Mniszek lekarski a mlecz - to nie to samo. Jak rozpoznać te rośliny?

2024-04-12 10:57

Zwyczaje językowe sprawiają, że nie zauważamy kiedy jakieś określenie jest błędne. Przykładem jest mniszek lekarski nazywany także mleczem. Otóż są to dwie różne rośliny. A tylko jedna z nich ma prozdrowotne właściwości. Dlatego wskażemy jak je rozpoznać, by uniknąć pomyłki.

Mniszek lekarski a mlecz - to nie to samo. Jak rozpoznać te rośliny?
Autor: Fot. Getty Images

Określenie “mlecz” kojarzy się z żółtym kwiatkiem i słusznie, niemniej jego występowanie różni się od miejsc, w których spotykamy mniszka lekarskiego. Wbrew pozorom łatwo je od siebie odróżnić, a podstawowe informacje botaniczne pozwolą nie tylko poszerzyć horyzonty, ale także nie wprowadzać w błąd kolejnych pokoleń.

Przepis na miodek z mniszka lekarskiego od Beszamel.pl

Mlecz a mniszek lekarski. Czym się różnią?

Żółte kwiatki składające się z wąskich płatków ułożonych blisko obok siebie w kilku warstwach i osadzone na grubym ogonku. Najczęściej potyka się je wiosną na osiedlowych trawnikach czy parkach. Rosną gdzie popadnie, a kiedy przekwitną zamieniają się w dmuchawca. 

To opis mniszka lekarskiego, o którym od wielu pokoleń mówi się “mlecz”. To uproszczenie wynika z faktu, że kiedy zerwiemy kwiatka, z łodygi zaczyna wypływać mleczna ciecz, a na dłoniach może pozostać ślad, który z czasem ciemnieje. 

Mlecz występuje w 100 różnych gatunkach, natomiast w Polsce głównie spotyka się dwa z nich. Wyglądem nie przypomina mniszka, ponieważ jego łodyga jest twardsza i wyrasta niej kilka kwiatostanów. Sam kwiatek jest drobniejszy, bardziej płaski. Różną się także liście. W przypadku mniszka są one postrzępione i gładkie, a u mlecza występują włoski. 

Aby lepiej zapamiętać różnicę pomiędzy mniszkiem lekarskim a mleczem, przygotowaliśmy krótkie podsumowanie.

Mniszek:

  • zakwita wiosną,
  • krótka, rurkowata łodyga,
  • liście tuż przy podłożu przypominające rozetę,
  • brak owłosienia na roślinie,
  • jeden kwiat z jednej łodygi,
  • mleczny sok w łodydze,
  • dmuchawiec.

Mlecz:

  • zakwita latem,
  • długa, twarda łodyga,
  • liście wyrastają także w wyższych partiach rośliny,
  • drobne włoski na łodydze i liściu,
  • kilka kwiatów z jednej łodygi,
  • brak mlecznego soku w łodydze,
  • dmuchawiec wyłącznie w mleczu pospolitym (drobny, mniej spektakularny).
Mniszek lekarski a mlecz. Różnice
Autor: Fot. Wikimedia Commons (mniszek lekarski z lewej, mlecz z prawej)

Kiedy zbierać mniszek lekarski i na co pomaga

Skoro wiesz już jak odróżnić mniszka lekarskiego od mlecza, to czas na zbiory jest właśnie teraz. Słoneczna pogoda sprawiła, że żółte dywany kwiatów cieszą już nasze oczy, a mogą także wspomóc nasze zdrowie. 

Co ważne cała roślina jest jadalna. Liście i korzenie mniszka można zjadać na surowo, dodając je choćby do sałatek, a także gotować i serwować w formie zupy. Z kwiatów natomiast można przyrządzić syrop z mniszka lekarskiego znany i ceniony od lat nie tylko przez miłośników zielarstwa.

Wysuszając kwiatostany, można także używać ich jako dodatku do herbat, co może być pomocne w przypadku dolegliwości układu trawiennego. Mniszek przyspiesza trawienie, a to oznacza, że wspomaga wydzielanie kwasów żołądkowych, stąd należy zachować ostrożność w przypadku schorzeń takich jak refluks czy choroba wrzodowa. 

Roślina ta zawiera inulinę, co nie jest bez znaczenia dla osób borykających się z cukrzycą, ponieważ ta substancja obniża poziom cukru we krwi. Mniszek lekarski działa także moczopędnie, a to sprawia, że wspieramy organizm w odtruwaniu i pozbywaniu się szkodliwych metabolitów. Jednym słowem warto po niego sięgać, by przygotować iście wiosenny detoks.