Kiełbasa - rodzaje, kalorie, wartości odżywcze

2020-04-27 14:07

Kiełbasa to produkt mięsny, wyrób wędliniarski sporządzany z rozdrobnionego mięsa w osłonce z jelita zwierzęcego lub sztucznej. Jakie są rodzaje kiełbas? Jakie wartości odżywcze ma kiełbasa? Ile kalorii ma kiełbasa krakowaska, podwawelska czy żywiecka? Jak wybrać kiełbasę dobrej jakości? Jak rozpoznać tę złej jakości?

Kiełbasa - rodzaje, kalorie, wartości odżywcze
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Kiełbasa: rodzaje i sposób produkcji
  2. Kiełbasa śląska - kalorie, wartości odżywcze (w 100 g)
  3. Kiełbasa - czy jest zdrowa?
  4. Kiełbasa krakowska (sucha) - ile ma kalorii?
  5. Kiełbasa - jak kupić tę dobrej jakości?
  6. Kiełbasa żywiecka - kcal, wartości odżywcze
  7. Kiełbasa - jakiej unikać?
  8. Kiełbasa podwawelska - kalorie, wartości odżywcze (w 100 g)

Kiełbasa to produkt mięsny wytwarzany z rozdrobnionego (krojonego lub mielonego) mięsa w osłonce z jelita zwierzęcego lub sztucznej.

Mięso używane do wytwarzania kiełbasy to najczęściej mięso wieprzowe, mięso wołowe lub cielęcina. Zwykle dodaje się do niego przyprawy, takie jak sól, pieprz, czosnek czy inne zioła, a niekiedy także substancje smakowe i konserwanty.

Kiełbasa: rodzaje i sposób produkcji

Kiełbasa składa się ze zmielonego lub pokrojonego mięsa wymieszanego z przyprawami, bułką tartą i substancjami aromatyzującymi.

Niekiedy do masy dodaje się pory i jabłka. Do wytworzenia kiełbasy najczęściej wykorzystuje się mięso wieprzowe, wołowe lub cielęce.

Masą mięsną wypełnia się osłonkę. Może być naturalna (z oczyszczonego jelita) lub wykonana z kolagenu, celulozy lub tworzyw sztucznych, co jest obecnie częściej wykorzystywane przy produkcji kiełbas.

Kiełbasy mogą być także bez osłonek - w plastrach, puszkach lub słoikach.

Wśród kiełbas można wyróżnić:

  • kiełbasy gotowane - przygotowane ze świeżego, zmielonego mięsa, które następnie są gotowane. Kiełbasy te spożywa się bezpośrednio po ugotowaniu. Można też je przechowywać w lodówce
  • kiełbasy gotowane, wędzone - w pierwszej kolejności poddaje się je gotowaniu, a następnie wędzeniu lub gotowaniu w dymie. Spożywa się je na ciepło lub na zimno. Muszą być przechowywane w warunkach chłodniczych
  • kiełbasy świeże, wędzone - poddawane procesowi wędzenia i suszenia. Najczęściej spożywa się je na zimno
  • kiełbasy suszone - wytwarzane w procesie fermentowania i suszenia. Niektóre kiełbasy są także wędzone przed procesem suszenia. Nie trzeba ich podgrzewać przed spożyciem i mogą być przechowywane przez długi okres czasu.

Pierwsze wzmianki o kiełbasie pojawiały się już VI wieku p.n.e. Kiełbasy były znane w starożytnym Rzymie i Grecji, a także w Chinach, gdzie wytwarzano je z mięsa koziego i jagnięcego. Słowo kiełbasa zostało użyte po raz pierwszy w Anglii dopiero XV wieku.

Na rynku znajdziemy również kiełbasy wegetariańskie, których bazę stanowi białko sojowe, tofu lub nasiona roślin strączkowych.

Warto wiedzieć, że kiełbasa to produkt popularny w wielu regionach świata, charakterystyczny dla danego regionu, który wytwarza się z produktów dostępnych na danym obszarze.

W Afryce kiełbasy wytwarza się z mięsa wołowego zmieszanego z wieprzowiną i jagnięciną z dodatkiem octu i kolendry.

Północno-chińskie kiełbasy przypominają polskie, zaś w południowo-zachodnich Chinach popularne są suszone kiełbaski przypominające pepperoni.

W krajach bałkańskich bazą do przygotowania kiełbas jest wołowina. Kiełbasy brytyjskie i irlandzkie składają się z mięsa wieprzowego, wołowego lub dziczyzny.

