Owoce bogate w witaminy: truskawki, czereśnie, maliny, wiśnie, poziomki, porzeczki

Owoce sezonowe, takie jak truskawki, są najbogatsze w witaminy i minerały, dlatego nie przegapmy okazji, by najeść się ich do syta. Latem owoce są nie tylko najsmaczniejsze, ale i najzdrowsze. Korzystaj zatem z obfitości truskawek, malin, czereśni, wiśni, poziomek, porzeczek, gruszek, agrestu, jagód czy moreli.

Spis treści

1. Truskawki odtruwają i poprawiają nastrój
2. Co warto wiedzieć o truskawkach?
3. Czereśnie opóźniają procesy starzenia
4. Maliny świetne przy przeziębieniach
5. Wiśnie wzmacniają układ krążenia
6. Poziomki pomagają w chorobach jelit
7. Porzeczki działają przeciwzapalnie
8. Agrest poprawia trawienie
9. Jagody neutralizują wolne rodniki
10. Jabłka przeciw nowotworom
11. Morele dobre dla rekonwalescentów
12. Brzoskiwnie podnoszą odporność
13. Śliwki znakomite przy zaparciach
14. Gruszki obniżają ciśnienie krwi

Gdy są świeżo zerwane, mają najwięcej odżywczych składników. Optymalna dzienna dawka to dwa owoce wielkości jabłka, a w przypadku drobniejszych owoców dwie szklanki, czyli ok. 200 g. Tę porcję najlepiej podzielić na dwa posiłki. Nie objadajmy się przesadnie owocami. To prawda, że są wielkim dobrodziejstwem dla naszego zdrowia, ale mają też sporo cukrów prostych. Zjadane w bardzo dużych ilościach utrudniają odchudzanie, zwiększają też fermentację w jelitach, co może wywołać biegunkę. Trzeba również pamiętać, że przedawkowanie substancji znajdujących się w owocach może spowodować zaostrzenie dolegliwości występujących w przebiegu niektórych chorób.

Truskawki odtruwają i poprawiają nastrój

Truskawki są świetnym źródłem witaminy C (aż 60 mg/100 g), witaminy A (30 mg) oraz witamin z grupy B: B₁ (0,01 mg), B₂ (0,03 mg), B₃, czyli PP (0,4 mg), kwasu foliowego (20 mcg). Zawierają też potas (160 mg/100 g), żelazo (0,7 mg), magnez (12 mg), wapń (22 mg), mangan (0,3 mg), fosfor (23 mg), cynk (0,3 mg), miedź (0,1 mg).

Truskawki ułatwiają przyswajanie żelaza z innych pokarmów. Dlatego warto jeść je np. po warzywach bogatych w ten pierwiastek. Działają moczopędnie i odtruwająco. Wspomagają pracę nerek i regulują wydzielanie żółci. Pomagają w usuwaniu kwasu moczowego, powinni więc jeść ich dużo chorzy na artretyzm. Poprawiają trawienie szczególnie tłuszczu i białka. Neutralizują substancje rakotwórcze, zmniejszają ciśnienie i pomagają obniżyć poziom złego cholesterolu. Truskawki dobrze wpływają na nastrój.

Co warto wiedzieć o truskawkach?

Czereśnie opóźniają procesy starzenia

Czereśnie mają więcej jodu, a także wapnia i żelaza niż powszechnie uważane za zdrowsze wiśnie. Zawierają też spore ilości witamin A, C i z grupy B, a także flawonoidy. Czereśnie neutralizują działanie wolnych rodników i dzięki temu spowalniają procesy starzenia się skóry. Oczyszczają organizm z toksyn i szkodliwych produktów przemiany materii. Polecane są osobom z dną moczanową i tym, którzy chcą się jej ustrzec - jedzenie czereśni zmniejsza ilość kwasu moczowego we krwi. Potas przyczynia się do usuwania z organizmu nadmiaru soli, dlatego te owoce korzystnie wpływają na układ krążenia oraz nerki. Surowe czereśnie dość długo zalegają w żołądku. Z tego powodu dla osób z chorobą wrzodową lub wrażliwym przewodem pokarmowym bezpieczniejsze będą owoce krótko obgotowane. Zachowają sporo wartości odżywczych, a chory żołądek znacznie lepiej poradzi sobie z ich strawieniem.

Maliny świetne przy przeziębieniach

Maliny to bogate źródło witaminy C i błonnika. Zawierają trochę wapnia i żelaza, witaminy E i kwasu foliowego, również kwas salicylowy. Witamina C wzmacnia układ odpornościowy, sprawia, że lepiej przyswajamy żelazo. Jest również ważnym antyoksydantem zapobiegającym nowotworom. Natomiast kwas foliowy stanowi niezbędny składnik diety kobiet planujących ciążę.  Maliny pomagają również w oczyszczaniu organizmu z toksyn, zwalczaniu niestrawności i biegunek. Sok z tych owoców pity w trakcie przeziębienia łagodzi kaszel. Ma też właściwości rozgrzewające, a to za sprawą kwasu salicylowego, który znajduje się w jego składzie. Herbatka z liści malin pita regularnie przez ostatnie trzy miesiące ciąży łagodzi bóle porodowe. Zmniejsza też bóle miesiączkowe, pod warunkiem że pije się ją systematycznie kilka dni przed pojawieniem się krwawienia.

