Dynia: wartości odżywcze i właściwości lecznicze dyni
Dynia ma wiele wartości odżywczych, jest bogata w witaminy i minerały, zwłaszcza niezbędny mężczyznom cynk, a przy tym ma niewiele kalorii. Świeże pestki dyni pomagają pozbyć się owsików, tasiemca i innych pasożytów. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości lecznicze ma dynia i wypróbuj przepisy na potrawy z dyni.
Dynia to sezonowe warzywo, które w dużej mierze kojarzy nam się z Halloween. Odmian dyni jest bardzo dużo, ale każda dynia ma wartości odżywcze. Właśnie te wartości odżywcze dyni docenili już meksykańscy Indianie. Dynia znalazła zastosowanie zarówno w meksykańskiej medycynie naturalnej, jak i kuchni (przepisy na przetwory z dyni są przekazywane z pokolenia na pokolenie).
Pierwsze ciasto dyniowe zostało przyrządzone przez jednych z pierwszych osadników w Ameryce, a była nim wydrążona dynia wypełniona miodem, mlekiem i przyprawami, a następnie upieczona.
Obecnie dynie uprawiane są przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych. Za "dyniową stolicę świata" uważa się Motron w stanie Illinois. W USA dyni używa się nie tylko w kuchni. Jest też ona symbolem Halloween, które narodziło się w tym kraju. Jednak z tych przeznaczonych na "strachy" w Halloween niekoniecznie da się przyrządzić smaczne potrawy, dynie dzielą się bowiem na dwie główne kategorie - jadalne i ozdobne. Nie wszystkie są pomarańczowe - istnieją odmiany białe, niebieskawe, a nawet czerwona europejska.
Spis treści
- Dynia - właściwości odżywcze
- Dynia - właściwości prozdrowotne
- Dynia - rodzaje dyni. Która dynia do czego?
- Dynia - jaką dynię wybrać?
- Przepis na krem z dyni
Dynia - właściwości odżywcze
Wartości odżywcze dyni (w 100 g - surowej/ugotowanej)
- Wartość energetyczna - 26/20 kcal
- Białko ogółem - 1.00/0.72 g
- Tłuszcz - 0.10/0.07 g
- Węglowodany - 6.50/4.90 g (w tym cukry proste 2.76/2.08)
- Błonnik - 0.5/1.1 g
- Witamina C – 9.0/4.7 mg
- Tiamina – 0.050/0.031 mg
- Ryboflawina – 0.110/0.078 mg
- Niacyna - 0.600/0.413 mg
- Witamina B6 - 0.061/0.044 mg
- Kwas foliowy - 16/9 µg
- Witamina A – 8513/5755 IU
- Witamina E – 1.06/0.80 mg
- Witamina K - 1.1/0.8 µg
- Wapń – 21/15 mg
- Żelazo - 0.80/0.57 mg
- Magnez - 12/9 mg
- Fosfor - 44/30 mg
- Potas - 340/230 mg
- Sód – 1/1 mg
- Cynk - 0.32/0.23 mg
Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference
Dynia - właściwości prozdrowotne
Właściwości zdrowotne, a właściwie lecznicze dyni mają uzasadnienie naukowe. Naukowcy z East China Normal University w Szanghaju (Chiny)¹ odkryli, że substancja, która znajduje się w wyciągu z miąższu dyni figolistnej - D-chiro-inozytol - może zastąpić insulinę. Substancja ta stymuluje regenerację komórek trzustkowych beta u szczurów z cukrzycą i reguluje aktywność insuliny.
Jednak sama dynia, przez wzgląd na wysoki indeks glikemiczny (75) nie jest wskazana przy cukrzycy.
Podniesienie poziomu insuliny we krwi prowadzi do obniżenia poziomu cukru, to z kolei owocuje obniżeniem ilości wolnych rodników tlenowych, uszkadzających między innymi, odpowiedzialne za wytwarzanie insuliny, komórki beta.
Według naukowców ekstrakt z dyni może nie tylko działać profilaktycznie u osób o podwyższonym ryzyku zachorowania na cukrzycę insulinozależną (typu 2), ale również ograniczać w znacznym stopniu zapotrzebowanie na insulinę osób już chorych. Należy jednak zaznaczyć, że tak działa substancja zawarta w ekstrakcie z miąższu dyni figolistnej.
-
Dynia a nowotwory
Dynia jest bogata w beta-karoten - to pomarańczowy, czerwony i żółty barwnik roślinny (to dzięki niemu dynia ma tak intensywny kolor) i jednocześnie substancja o właściwościach leczniczych. Beta-karoten - podobnie jak wszystkie karotenoidy - jest przeciwutleniaczem, co oznacza, że hamuje szkodliwe procesy oksydacyjne, a co za tym idzie - może zapobiegać rozwojowi chorób nowotworowych. Badania wykazały, że częste spożywanie dyni zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworu żołądka, raka piersi, raka płuc i raka jelita grubego.
