Worki pod oczami, za ciasny pierścionek? Za te objawy odpowiada uwielbiany składnik diety
Rano budzisz się z opuchniętą twarzą, pierścionek nagle nie chce zejść z palca, a na łydkach widnieją odciski po skarpetkach. Czujesz się cięższa, zmęczona i jakby „napompowana”, choć wczoraj wcale nie przesadziłaś z jedzeniem ani nie zmieniłaś trybu życia. Twarz wydaje się nabrzmiała, skóra napięta, a ciało jakby zatrzymało każdy łyk wody. Co ciekawe, waga pokazuje więcej – mimo że nie ma ku temu racjonalnego powodu. Skąd ten nagły dyskomfort i widoczne obrzęki? Przyczyna może zaskoczyć – i czai się tam, gdzie najmniej się jej spodziewasz.
Co jest złego w soli?
Sól to nie bez powodu „biała śmierć”. O tym, że w nadmiarze szkodzi, mówi się powszechnie. O tym, że łatwo o jej nadmiar, wiadomo już mniej. Czasem wydaje się, że wcale dużo nie solimy, ale zapominamy, że sól już jest w produktach, po które sięgamy: w pieczywie, makaronach, sosach, serach, wędlinach, jajkach, a nawet mleku, o słonych przekąskach typu paluszki i czipsy rzecz jasna nie wspominając.
Co gdy je się za dużo soli?
Ile soli można dziennie zjeść? WHO zaleca: nie więcej niż 5 g (jeśli chodzi o dorosłych). Jakie są realia? Średnio 15 g dziennie – 3 razy za dużo.
Skutki? „Obrywają” kości, stawy, nerki, serce, układ pokarmowy, a nawet układ hormonalny. Nadciśnienie, zawał, udar, choroby nerek – to wszystko znajdziemy na liście skutków nadmiernego spożycia soli.
A to wciąż nie jest koniec tej listy, bo niektóre badania wskazują na związki nadmiaru soli z rozwojem niektórych nowotworów, ponadto rośnie ryzyko związane z osteoporozą.
Nadmiar soli w diecie – jak rozpoznać?
Żeby mieć świadomość, ile soli dziennie spożywamy, współcześnie nie musimy prowadzić jakichś ścisłych wyliczeń. Współcześnie mamy do dyspozycji odpowiednie aplikacje, które pozwalają na sprawdzanie, ile realnie soli dziennie spożywamy.
A można się przy tym zdziwić, bo jesteśmy tak przyzwyczajeni do dodawanej do potraw soli, że nie odczuwamy jej smaku i wiele posiłków... dodatkowo solimy.
Sól – a dokładnie jej nadmierne spożycie – może też powodować objawy, które zobaczymy gołym okiem. Wynika to z faktu, że sól zatrzymuje wodę w organizmie. Efekt? Obrzęki.
4 najczęstsze objawy stanu przedzawałowego. Co powinno zaalarmować?
Nadmiar soli widoczny gołym okiem
Nadmiar soli w diecie może szybko odbić się na wyglądzie – zwłaszcza na skórze. Najbardziej widoczne są obrzęki, czyli opuchlizna wynikająca z zatrzymania wody w tkankach. Możesz zauważyć, że pierścionek lub obrączka, które zwykle pasują idealnie, nagle stają się zbyt ciasne, a ich zdjęcie sprawia trudność.
Nad kostkami mogą się pojawiać wyraźne ślady po gumkach od skarpetek, co świadczy o zatrzymaniu płynów w kończynach dolnych.
Rano twarz może być nabrzmiała, szczególnie w okolicy powiek – tzw. „worki pod oczami” bywają bardziej wyraźne po wieczornym posiłku bogatym w sól. Skóra może sprawiać wrażenie napiętej, „ciężkiej” i mniej elastycznej, a przy dłuższym utrzymywaniu się nadmiaru sodu – nawet ziemistej i matowej.
Gdzie najczęściej pojawiają się obrzęki, spowodowane solą?
- Stopy i kostki - to najczęstsze miejsce obrzęków spowodowanych zatrzymywaniem wody. Grawitacja sprawia, że nadmiar płynu gromadzi się właśnie w dolnych partiach ciała – szczególnie u osób, które długo stoją lub siedzą (a siedzący tryb życia jest współcześnie powszechny).
- Dłonie i palce - możesz zauważyć, że pierścionki stają się ciasne, a palce opuchnięte.
- Twarz (szczególnie okolice oczu) - opuchlizna pod oczami to klasyczny efekt zbyt dużej ilości soli, cała twarz może robić wrażenie "nalanej".
- Zatrzymanie wody może powodować uczucie wzdęcia i pełności.
- Czasami obrzęk obejmuje okolicę pasa – ubrania wydają się ciaśniejsze.
Kiedy szczególnie to widać? Po wieczornym jedzeniu słonych potraw (np. pizza, chińszczyzna, solone sery).W upały – bo organizm gromadzi więcej płynów. Obrzęki pojawiają się też przy niedoborze ruchu.
Natomiast u kobiet szczególnie widoczne mogą być w fazie lutealnej cyklu - wówczas to efekt nie tylko spożycia soli, ale tak działa też progesteron.
Co się dzieje z organizmem, który spożywa zbyt dużo soli?
Do innych objawów nadmiaru soli w organizmie zalicza się:
- Nadmierne pragnienie
- Częste oddawanie moczu
- Wzdęcia i problemy trawienne
- Skurcze mięśni
- Nawracające bóle głowy
- Wzrost masy ciała (powodowany przez zatrzymanie wody)
- Obrzęki stóp, dłoni i twarzy
- Podwyższone ciśnienie krwi
- Zmęczenie, ospałość
- Problemy z koncentracją i „mgła mózgowa”
- Uczucie niepokoju lub rozdrażnienia (przy dużym nadmiarze sodu)
Jak spożywać mniej soli?
Aby zmniejszyć ilość spożywanej soli, unikaj dosalania potraw już na talerzu – wiele produktów zawiera sól jeszcze zanim trafi do kuchni. Czytaj etykiety, ponieważ sól często ukrywa się tam, gdzie się jej nie spodziewasz – w pieczywie, serach, wędlinach czy daniach gotowych.
Staraj się wybierać produkty oznaczone jako „o obniżonej zawartości sodu”, szczególnie jeśli masz tendencję do nadciśnienia lub obrzęków.
Zamiast soli sięgaj po aromatyczne przyprawy i zioła, takie jak bazylia, oregano, czosnek, kurkuma czy rozmaryn – nie tylko podkreślą smak potraw, ale też dostarczą cennych antyoksydantów.
Pamiętaj też o odpowiednim nawodnieniu – picie wody pomaga organizmowi usuwać nadmiar sodu i przeciwdziała zatrzymywaniu płynów.
