Czy woda gazowana jest zdrowa? Kto może ją pić, a kto nie powinien?

Z cytryną, owocami lub bez żadnych dodatków. Pijemy ją, bo znakomicie orzeźwia, gasi pragnienie, a z odrobiną domowego soku jest alternatywą dla słodkich napojów gazowanych. Ale czy woda gazowana jest zdrowa? Jak wpływa na trawienie, żołądek, kości i zęby? I czy na pewno każdy może ją bezpiecznie pić?

Spis treści

1. Wartości odżywcze wody gazowanej
2. Czy woda gazowana jest zdrowa?
3. Jak woda gazowana wpływa na zęby?
4. Czy woda gazowana szybciej gasi pragnienie?
5. Czy woda gazowana wywołuje osteoporozę?
6. Czy woda gazowana tuczy?
7. Woda gazowana - czy ma zły wpływ na trawienie?
8. Kto nie powinien pić wody gazowanej?

Woda gazowana, określana niekiedy również jako woda sodowa, nie jest współczesnym wynalazkiem - znana była już w XVIII wieku. Proces jest wytwarzania nie jest skomplikowany: woda źródlana lub mineralna jest nasycana pod ciśnieniem dwutlenkiem węgla.

W zależności od jego stężenia woda gazowana może być niskonasycona (jeśli stężenie dwutlenku węgla oscyluje poniżej 1500 mg/l), średnionasycona (gdy wynosi od 1500 do 4000 mg/l) lub wysokonasycona, jeśli sięga powyżej 4000 mg/l.  Niekiedy skład wody gazowanej wzbogacany jest niewielkim dodatkiem sodu, który poprawia jej smak, lub składnikami mineralnymi.

Wartości odżywcze wody gazowanej

Czy woda gazowana ma jakiekolwiek wartości odżywcze? Wbrew pozorom - tak, choć są one znikome. Wg USDA (Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych) wartości odżywcze 100 g wody gazowanej to:

• Wartość energetyczna (kcal) - 0
• Tłuszcz 0 g     
• Sód 21 mg     
• Potas 2 mg     
• Węglowodany 0 g     
• Błonnik 0 g        
• Białko 0 g
• Wapń  5 mg   
• Żelazo 0 mg
• Magnez 1 mg 

Czy woda gazowana jest zdrowa?

Przeciwnicy wody gazowanej twierdzą, że ma ona negatywny wpływ na zdrowie - może rozpuszczać szkliwo zębów, powodować wzdęcia i problemy z trawieniem, doprowadzać do zgagi, osteoporozy i innych przypadłości zdrowotnych. Jej zwolennicy z kolei uważają, że pozytywnie wpływa na trawienie i jest bardzo zdrowa.

Prawda jak zwykle leży pośrodku: woda gazowana zasadniczo nie szkodzi, są jednak dolegliwości, przy których jej picie jest zdecydowanie niewskazane.

Jak woda gazowana wpływa na zęby?

Wielbicieli wody gazowanej często martwi jej potencjalny wpływ na zęby, konkretnie - ich szkliwo. Nie ma się jednak czego obawiać: mimo, że odczyn pH wody gazowanej jest kwasowy, to jednak badania wykazały, że woda gazowana nie szkodzi zębom w większym stopniu niż woda niegazowana - pod warunkiem jednak, że nie zawiera ona dodatku cukru: cukier w połączeniu z dwutlenkiem węgla (np. w przypadku smakowych wód gazowanych) może doprowadzać do erozji szkliwa i próchnicy. 

Czy woda gazowana szybciej gasi pragnienie?

Osoby, które często piją wodę gazowaną są zdania, że tylko w ten sposób można skutecznie ugasić pragnienie. W tym stwierdzeniu jest sporo prawdy: woda nasycona dwutlenkiem węgla szybciej sprawia, że czujemy się napojeni.

Nie znaczy to jednak, że organizm jest dostatecznie nawodniony: bąbelki gazu podrażniają błony śluzowe przewodu pokarmowego, a do mózgu płynie wtedy sygnał, że uczucie pragnienia zostało zaspokojone nawet, jeśli wypiliśmy tylko kilka łyków wody. Dlatego prócz wody gazowanej należy pić również niegazowaną.

Czy woda gazowana wywołuje osteoporozę?

Jednym z chętnie powtarzanych twierdzeń jest to, że woda gazowana osłabia kości i może sprzyjać osteoporozie ze względu na wysoką zawartość dwutlenku węgla.

Badania jednak tego nie potwierdziły: w dużym obserwacyjnym teście, w którym udział wzięło ponad 2500 ochotników dowiedziono, że woda gazowana, w przeciwieństwie do napojów typu cola, nie szkodzi kościom, nie zawiera bowiem fosforu, którego nadmiar utrudnia wchłanianie wapnia.

Z kolei kontrolowane badanie kobiet po menopauzie, trwające 8 tygodni, dowiodło, że codzienne wypijanie litra wody gazowanej wzbogaconej w sód poprawiło przyswajanie wapnia skuteczniej, niż picie czystej, niegazowanej wody mineralnej.

Czy woda gazowana tuczy?

Woda gazowana nie dostarcza nam kalorii, dlatego nie tuczy. Więcej - może sprzyjać odchudzaniu, gdyż zwiększa uczucie sytości w dużo większym stopniu, niż woda niegazowana. To oczywiście zasługa bąbelków gazu, którą jest nasycona. Dlatego jeśli jesteś na diecie lub chcesz schudnąć innymi metodami, nie obawiaj się, że picie wody gazowanej może ci to utrudnić. 

Woda gazowana - czy ma zły wpływ na trawienie?

Przeciwnicy wody gazowanej twierdzą, że ma ona zły wpływ na trawienie: przedłuża zaleganie pokarmu w żołądku, sprzyja wzdęciom i bólom brzucha, wywołuje zgagę. Badania dowodzą jednak, że u osób zdrowych nic takiego nie ma miejsca.

Picie wody gazowanej może przynieść korzystne efekty w niektórych schorzeniach, np. jelit lub dróg moczowych (wtedy zaleci to lekarz). Woda gazowana może też poprawić zdolność połykania pokarmów dzięki temu, że bąbelki gazu stymulują nerwy odpowiedzialne za ten odruch.

Łagodzi również zaparcia, a udowodniły to badania osób po udarze, przykutych do łóżka - u tych pacjentów, którzy przez dwa tygodnie dostawali do picia wodę  gazowaną, niemal dwukrotnie zwiększyła się średnia częstotliwość wypróżnień.

Kto nie powinien pić wody gazowanej?

Mimo, że woda gazowana zasadniczo ma pozytywny wpływ na zdrowie, są osoby, które pić jej nie powinny - a przynajmniej nie powinny pić jej zbyt często.

Przeciwwskazania do picia wody gazowanej to:

• zespół jelita drażliwego
• nawracające bóle żołądka
• refluks żołądkowo-przełykowy
• wrzody żołądka 
• POChP - przewlekła obturacyjna choroba płuc
• zgaga
• uporczywe wzdęcia
• problemy z gardłem lub krtanią (również podczas infekcji)
• nadciśnienie tętnicze.

Wody gazowanej nie należy również dawać małym dzieciom, gdyż bąbelki gazu mogą podrażnić śluzówkę  jamy ustnej i przełyku, a także dostać się do nosa, jeśli dziecko łapczywie ją pije.

Katarzyna Hubicz