We Francji istnieje duże zróżnicowanie regionalne kiełbas. Włoskie kiełbasy składają się najczęściej z wieprzowiny i są doprawiane chili, nasionami kopru włoskiego lub pieprzem i czosnkiem. Inną popularną włoską kiełbasą jest salami.

Polskie kiełbasy najczęściej wytwarza się z mięsa wieprzowego. Istnieje bardzo szeroki asortyment kiełbas. Najpopularniejsze kiełbasy to m.in. kiełbasa krakowska sucha, podwawelska, żywiecka, swojska.

CZYTAJ TEŻ:

Warto wiedzieć

Kiełbasa śląska - kalorie, wartości odżywcze (w 100 g)

Wartość kaloryczna - 210 kcalBiałko - 18,4 gTłuszcz - 15,3 g- kwasy tłuszczowe nasycone - 5,4 g- kwasy tłuszczowe jednonienasycone - 7,78 g- kwasy tłuszczowe wielonienasycone - 1,07 gCholesterol - 58,0 g

Minerały (% dziennego zalecanego spożycia dla osoby dorosłej)

Wapń - 7,0 mg (0,7%)Sód - 885,0 mg (59%)Fosfor - 189,0 mg (27%)Potas - 323,0 mg (9%)Magnez - 23,0 mg (6%)Żelazo - 1,6 mg (16%)Cynk - 2,56 mg (23%)Miedź - 0,09 mg (10%)

Witaminy

Witamina B1-  0,555 mg (43%)Witamina B2 - 0,225 mg (17%)Niacyna - 5,46 mg (34%)Witamin B6 - 0,45 mg (35%)Witamina B12 - 0,57 µg (24%)Foliany - 2,1 µg (0,5%)Witamina E - 0,23 mg (2%)Witamina D - 0,61 µg (4%)

Wartość odżywcza: baza danych IŻŻ, % dziennego zalecanego spożycia na podstawie Norm Żywienia IŻŻ, 2017

Kiełbasa - czy jest zdrowa?

Kiełbasy cechują się wysoką zawartością tłuszczu - głównie kwasów tłuszczowych nasyconych i cholesterolu.

Kiełbasy cechują się też wysoką zawartością sodu, który jest niekorzystny dla osób z nadciśnieniem tętniczym.

Jednocześnie kiełbasy to źródło pełnowartościowego białka zwierzęcego. Są też bogate w witaminy z grupy B oraz fosfor, żelazo i cynk.

Warto wiedzieć

Kiełbasa krakowska (sucha) - ile ma kalorii?

Wartość kaloryczna - 323 kcalBiałko - 25,6 gTłuszcz - 24,8 g- kwasy tłuszczowe nasycone - 8,43 g- kwasy tłuszczowe jednonienasycone - 12,87 g- kwasy tłuszczowe wielonienasycone - 1,66 gCholesterol - 82,0 g

Minerały (% dziennego zalecanego spożycia dla osoby dorosłej)

Wapń - 8,0 mg (0,8%)Sód - 1273,0 mg (85%)Fosfor - 275,0 mg (39%)Potas - 429,0 mg (12%)Magnez - 33,0 mg (8%)Żelazo - 2,1 mg (21%)Cynk - 3,38 mg (31%)Miedź - 0,11 mg (12%)

Witaminy

Witamina B1 - 0,808 mg (62%)Witamina B2 - 0,332 mg (26%)Niacyna - 8,17 mg (51%)Witamin B6 - 0,73 mg (56%)Witamina B12 - 0,9 µg (38%)Foliany - 3,0 µg (0,8%)Witamina E - 0,71 mg (7%)Witamina A - 2,0 mg (0,2%)Witamina D - 0,82 µg (5%)

Wartość odżywcza: baza danych IŻŻ, % dziennego zalecanego spożycia na podstawie Norm Żywienia IŻŻ, 2017

Kiełbasa - jak kupić tę dobrej jakości?

Asortyment kiełbas jest bardzo szeroki, jednak nie wszystkie kiełbasy dostępne na rynku charakteryzują się wysoką jakością. Warto kupować kiełbasy znanych lub regionalnych producentów i przy zakupie zwracać uwagę na

  • skład produktu - powinien być jak najkrótszy
  • dodatki - im mniej dodatków (stabilizatorów, wypełniaczy, konserwantów), tym kiełbasa jest lepszej jakości
  • zawartość procentowa mięsa użytego do wyprodukowania kiełbasy - im więcej mięsa, tym kiełbasa lepsza
  • przekrój kiełbasy - kiełbasy grubo i średnio rozdrobione cechuje wyższa jakość

Cena kiełbasy wiąże się też z jakością. Im wyższa, tym większe prawdopodobieństwo, że kiełbasa będzie lepszej jakości.

