KANIA (grzyb) - jak wygląda, kiedy zbierać? Przepisy na dania z kani

2017-09-15 20:25

Kania to grzyb, który jest bardzo doceniany w Polsce. Dzięki swym walorom smakowym często stanowi zamiennik mięs. Nie zawsze jednak wiadomo, jak rozpoznać kanie i kiedy je zbierać, jeśli nie jest się doświadczonym grzybiarzem. Sprawdź, jak wyglądają grzyby kanie oraz jak odróżnić kanie od muchomora. Wypróbuj także przepisy na pyszne dania z kanią.

Czubajka kania
Autor: Thinkstockphotos.com Czubajka kania

Kania to grzyb z rodziny pieczarkowatych. Najbardziej znana jest czubajka kania (Macrolepiota procera). Jednak nie ceni się jej ze względu na właściwości i wartości odżywcze. Jak większość grzybów, składa się głównie z wody i zawiera niewielkie ilości substancji odżywczych. Kania jest pożądana ze względu na swoje walory smakowe.

Spis treści

  1. Czubajka kania - gdzie rośnie? Jak wygląda?
  2. Sprawdź, jak wygląda muchomor sromotnikowy, by móc odróżnić go od czubajki kani
  3. Czubajka kania - jak przyrządzić?
  4. Czubajka kania a inne czubajki
  5. Czubajka sutkowata (beżowa)

Czubajka kania - gdzie rośnie? Jak wygląda?

Czubajka kania rośnie na brzegach lasów liściastych, polanach, porębach i nieopodal dróg. Lubi miejsca trawiaste. Kiedy zbierać czubajkę kanię? Kanię można zbierać od lipca do października.

Czubajka kania ma trzon osiągający długość do ok. 40 cm oraz szerokość do ok. 4 cm. Ma kształt cylindryczny. U dołu jest bulwiasto zgrubiały, a wewnątrz  pusty, włóknisty i twardy. Ma delikatnie brązową barwę z intensywnie brązowymi, wężykowatymi wzorkami. U podstawy biały, popękany i filcowaty. Ma duży (podwójny) pierścień o kosmykowatej strukturze. Można go przesuwać wzdłuż trzonu. Ten bez trudu oddziela się od kapelusza. Kania czubajka w pierwszej fazie porostu ma kapelusz cały brązowy. Z czasem pęka on tworząc na swojej powierzchni białe łuski. Ma kształt stożka. Kremowe blaszki pod nim są gęste i zaokrąglone. Wysyp zarodników kani czubajki jest biały.

Czubajka kania
Autor: Thinkstockphotos.com Czubajka kania

Czubajka kania ma miąższ:

  • miękki/ delikatny
  • po przekrojeniu nie zmieniający barwy
  • na trzonie łykowaty/ zdrętwiały/ włóknisty
  • gąbczasty w kapeluszu
  • biały
  • pachnący orzechami
  • nieznaczny w smaku
Czubajka kania
Autor: Thinkstockphotos.com Czubajka kania
Czubajka kania
Autor: Thinkstockphotos.com
Ważne

Kania a muchomor i inne podobne do niej grzyby

Kania może być mylona z muchomorem muchomorem zielonawym/sromotnikowym, który jednak nie posiada wyraźnego, ruchomego pierścienia. Ma także z reguły gładki kapelusz, a nie tak jak kania - łuskowaty.

Poza tym kanię można pomylić z sinoblaszkiem trującym, który ma wysyp zarodników w kolorze zielonkawym, a nie w białym, tak jak kania czubajka.

Innym grzybem, z którym można pomylić czubajkę kanię, jest czubajka trująca, którą rozpoznać można po zabarwieniu miąższu na czerwono, zaraz po przekrojeniu.

Kanię można też pomylić z grzybami jadalnymi - czubajeczką szorstką. Ta ostatnia różni się jednak wielkością, ponieważ jest znacznie mniejsza oraz - w przeciwieństwie do czubajki kani - ma odrażający zapach.

Jadalną krewną czubajki kani jest kania czerwieniejąca. Ta ma jednak bardziej łuskowaty kapelusz, goły trzon oraz miąższ w odcieniu czerwieni.

Czytaj też:

Sprawdź, jak wygląda muchomor sromotnikowy, by móc odróżnić go od czubajki kani

Źródło: x-news.pl/TVN24

Czubajka kania - jak przyrządzić?

Kania czubajka to wyśmienity grzyb. Zbiera się głównie jego młode okazy, ale takie których kapelusze są już rozwinięte. Obróbka termiczna łudząco przypomina przygotowanie sznycla wiedeńskiego. Przed przyprawieniem kani koniecznie ostrym nożem zdejmij skórkę z kapelusza. Trzony kani nie są smaczną częścią tego grzyba dlatego odetnij je przed przyrządzeniem potrawy.

