzące z owsa w szczególności wspierają wzrost takich szczepów bakterii jak Lactobacillusy oraz Bifidobacterium.

Działanie przeciwzapalne, immunostymulujące

Dzięki zawartości β-glukanów płatki owsiane zaliczane są do żywności, która posiada zdolności immunostymulujące.

A to dlatego, że β-glukany posiadają działanie aktywizujące makrofagi, neutrofile oraz monocyty odpowiedzialne za unicestwianie patogenów. Stymulując wspomniane komórki żerne do działania, β-glukany chronią organizm przed infekcjami. Poza tym mają działanie antynowotworowe.

W badaniach na myszach wykazano, że po podaniu im β-glukanów doszło do zmniejszenia masy guzów litych, a u kobiet leczonych z powodu nowotworu piersi, dochodziło do szybszego leczenia stanów zapalnych po zastosowaniu radioterapii.

Profilaktyka chorób sercowo-naczyniowych

Choroby sercowo-naczyniowe pojawiają się m.in. w wyniku miażdżycy, kiedy to nadmierna ilość niekorzystnej frakcji cholesterolu LDL odkłada się w żyłach i tętnicach, doprowadzając do zwężenia ich światła, przez co przepływ krwi jest znacznie utrudniony.

Aby zmniejszyć ryzyko odkładania się frakcji LDL, warto spożywać płatki owsiane, które mają zdolność do obniżenia wchłaniania tłuszczu i cholesterolu oraz zwiększenia wydalania ich z kałem.

Owies redukuje też reabsorpcję kwasów żółciowych, co prowadzi w konsekwencji do tego, że cholesterol syntetyzowany w wątrobie wykorzystywany jest przede wszystkim do produkowania kwasów żółciowych i w ten sposób naturalnie obniża się jego stężenie we krwi.

Regularne spożycie płatków owsianych i zawartego w nim błonnika, powoduje obniżenie ogólnej zawartości cholesterolu w organizmie również dlatego, że doprowadza do spadku masy ciała i redukcji tkanki tłuszczowej.

Poprawa glikemii, pomoc przy cukrzycy typu 2

Płatki owsiane są produktem szczególnie polecanym dla osób, które mają problemy z poposiłkowymi skokami cukru lub insuliny, wpływają bowiem na wolniejsze opróżnianie żołądka, a także wydłużenie czasu reabsorpcji węglowodanów w jelitach.

Wolniej narastająca glikemia powoduje wolniejszy wyrzut insuliny, co niweluje uczucie wilczego głodu i likwiduje osłabienie występujące niedługo po posiłku, wynikające z nagłego spadku poziomu cukru we krwi.

Taki efekt uzyskuje się zarówno po samodzielnym spożyciu płatków, jak też po dodaniu ich do innych posiłków.

59,00 zł

Zacznij już dziś

Wypróbuj dietę odchudzającą

Dzięki diecie odchudzającej Jesz co Lubisz stracisz zbędne kilogramy bez głodówki i wyrzeczeń. A zyskasz znacznie więcej:

• setki przepisów na smaczne i zdrowe dania,
• oszczędzisz czas i pieniądze – dzięki gotowym listom zakupów,
• poczujesz się lżej i lepiej,
• skorzysta też Twoje zdrowie!

Dominika Wilk