Jagodzianki - drożdżowe, z kruszonką i nie tylko. Kalorie, wartości odżywcze

Jagodzianki to bułki z ciasta drożdżowego z kruszonką lub lukrem na wierzchu i jagodowym nadzieniem w środku. Sezon na jagodzianki trwa od czerwca do sierpnia. W tym czasie warto sięgnąć po ten słodki przysmak. Sprawdź, ile kalorii mają jagodzianki, jakie mają wartości odżywcze i czym się różnią domowe jagodzianki od tych sklepowych.

Spis treści

1. Jagodzianki - kalorie, wartości odżywcze
2. Jagodzianki domowe a sklepowe
3. Jagodzianki - jak zrobić?

Jagodzianki to bułki z ciasta drożdżowego z nadzieniem z jagód, posypane kruszonką lub oblane lukrem. Tradycja wypieku bułek jagodzianek sięga w Polsce wieku XVIII. Od tego czasu wypiekają je mieszkańcy Augustowa i okolic.

Ilość i dostępność jagody czarnej w Puszczy Augustowskiej oraz walory smakowe, zdrowotne i technologiczne sprawiły, że mieszkańcy ww. terenów zawsze wykorzystywali ten surowiec w przygotowywaniu przeróżnych dań i wypieków.

Niemal każda rodzina wypracowała swoją metodę produkcji jagodzianek, przekazywaną z pokolenia na pokolenie.¹

Warto wiedzieć, że olsztyneckie jagodzianki i augustowska jagodzianka znajdują się na liście produktów tradycyjnych.

Jagodzianki od dawien dawna wypiekała także ludność zamieszkująca obecne Mazury Zachodnie (dawne Prusy).² Las, oprócz kryjących się w jego zasobach grzybów jadalnych, ziół lub miodu, dostarczał również aromatycznych owoców leśnych, przede wszystkim czarnych jagód.

Miejscowa ludność od zawsze uznawała ich walory smakowe i często wykorzystywała w kuchni na wiele sposobów, m.in. do wypieku jagodzianek.

Bułki z ciasta drożdżowego są charakterystycznym wypiekiem także na terenie wschodniego Mazowsza.³ Tradycji tego wypieku można się doszukiwać w zwyczajach ludowych w połowie XX wieku. W okolicznych parafiach tradycją było obchodzenie tzw. odpustów.

W ten dzień w parafii urządzano kiermasz, który lud obchodził z zabawą, zapraszając znajomych i krewnych z innych parafii.

Tradycją było obdarowywanie odjeżdżających gości jagodziankami, ponieważ bardzo dobrze znoszą transport i były smacznym wspomnieniem zabawy odpustowej.

Jagodzianki - kalorie, wartości odżywcze

Ile kalorii ma jagodzianka?

Ciasto na jagodziankę wyrabia się na bazie mąki pszennej. Charakteryzuje się ona wysokim poziomem oczyszczenia.

Nie jest korzystna dla zdrowia: powoduje szybki wzrost glukozy we krwi po jej spożyciu oraz szybki jej spadek, co zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2, otyłości i chorób układu krążenia.

Masło używane do przygotowania jagodzianek jest źródłem głównie nasyconych kwasów tłuszczowych, które podnoszą poziom cholesterolu w organizmie, co zwiększa ryzyko chorób serca i miażdżycy. W maśle znajduje jednak witamina E, która jest przeciwutleniaczem.

Cukier biały dodawany do ciasta na jagodzianki to źródło „pustych” kalorii. Dodatkowo nie dostarcza witamin i składników mineralnych.

Nadmierne spożycie cukru zwiększa ryzyko wystąpienia otyłości, cukrzycy typu 2, próchnicy zębów. Dodatkowo cukier może zwiększać poziom cholesterolu we krwi oraz podnosić ciśnienie krwi.

Jaja wykorzystywane do wypieku jagodzianek wpływają na obecność w tym produkcie kwasów tłuszczowych wielonienasyconych, witaminy E i fosforu.

• Ile kalorii ma pączek, a ile faworki?

Ciasto na jagodziankę przygotowane jest na bazie drożdży, a to jedno z lepszych źródeł witamin z grupy B, które mają korzystny wpływ na większość procesów metabolicznych i jednocześnie warunkują prawidłowe działanie układu nerwowego.

Sporo wartości odżywczych dostarcza też nadzienie, czyli jagody. Najlepiej, aby były świeże. Jagody mają pozytywny wpływ na oczy, obniżają poziom złego cholesterolu, uelastyczniają naczynia krwionośne. Są także skarbnicą witamin, minerałów i przeciwutleniaczy. Im więcej ich w jagodziance, tym lepiej.

Jeśli użyjemy prawdziwych drożdży i owoców sezonowych do wypieku jagodzianki, w której jest więcej jagód niż ciasta, powstanie pyszna przekąska, po którą można sięgnąć od czasu do czasu.