To ci się przyda

Kania - przepis na kanie w occie

Składniki:

  • 2L wody
  • 1/2L octu
  • 6 łyżek cukru
  • 4 łyżki soli
  • cebula, czosnek
  • koper, marchewka
  • liść laurowy, gorczyca
  • chrzan

Sposób przygotowania: Kanie piec w piekarniku w 180 stopniach ,aż będą miękkie. Warzywa, ocet i przyprawy dodać do wody i zagotować. Po 15 min od  momentu wrzenia zalewa powinna być już gotowa. Słoiki należy wypełnić w 3/4 przygotowanymi wcześniej grzybami, by następnie dodać do nich zalewę. Całość szczelnie zamknąć. Po upływie 2 tygodni można otworzyć weki i cieszyć się przepysznymi kaniami z octu.

Czubajka kania a inne czubajki

Czubajka czerwieniejąca (Macrolepiota rhacodes) to grzyb, który rośnie w brzegach lasów liściastych i iglastych, w parkach i na polanach śródleśnych. Czubajka czerwieniejąca ma trzon osiągający długość do ok. 15 cm oraz szerokość do ok. 1,5 cm. U dołu jest bulwiasto zgrubiały, a wewnątrz  pusty. U młodych grzybów biały, później staje się jednolicie brązowy. Ma duży pierścień, który można przesuwać wzdłuż trzonu. Ten bez trudu oddziela się od kapelusza. Kania czubajka w pierwszej fazie porostu ma kulisty kapelusz, który z czasem staje się parasolowaty. W kolorze szaro brązowym z widocznie odstającymi łuskami. Wysyp zarodników czubajki czerwieniejącej jest biały.

Czubajka czerwieniejąca ma miąższ:

  • przybierający zaraz po skaleczeniu barwę szafranowo-czerwoną
  • o łagodnym smaku
  • bez zapachu
  • białawy

Czubajka czerwieniejąca nie ma tak wyraźnego aromatu, jak czubajka kania, w związku z czym warto ją łączyć w potrawach z innymi intensywnymi smakami. Kapelusze tego grzyba są idealną alternatywą dla klasycznych pieczarek, gdy chcemy przygotować ulubione grzyby faszerowane. Można wykonać farsz z dowolnych składników. Mogą to być np. jajka, lub warzywa w sosie pomidorowym - co lubisz. Następnie podduś czubajki, aby były miękkie, wypełnij je farszem i szybkie oraz pożywne danie jest gotowe.

Warto wiedzieć

Czubajka czerwieniejąca może być mylona z:

  • czubajką kanią - ta jednak ma trzon pokryty zygzakowatymi wzorami, a łuski na jej kapeluszu nie odstają tak mocno jak u czubajki czerwieniejącej
  • czubajką gwieździstą, która jest mniejsza i na środku kapelusza postrzępiona. Jej trzon pokrywają łuski
  • czubajką dziewczęcą, która ma smuklejszy kształt i pokryta jest białymi łuskami
Czubajka czerwieniejąca
Autor: Wikimedia Commons Czubajka czerwieniejąca. Fot. Wikimedia Commons/User:Strobilomyces, lic. CC BY-SA 3.0

Czubajka sutkowata (beżowa)

Grzyb ten rośnie na skraju lasów liściastych, iglastych oraz nieopodal dróg leśnych. Występuje od sierpnia do listopada. W Polsce odmiana ta jest dość rzadka.

Czubajka beżowa ma trzon osiągający długość do ok. 15 cm oraz szerokość do ok. 1,5 cm. Ma kształt cylindryczny. U dołu jest bulwiasto zgrubiały, a wewnątrz  pusty, włóknisty i twardy. Ma duży pierścień, który można przesuwać wzdłuż trzonu. Ten bez trudu oddziela sie od kapelusza. Kapelusz czubajki beżowej jest jajowaty, gwieździście popękany i ma kolor jasnego brązu. Wysyp zarodników czubajki beżowej jest biały.

Czubajka beżowa ma miąższ:

  • o lekko orzechowym smaku
  • białawy
Warto wiedzieć

Kania beżowa może być mylona z:

  • kanią czubajką, lecz ta ma większe owocniki i kapelusz pokryty większymi łuskami
  • czubajką białotrzonową, która ma wyraźnie bielszy trzon
Czubajka beżowa
Autor: Wikimedia Commons Czubajka beżowa. Fot. wikimedia Commons/Jerzy Opioła, lic. CC BY-SA 4.0

To grzyby jadalne czy trujące? [QUIZ]

Pytanie 1 z 10
Ten grzyb to smardz. Czy jest jadalny?
Zdjęcie

Źródła:

1. ,,Grzyby jadalne oraz ich trujące sobowtóry -  Poradnik dla grzybiarzy" Hans E. Laux, Warszawa 2. ,,Grzyby" Aurel Dermek, Wyd. Sport i turystyka, Warszawa 19813. ,,Leksykon przyrodniczy - Grzyby" Helmut i Renate Grunert, przekład Jadwiga Kozłowska, Wyd. GeoCenter, Warszawa