Wiśnie wzmacniają układ krążenia

Wiśnie zawierają duże ilości kwasów owocowych, również pektyny (rodzaj błonnika), mangan, trochę żelaza, wapnia i jodu. Są dobrym źródłem potasu i dość dobrym witaminy C. Wiśnie stabilizują pracę serca i chronią przed chorobami układu krążenia. Działają też korzystnie na skórę. Zawierają substancje, które zapobiegają powstawaniu nowotworów. Oczyszczają organizm ze zbędnych produktów przemiany materii. Delikatnie przeczyszczają, przynoszą więc ulgę przy zaparciach. Zalecane są szczególnie niejadkom, bo poprawiają apetyt. Powinny o nich pamiętać osoby z niedokrwistością. Przemywanie powiek naparem z suszonych kwiatów wiśni pomaga np. przy zapaleniu spojówek. Natomiast kąpiele z dodatkiem naparu z młodych gałązek wiśni wskazane są dla osób cierpiących na reumatyzm.

Poziomki pomagają w chorobach jelit

Poziomki zawierają sporo witamin C, B i K, potasu i błonnika, trochę wapnia, żelaza, magnezu i przeciwutleniaczy. Poziomki podnoszą odporność na choroby, pomagają usuwać toksyczne produkty przemiany materii oraz koją nerwy. Zaleca się je przy niedoborze żelaza, w dnie moczanowej oraz jako łagodny środek przeczyszczający i przeciwgorączkowy. Sporządza się z nich wyciągi skuteczne przy chorobach jelit i śledziony. Owoce suszone działają moczopędnie i przeciwbiegunkowo. Surowe robią też dobrze naszej urodzie. Wybielają piegi, nadają się jako kosmetyk do cery tłustej, a w połączeniu z jogurtem również do suchej. Podobnie jak truskawki zawierają związki, które mogą wywołać reakcje alergiczne. Uczuleniowcy powinni więc sprawdzić swoją reakcję na te owoce, np. wetrzeć odrobinę soku w delikatną skórę przedramienia. Jeżeli nie wystąpi obrzęk czy zaczerwienienie, owoce nie powinny zaszkodzić.

Porzeczki działają przeciwzapalnie

Porzeczki mają dużo flawonoidów, pektyn oraz witaminy C. Czarne zawierają jej trzy razy więcej niż czerwone - wystarczy pół szklanki owoców, by pokryć dzienne  zapotrzebowanie na tę witaminę. W skórce znajdują się substancje antybakteryjne skuteczne w zwalczaniu bakterii E. coli będącej przyczyną dolegliwości jelitowych. Te same związki mają również właściwości przeciwzapalne, dlatego herbata z dodatkiem soku z czarnych porzeczek pomaga np. w infekcjach gardła. Czarne porzeczki działają też moczopędnie i napotnie. Czerwone lekko przeczyszczają i pobudzają apetyt. Neutralizują działanie wolnych rodników, a tym samym zapobiegają powstawaniu nowotworów i chorób układu krążenia.

Agrest poprawia trawienie

Zawiera dużo witaminy C i pektyn, trochę potasu, fosforu, sodu, wapnia, magnezu oraz żelaza. Zwiększając wytwarzanie żółci, poprawia trawienie. Działa przeciwzapalnie oraz wzmacnia układ odpornościowy. Przyspiesza metabolizm, a dzięki właściwościom moczopędnym oczyszcza organizm ze szkodliwych produktów przemiany materii. Agrest powinny włączyć do jadłospisu osoby cierpiące na zaparcia oraz będące na diecie odchudzającej. Poleca się go także chorym na niedokrwistość z powodu niedoboru żelaza.

Jagody neutralizują wolne rodniki

Jagody zawierają witaminy A, C, PP oraz z grupy B, a także cenne pierwiastki, np. selen, cynk, miedź. Są dobrym źródłem kwasu foliowego, fitoestrogenów i flawonoidów. Mają też mnóstwo błonnika. Neutralizują wolne rodniki, zabijają wirusy i bakterie, obniżają poziom złego cholesterolu. Zawierają substancje, które uelastyczniają naczynia krwionośne i biorą udział w produkcji czerwonych krwinek. Jagody poleca się osobom o słabym wzroku. Zapobiegają m.in. jaskrze czy zaćmie. Usuwają z organizmu toksyny, dlatego zaleca się je przy różnego rodzaju zatruciach. Chronią przed infekcjami układu moczowego, np. zapaleniem pęcherza. Surowe przeciwdziałają zaparciom, konfitury leczą biegunki. Borówki amerykańskie, ze względu na bogactwo kwasu foliowego, są wskazane dla kobiet planujących zajście w ciążę i spodziewających się dziecka, bo wspomagają prawidłowy rozwój płodu.