Mała jagodzianka (średnicy nie większej niż 8cm), bez dodatkowych lukrów, cukru pudru, zjedzona raz na jakiś czas nie powinna zaszkodzić.

Jagodzianki domowe a sklepowe

Idealna jagodzianka powinna składać się głównie z jagód, opatulonych w miarę cienką warstwę drożdżowego, niezbyt słodkiego, ale zdecydowanie maślanego i wilgotnego ciasta.

Najlepiej, aby do nadzienia użyć świeżych jagód, choć niektórzy dodają jagody mrożone. Jednak najgorsze jest dodawanie jako nadzienia dżemów i innych jagodowych przetworów, które zmniejszają walory jagodzianki, a zwiększają jej kaloryczność.

Jednak w praktyce jagodzianki przybierają najróżniejsze postaci - można spotkać nawet suche buły, w których wnętrzu kryje się jedynie cień owocu. Jagodzianki mogą być też przyrządzane z gotowych mieszanek cukierniczych, a w środku mieć kaloryczny wsad owocowy, okraszony słodką polewą – takich „bomb” kalorycznych powinniśmy unikać.

Jagodzianka powinna być wykonana na bazie mąki, drożdży, mleka, cukru, jajek oraz masła i oczywiście jagód, najlepiej świeżych.

Z pewnością należy wystrzegać się także jagodzianek pakowanych hermetycznie, ponieważ zawierają one składniki, które mają przedłużyć ich trwałość. Poza tym do części z nich nadzienie sporządza się nie ze świeżych jagód, a np. z marmolady czy konfitur.

Na przykład, pakowana hermetycznie, bezglutenowa jagodzianka jednej z popularnych cukierni ma następujący skład:

skrobia pszenna bezglutenowa, jagoda świeża (20%), skrobia ziemniaczana, cukier, woda, JAJA, oleje roślinne (rzepakowy, kokosowy), jabłko, serwatka w proszku (z MLEKA), cynamon, regulator kwasowości: kwas cytrynowy, substancja spulchniająca: proszek do pieczenia (E450, E500), emulgatory: E472e, E472b, lecytyna SOJOWA, sól, MLEKO w proszku, drożdże, substancje zagęszczające: E464, guma ksantanowa, aromat waniliowy,naturalny aromat cytrynowy, barwnik: annato.

• Konserwanty, barwniki, polepszacze - chemiczne dodatki do żywności

Skład innej jagodzianki, sprzedawanej w jednym z popularnych hipermarketów, ma następujący skład:

mąka pszenna, cukier, mleko, pasteryzowana masa jajowa, przeciery owocowe (jabłkowy, z aronii), 40% jagoda, oleje i tłuszcze roślinne w zmiennych proporcjach rzepakowy i częściowo utwardzony palmowy, tłuszcz wieprzowy, drożdże, emulgatory: mono i diglicerydy kwasów tłuszczowych, lecytyny, stearoilomleczan sodu, sól, przeciwutleniacze: estry kwasów tłuszczowych i kwasu askorbinowego, mieszanina tokoferoli, serwatka w proszku (z mleka), odtłuszczone mleko w proszku, maślanka (z mleka), regulator kwasowości: kwas cytrynowy, substancje zagęszczające: acetylowany fosforan diskrobiowy, alginian sodu, barwnik: annato, karoteny, ryboflawina, aromat

• Lista "E" - rodzaje substancji dodatkowych w żywności

Taki skład odbiega znacznie od tego tradycyjnego. Dlatego najlepiej sięgać po jagodzianki świeżo wypiekane, ze sprawdzonych cukierni, a najlepiej samemu zrobić domowe jagodzianki.

Jagodzianki - jak zrobić?

Sposób ich przygotowania nie jest trudny, choć pracochłonny. Najpierw należy przygotować ciasto drożdżowe z odpowiedniej ilości mąki, drożdży, mleka, cukru, jajek oraz masła.

Całość należy wyrabiać, dodając w odpowiedniej kolejności składniki, a następnie pozostawić do wyrośnięcia.

Należy pamiętać, że wyrabia się ciasto (w miarę potrzeby podsypując mąką) tak długo, aż zacznie odchodzić od ręki. Ciasto po wyrobieniu rozwałkowuje się na cienki placek o grubości ok. 5 mm i można już z niego wykrawać szklanką krążki.

Na każdy nakłada się jagody obsypane mąką i cukrem, zlepia, przekłada na wysmarowaną tłuszczem blachę i zostawia do wyrośnięcia, wyrośnięte smaruje się białkiem, posypuje cukrem i piecze.

Bułki drożdżowe jagodzianki należy piec około 30 minut, zwracając uwagę na ich kolor, aby się nie przypiekły.

2,00 zł

Kup teraz

ABS, dieta na płaski brzuch - e-poradnik

Z poradnika dowiesz się:

• co jeść, by osiągnąć wymarzony rezultat
• które produkty są zakazane
• dlaczego wystarczy ćwiczyć co drugi dzień

Monika Majewska