Maniok - właściwości odżywcze, zastosowanie

Maniok to egzotyczna roślina, pochodząca z Ameryki Południowej. Bywa nazywany słodkim ziemniakiem i jest bardzo często spożywana - znajduje się na 3 miejscu jako najpopularniejszy składnik menu na świecie. Maniok dostarcza węglowodanów, działa przeciwzapalnie, a w Europie znany jest pod postacią tapioki, czyli mąki z manioku jadalnego.

Maniok jadalny to krzew, który jest popularny w Ameryce Południowej, Azji i Afryce. Dla mieszkańców tamtych rejonów stanowi podstawę diety, tak jak u nas w Europie ryż czy ziemniaki. Maniok jadalny jest źródłem lekkostrawnych węglowodanów, sporządza się z niego mąkę o nawie tapioka, która z kolei zdobywa popularność w krajach europejskich. Podobnie jak kulki z tapioki, wykorzystywane w bubble tea.

Spis treści

1. Maniok jadalny - czym jest
2. Maniok - wartości odżywcze
3. Maniok - właściwości lecznicze
4. Maniok - czy jest trujący?
5. Gdzie kupić korzeń manioku i tapiokę?

Zobacz galerię 5 zdjęć

Maniok jadalny - czym jest

Maniok, jak już wspomnieliśmy, rośnie w postaci krzewów. Ich bulwy są podłużne i dość grube, otoczone szorstką skórką, a miąższ ma kolor śnieżnobiały. Białe są również przetwory robione z manioku. Pierwotnie maniok rósł tylko na terenach Ameryki Południowej, jednak teraz uprawiany jest również w Azji i Afryce. Uprawa manioku zajmuje ponad 23,5 mln hektarów ziemi. 1/3 manioku pozyskiwanego z upraw przeznacza się na pasze dla zwierząt.

Oprócz bulw manioku, w tradycyjnej kuchni brazylijskiej i peruwiańskiej wykorzystuje się jeszcze jego liście oraz nasiona. Mleczko wydobywane z kłączy rośliny służy z kolei do produkcji kauczuku. Bulwy korzeniowe osiągają do 50 cm długości i mogą ważyć nawet 4 kg.

Mieszkańcy kontynentów, na których maniok jest uprawiany, traktują go tak, jak my ziemniaki albo ryż. Sposób obróbki jest również zbliżony do obróbki ziemniaka. Maniok można upiec, ugotować albo usmażyć. Bulwy po ugotowaniu można rozgnieść na puree. 

Z manioku można zrobić nawet piwo, które w krajach tropikalnych jest dość popularne. 

Maniok - wartości odżywcze

Maniok jest źródłem węglowodanów, których zawiera około 90 proc. Znajduje się w nim:

• 20–40 proc. skrobi,
• 5 proc. cukrów prostych,
• 2 proc. białka.

W manioku znajdziemy także:

• witaminę A,
• witaminę B1,
• witaminę B2,
• witaminę B3,
• witaminę B6,
• witaminę B9,
• witaminę C,
• potas,
• wapń,
• magnez.

100 g manioku dostarcza około 159 kcal. Maniok ma niski indeks glikemiczny i nie zawiera glutenu.

Maniok - właściwości lecznicze

Maniok to warzywo o licznych właściwościach leczniczych - działa przeciwzapalnie, wspomaga produkcję czerwonych i białych płytek krwi, zapobiega tworzeniu się zakrzepów, wzmacnia kości, przyspiesza regenerację mięśni po urazach, poleca się go chorym na artretyzm, reumatoidalne zapalenie stawów oraz choroby zwyrodnieniowe stawów, a także działa pozytywnie na układ pokarmowy. 

Biorąc pod uwagę pozytywny wpływ korzenia manioku na układ pokarmowy powinni go do swojej diety wprowadzić pacjenci borykający się z:

• zaparciami i biegunkami,
• stanami zapalnymi jelit: wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, chorobą Leśniowskiego-Crohna,
• wrzodami żołądka,
• nietolerancją glutenu,
• celiakią,
• nadwrażliwością jelit,
• zespołem złego wchłaniania,
• chorobą Dühringa.

Kolejnymi zaletami manioku są:

• regulacja poziomu glukozy we krwi,
• przyspieszenie metabolizmu,
• długie uczucie sytości, jakie zapewnia,
• śladowe ilości białka, przez co jest wskazany w diecie niskobiałkowej. 

Maniok - czy jest trujący?

Uwaga - to bardzo ważna wiadomość dla tych, którzy nigdy nie zetknęli się z korzeniem lub bulwą manioku (nazwy stosowane wymiennie). Surowy maniok jest trujący. 

W surowym manioku znajdziemy linamarynę i lotaustralinę, czyli glikozydy cyjanogenne, które bardzo łatwo przekształcają się do kwasu pruskiego (czyli dla nas śmiertelnego cyjanowodoru).

Jak zatem jeść maniok? Przede wszystkim trzeba go poddać fermentacji albo obróbce cieplnej po uprzednim namoczeniu. W ten sposób unikamy narażenia na zatrucia. Maniok można, jak wspominaliśmy, ugotować, usmażyć, upiec lub ususzyć.

Moczenie bulw manioku usuwa z nich fityny, czyli związki odpowiedzialne za obniżenie przyswajalności niektórych minerałów. 

Gdzie kupić korzeń manioku i tapiokę?

Jeśli chcecie spróbować manioku to nie trzeba od razu wyjeżdżać w tropiki, chociaż bulwy są w Polsce trudno dostępne. Najłatwiej kupić tapiokę - za pół kilograma zapłacimy około 10 zł. Bulwy manioku można kupić przez internet - za kilogram zapłacimy około 25 złotych.