Sok z żurawiny - właściwości lecznicze i zastosowanie. Przepis na domowy sok z żurawiny

Sok z żurawiny nie bez powodu kojarzony jest z leczeniem chorób pęcherza moczowego - to jego podstawowe zastosowanie lecznicze. Ale nie jedyne: sok z żurawiny może dużo więcej, a jego cenne właściwości prozdrowotne warto wykorzystywać o każdej porze roku, szczególnie zaś jesienią i zimą. Jakie właściwości ma sok z żurawiny? Jak przygotować pyszny, domowy sok z żurawiny?

Sok z żurawiny (sok żurawinowy) ma piękny, czerwony kolor i charakterystyczny, słodkawo-kwaskowaty smak. W sprzedaży dostępny jest przez cały rok - kupując go w sklepie warto zwrócić uwagę na to, czy jest to sok wyciśnięty z owoców, czy przygotowany z koncentratu (cenniejszy jest ten pierwszy).

A jesienią można przygotować go własnoręcznie, ze świeżych owoców żurawiny, które w Polsce zbiera się od września do listopada - zwłaszcza, że nie jest to wcale skomplikowane. A dlaczego warto pić sok z żurawiny?

Spis treści

1. Właściwości odżywcze soku z żurawiny
2. Sok z żurawiny zwalcza infekcje układu moczowego
3. Sok z żurawiny na zdrowe serce i dobre ciśnienie 
4. Sok z żurawiny zwalcza bakterie i wirusy
5. Sok z żurawiny może zapobiegać nowotworom
6. Sok z żurawiny - przeciwwskazania
7. Przepis na domowy sok z żurawiny
8. Ile soku z żurawiny można wypić?

Właściwości odżywcze soku z żurawiny

Sok z żurawiny to prawdziwa bomba witaminowa, choć bardziej pasowałoby określenie: witaminowo-mineralna. Podobnie jak żurawina zawiera on bowiem takie składniki, jak:

• witamina C
• witamina B1
• witamina B2
• witamina B6
• witamina E
• karotenoidy
• żelazo
• wapń
• potas
• fosfor
• miedź
• magnez
• jod
• bioflawonoidy
• antocyjany
• resweratrol
• antyoksydanty
• triterpenoidy
• polifenole
• taniny

Sok z żurawiny zwalcza infekcje układu moczowego

Sok z żurawiny, dzięki zawartości pewnych związków - szczególnie tanin oraz proantocyjanidyny - łagodzi dolegliwości układu moczowego, zwłaszcza pęcherza i cewki moczowej - zapobiega również ich nawrotom.

Związki te obniżają bowiem pH moczu, dzięki czemu jego środowisko staje się kwaśne, niekorzystne dla bakterii i nie mogą się one w nim namnażać. Zapobiegają również przyleganiu bakterii E. coli do ścianek pęcherza moczowego, gdyż uszkadzają włosowate wypustki, którymi drobnoustroje przyczepiają się do błony śluzowej, dzięki czemu są one łatwo wypłukiwane wraz z moczem.

Regularne picie soku z żurawiny może skutecznie zapobiegać nawracającym zapaleniom pęcherza i zakażeniom układu moczowego, może również chronić układ moczowy przez infekcjami, które mogą być następstwem planowych zabiegów ginekologicznych.

Czytaj też:

• Sok z winogron - na co pomaga? [PRZEPIS]

Sok z żurawiny na zdrowe serce i dobre ciśnienie 

Sok z żurawiny może również poprawiać pracę układu krążenia i zapobiegać chorobom serca, a te właściwości zawdzięcza dużej zawartości flawnonoidów ( takich jak antocyjany i proantocyjanidyny), które poszerzają naczynia krwionośne, poprawiając krążenie krwi i obniżając ciśnienie, a jednocześnie spowalniają proces tworzenia się zakrzepów.

Sok żurawinowy zwiększa również poziom antyoksydantów w osoczu krwi, a to z kolei bezpośrednio przekłada się na spadek stężenia "złego" cholesterolu i wzrost stężenia "dobrego" cholesterolu.

Wpływa również na zmniejszenie liczby komórek śródbłonka w naczyniach krwionośnych, co ma znaczenie dla osób, które chcą zapobiec miażdżycy i chorobom serca - komórki te produkują bowiem osteokalcynę, za sprawą której naczynia krwionośne tracą elastyczność, stają się twardsze.  