-
Dynia na nadciśnienie i choroby serca
Beta-karoten obniża poziom złego cholesterolu. Tym samym zapobiega odkładaniu się złogów cholesterolowych w ścianach tętnic, a co za tym idzie - zapobiega miażdżycy, a dalej chorobom serca, takim jak zawał czy udar mózgu. Poza tym dynia reguluje poziom ciśnienia tętniczego.
Zbilansowane dieta to klucz do zdrowia i lepszego samopoczucia. Skorzystaj z JeszCoLubisz, innowacyjnego systemu dietetycznego online Poradnika Zdrowie. Wybieraj spośród tysięcy przepisów na zdrowe i smaczne dania z wykorzystaniem dobrodziejstw natury. Ciesz się indywidualnie dobranym menu, stałym kontaktem z dietetykiem i wieloma innymi funkcjonalnościami już dziś!
-
Dynia w profilaktyce zwyrodnienia plamki żółtej (AMD)
Zawarty w dyni beta-karoten zapewnia prawidłowe funkcjonowanie wzroku, zwłaszcza o zmierzchu. Witamina A, w którą jest przekształcany beta-karoten w organizmie człowieka, jest składnikiem barwnika wzrokowego występującego w siatkówce oka, pozwalającego widzieć w półmroku.
Ponadto beta-karoten zmniejsza ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej, która jest główną przyczyną utraty wzroku w starszym wieku. Udowodniono również, że może hamować rozwój kseroftalmii (zespół suchego oka) oraz zapobiegać uszkodzeniu soczewki i powstaniu zaćmy.
-
Dynia na wymioty
Miąższ dyni działa przeciwwymiotnie - jest dobry dla kobiet w ciąży. Pestki dyni pomagają zwalczyć chorobę lokomocyjną.
-
Dynia na robaki
Współczesna fitoterapia poleca pestki dyni na pasożyty. Pestki dyni właściwości przeciwpasożytnicze zawdzięczają zawartości kukurbitacyny - substancji zawartej w błonce otaczającej nasiona, zabezpieczającej je przed drobnoustrojami.
Najwięcej kukurbitacynyjest w świeżych, miękkich pestkach, dlatego dyniową kurację odrobaczającą najlepiej przeprowadzić jesienią.
-
Dynia na problemy z prostatą
W medycynie naturalnej pestki dyni stosuje się przy problemach z prostatą. Według medycyny ludowej, nasiona dyni wpływają na zmniejszenie powiększonej prostaty. Badania naukowe wykazały, że mogą one zapobiec rakowi prostaty. Wierzy się także, że poprawiają one sprawność seksualną oraz żywotność plemników.
-
Dynia na odchudzanie
Dynia jest niskokaloryczna (10 dag to 26 kcal) i dostarcza błonnika pokarmowego, dlatego pomaga w odchudzaniu. Poza tym sprzyja oczyszczaniu organizmu z toksyn i ma właściwości odkwaszające. Bardzo często to właśnie zakwaszenie jest przyczyną nadwagi czy otyłości.
Dynia - rodzaje dyni. Która dynia do czego?
Dynia ma wiele gatunków, a każdy z nich nadaje się do czegoś innego. Podstawowymi gatunkami używanymi przez nas w kuchni będą oczywiście dynia piżmowa i dynia olbrzymia. A każdy z tych gatunków ma liczne odmiany. Jeśli zdarzyło ci się zrezygnować z zakupu dyni, bo nie wiedziałeś, czy będzie dobra w smaku, to poznaj wszystkie dynie w naszej galerii. Dowiesz się od razu, jak można je wykorzystać w kuchni:
Dynia - jaką dynię wybrać?
Należy wybierać dynie ciężkie, o symetrycznym kształcie. Przechowywać je należy w suchym, chłodnym miejscu. Niektóre odmiany mogą leżeć tak nawet wiele miesięcy.
Jak pokroić dynię? Ostrym nożem należy odciąć wierzch dyni, a potem rozciąć ją na pół. Następnie należy usunąć wszystkie pestki oraz włóknisty miąższ. Nasiona można odłożyć i później uprażyć. Niektóre dynie można jeść ze skórką po upieczeniu.
Dynia króluje na naszych stołach od końca września nawet do końca stycznia.
Po pokrojeniu dynia musi być przyrządzona w tym samym dniu.
Gotowanie: aby dynię ugotować, należy pokroić ją na duże kawałki, opłukać, umieścić w dużym garnku, w którym znajduje się 250 ml wody (1 szklanka - woda nie musi zakrywać dyni), przykryć i gotować 20-30 minut, aż zmięknie. Można też gotować na parze (12 minut).
Pieczenie w piekarniku: po przekrojeniu dyni na pół, należy umyć ją w zimnej wodzie, położyć na dużej blasze i piec ok. godzinę w 175 st. C.
Przepis na krem z dyni
Jesień to doskonały okres na przygotowywanie pysznych, rozgrzewających zup. Jedną z nich jest krem z dyni.