Jabłka przeciw nowotworom

Są dobrym źródłem witaminy C. Mają dużo potasu, żelaza, magnezu, miedzi, krzemu, cynku, beta-karotenu, kwercytyny i mnóstwo pektyn. Jabłka hamują rozwój chorób krążenia oraz nowotworów, a także uszczelniają naczynia. Warto jeść je bez obierania, bo cenne przeciwutleniacze znajdują się także w skórce i tuż pod nią. Jabłka zwiększają odporność na infekcje, powinny więc znaleźć się w diecie osób, które często się przeziębiają. Bardzo skutecznie oczyszczają organizm z toksyn i cholesterolu. Korzystnie wpływają na stan paznokci, skóry i włosów. Surowe od bardzo dawna podawano przy zaparciach, duszonymi leczono biegunki. Jabłka polecane są zwłaszcza osobom odchudzającym się, bo szybko dają poczucie sytości. Pektyny tworzą w żołądku galaretowatą masę, która wiążąc tłuszcze i cholesterol, utrudnia ich przenikanie do krwi.

Morele dobre dla rekonwalescentów

Morele są bardzo dobrym źródłem beta-karotenu i błonnika, fosforu, potasu i witamin z grupy B. Mają sporo witaminy C i wapnia.  Pomagają zapobiegać chorobom krążenia i nowotworowym. Obniżają ciśnienie krwi. Likwidują też obrzęki, bo zawarte w nich substancje pobudzają wydalanie moczu, a tym samym pozbywanie się sodu i wody z organizmu. Wspomagają tworzenie się czerwonych krwinek. Po morele powinny sięgać m.in. osoby z osteoporozą. Są też bardzo wskazane dla rekonwalescentów, bo przyspieszają powrót do pełni sił. Do konserwowania suszonych moreli używa się substancji, które mogą sprowokować atak astmy. Uczuleniowcy nie muszą jednak całkowicie rezygnować z tych smacznych owoców - wystarczy je dokładnie umyć.

Brzoskiwnie podnoszą odporność

Obok witaminy C brzoskwinie zawierają sporo potasu oraz beta-karotenu, który w organizmie przekształca się w witaminę A. Mają też witaminy z grupy B, witaminę PP, magnez, żelazo i wapń. Brzoskwinie - także ich włochata skórka - są lekkostrawne. Poza tym pomagają oczyścić organizm z toksyn i trujących produktów przemiany materii. Mają właściwości łagodnie przeczyszczające, toteż nie powinny ich sobie żałować osoby cierpiące na zaparcia. Ze względu na bogactwo pierwiastków mineralnych oraz witamin brzoskwinie są niezbędne w diecie wegetarian i rekonwalescentów.

Śliwki znakomite przy zaparciach

Śliwki zawierają dużo pektyn, kwasy organiczne, flawonoidy, witaminę A i E, trochę C, witaminy z grupy B, magnez, żelazo, fosfor i wapń. Substancje zawarte w śliwkach neutralizują szkodliwe działanie wolnych rodników. Zapobiegają więc np. miażdżycy czy chorobom serca. Polecane są osobom cierpiącym na zaparcia. Właściwości przeczyszczające mają też owoce suszone i sporządzony z nich kompot. Zawierają siedem razy więcej błonnika niż świeże, ale są bardziej kaloryczne. Śliwki spowalniają starzenie się skóry, dlatego powinny znaleźć się np. w diecie pań chcących jak najdłużej zachować gładką i jędrną cerę. Są też dobre dla zestresowanych - poprawiają humor i pomagają ukoić nerwy. Z jedzeniem tych owoców na pewno nie powinny przesadzać osoby o wrażliwym żołądku. Śliwki - gdy zjemy ich za dużo - mają właściwości wzdymające i powodują biegunki.

Gruszki obniżają ciśnienie krwi

Gruszki zawierają dużo potasu, błonnika, żelaza i witaminy C, także sporo cukrów prostych. Są dosyć kaloryczne. 100 g to ok. 60 kcal. Pomagają regulować ciśnienie krwi, dlatego powinny znaleźć się w jadłospisie osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze. Pobudzają trawienie i perystaltykę jelit, likwidują zaparcia. Mają też właściwości moczopędne, warto więc, żeby jadły je osoby chore na zapalenie dróg moczowych czy kamicę nerkową. Gruszki zaleca się też osobom zagrożonym anemią. Kompot z suszu ma właściwości przeciwgorączkowe. Drobne „ziarenka”, z których składa się miąższ gruszek, pozostają niestrawione i mogą drażnić błonę śluzową jelit. Gruszki nie posłużą też osobom cierpiącym na niestrawność, zawierają bowiem znaczne ilości sorbitolu - cukru prostego, który powoduje wzdęcia. Ze względu na sporą kaloryczność nie są raczej polecane tym, którzy się odchudzają.

Zobacz galerię 8 zdjęć

miesięcznik "Zdrowie"