Sok z żurawiny zwalcza bakterie i wirusy

Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że sok z żurawiny ma również silne działanie antybakteryjne. W układzie moczowym działa na bakterie E.coli, z kolei badania z 2018 roku (ich wyniki opublikowano w Journal of the Science of Food and Agriculture) dowiodły, że zawarte w żurawinie i uzyskanym z niej soku substancje mogą hamować rozrost bakterii Helicobacter pylori, odpowiedzialnej za powstawanie wrzodów żołądka.

Testy wykazały również, że sok z żurawiny może zwalczać niektóre wirusy, w tym norowirusy wywołujące m.in. zatrucia pokarmowe, a także bakterie odpowiadające za próchnicę, choroby dziąseł i przyzębia.

Sok z żurawiny może zapobiegać nowotworom

Tak przynajmniej sugerują niektóre badania - te właściwości sok z żurawiny zawdzięczać ma zaś kilku związkom: triterpenoidom, flawonoidom, antocyjanom, kwercetynie i resweratrolowi. Związki te mogą hamować stres oksydacyjny, a także - nad czym ciągle trwają badania - spowalniać wzrost komórek nowotworowych i przyspieszać ich apoptozę, czyli śmierć.

Sok z żurawiny - przeciwwskazania

Mimo tych cennych właściwości nie każdy z nas może pić sok z żurawiny - przeciwwskazaniem są niektóre choroby, w tym refluks żołądkowo-przełykowy: w tym przypadku sok z żurawiny może przejściowo nasilić objawy choroby.

Powinny go również unikać osoby mające osteoporozę lub kamienie nerkowe. 

Przeciwwskazaniem jest również przyjmowanie niektórych leków, w tym zawierających takie substancje, jak cyklosporyna, diklofenak czy amoksycyklinę lub przeciwzakrzepową warfarynę  - substancje zawarte w soku z żurawiny mogą wchodzić z nimi w interakcje i nasilać bądź osłabiać ich działanie. Ponieważ nie są  to jedyne takie leki, jeśli przyjmujesz na stałe preparaty zalecone przez lekarza, skontaktuj się z nim, zanim włączysz sok z żurawiny do swojego menu.

Przepis na domowy sok z żurawiny

Jak zrobić domowy sok z żurawiny? Wbrew pozorom nie jest to wcale takie trudne. Sok z żurawiny można przygotować na kilka sposobów.

Jeśli masz w domu wyciskarkę do soków, sok z żurawiny przygotuj właśnie w  niej - będzie  najzdrowszy, bo w czystej postaci. Do smaku warto go jednak dosłodzić miodem, stewią lub ksylitolem, gdyż w czystej postaci może  być cierpki, można go również wymieszać z odrobiną innego, słodkiego soku.

Można przygotować również sok z żurawiny z cukrem - wówczas będzie to bardziej syrop, niż sok.

Sok (syrop) z żurawiny:

Składniki:

• 1 kg owoców żurawiny
• 500 g cukru

Przygotowanie:

• owoce umyj, przesyp do dużego garnka, zasyp cukrem, przykryj i pozostaw na kilkanaście godzin w chłodnym miejscu
• następnego dnia zalej wodą (powinna ledwo zakrywać owoce) i podgrzewaj na niewielkim ogniu przez dwie godziny, aż owoce się rozpadną i puszczą dużo soku.
•  zdejmij naczynie z ognia, poczekaj aż sok ostygnie, przecedź go przez sitko do garnka i ponownie zagotuj
• gorący sok przelej do  czystych, wyparzonych i suchych butelek, a następnie szczelnie zamknij.

Ile soku z żurawiny można wypić?

Sok z żurawiny, podobnie jak inne produkty spożywcze, może zaszkodzić, jeśli będzie wypijany w zbyt dużych ilościach. Dietetycy nie precyzują, jaka dawka soku jest zdrowa, a jaka może zaszkodzić.

Warto kierować się zdrowym rozsądkiem i normami spożycia soków, opracowanymi chociażby przez WHO, wg, których dorosły może wypić nie więcej, niż szklankę soku dziennie - osoby mające problem z gryzieniem mogą tę ilość zwiększyć do dwóch szklanek.

Katarzyna Hubicz