Warto wiedzieć

Kiełbasa żywiecka - kcal, wartości odżywcze

Wartość kaloryczna - 315 kcalBiałko - 20,3 gTłuszcz - 26,3 g- kwasy tłuszczowe nasycone - 9,04 g- kwasy tłuszczowe jednonienasycone - 13,23 g- kwasy tłuszczowe wielonienasycone - 1,62 gCholesterol - 75,0 g

Minerały (% dziennego zalecanego spożycia dla osoby dorosłej)

Wapń - 7,0 mg (0,7%)Sód - 1031,0 mg (69%)Fosfor - 189,0 mg (27%)Potas - 328,0 mg (9%)Magnez - 23,0 mg (6%)Żelazo - 1,9 mg (19%)Cynk - 2,9 mg (26%)Miedź - 0,08 mg (9%)

Witaminy

Witamina B1 - 0,410 mg (32%)Witamina B2 - 0,231 mg (18%)Niacyna - 5,7 mg (36%)Witamin B6 - 0,45 mg (35%)Witamina B12 - 0,96 µg (40%)Foliany - 4,0 µg (1%)Witamina E - 0,64 mg (6%)Witamina A - 6,0 mg (0,7%)Witamina D - 0,67 µg (4%)

Wartość odżywcza: baza danych IŻŻ, % dziennego zalecanego spożycia na podstawie Norm Żywienia IŻŻ, 2017

Kiełbasa - jakiej unikać?

Kiełbasy słabej jakości cechują się niską ceną. Zawierają małą ilość mięsa, natomiast lista konserwantów i wypełniaczy jest bardzo długa. Dodatkowo kiełbasy złej jakości zawierają mięso oddzielane mechaniczne MOM.

Warto wiedzieć

Kiełbasa podwawelska - kalorie, wartości odżywcze (w 100 g)

Wartość kaloryczna - 247 kcalBiałko - 17,3 gTłuszcz - 19,6 g- kwasy tłuszczowe nasycone - 6,85 g- kwasy tłuszczowe jednonienasycone - 9,85 g- kwasy tłuszczowe wielonienasycone - 1,36 gCholesterol - 59,0 g

Minerały (% dziennego zalecanego spożycia dla osoby dorosłej)

Wapń - 10,0 mg (1%)Sód - 1017,0 mg (68%)Fosfor - 172,0 mg (25%)Potas - 303,0 mg (9%)Magnez - 22,0 mg (6%)Żelazo - 1,5 mg (15%)Cynk - 2,32 mg (21%)Miedź - 0,1 mg (11%)

Witaminy

Witamina B1 - 0,513 mg (39%)Witamina B2 - 0,201 mg (15%)Niacyna - 4,78 mg (30%)Witamin B6 - 0,39 mg (30%)Witamina B12 - 0,55 µg (23%)Foliany - 2,1 µg (0,5%)Witamina E - 0,20 mg (2%)Witamina D - 0,62 µg (4%)

Wartość odżywcza: baza danych IŻŻ, % dziennego zalecanego spożycia na podstawie Norm Żywienia IŻŻ, 2017

Domowa biała kiełbasa – jak ją zrobić?
O autorze
Marzena Masna, dietetyk SOS Dieta, catering dietetyczny, Warszawa
Absolwentka dietetyki Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała w poradniach dietetycznych, Zespole Żłobków m. st. Warszawy oraz warszawskich szpitalach dla dorosłych i dzieci. Stale pogłębia swoją wiedzę, uczestnicząc w konferencjach dotyczących prawidłowego odżywiania oraz dietoprofilaktyki i dietoterapii chorób. Obecnie dietetyk w SOS Dieta, cateringu dietetycznym, gdzie zajmuje się doradztwem żywieniowym dla klientów, tworzeniem receptur, przygotowywaniem menu oraz nadzorem nad jakością posiłków.

Absolwentka dietetyki Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała w poradniach dietetycznych, Zespole Żłobków m. st. Warszawy oraz warszawskich szpitalach dla dorosłych i dzieci. Stale pogłębia swoją wiedzę, uczestnicząc w konferencjach dotyczących prawidłowego odżywiania oraz dietoprofilaktyki i dietoterapii chorób.

Obecnie dietetyk w SOS Dieta, cateringu dietetycznym, gdzie zajmuje się doradztwem żywieniowym dla klientów, tworzeniem receptur, przygotowywaniem menu oraz nadzorem nad jakością posiłków.