Wino - rodzaje i właściwości. Wpływ wina na zdrowie
Choć wino towarzyszy ludzkości od wieków, dopiero od niedawna wiadomo, jak korzystnie wpływa na zdrowie, szczególnie nerki i serce. Możliwe, że chroni nas także przed nowotworami i niektórymi bakteriami. Oczywiście pite z umiarem i najlepiej czerwone. Sprawdź, jakie właściwości prozdrowotne ma wino.
Spis treści
- Z czego składa się wino?
- Jak powstaje wino białe, czerwone, różowe?
- Zawarte w winie polifenole obniżają poziom złego cholesterolu
- Czerwone wino poprawia trawienie
- Wino wspomaga działanie antynowotworowe
- Wino zwiększa ryzyko zachorowania na raka piersi?
- Wino polepsza pracę nerek
- Wino działa bakteriobójczo
- Dlaczego w winie jest siarka?
- Winny savoir-vivre
Właściwości prozdrowotne wina zostały dobrze udokumentowane. W trakcie badań trwających aż 40 lat (od 1960 do 2000 r.) naukowcy z holenderskiego uniwersytetu Wageningen przebadali 1400 mężczyzn. Okazało się, że alkohol w dawce 2 g dziennie wydłużają życie średnio o 2 lata. Zauważono, że ci, którzy pili wino, żyli średnio 5 lat dłużej niż całkowici abstynenci. Oczywiście przekroczenie dziennej dawki skraca życie.
Z czego składa się wino?
Na wino składa się ponad 100 różnych składników, głównym jest woda – jej zawartość dochodzi do 90 proc. Do ważniejszych należy etanol (alkohol etylowy), jest go od 9 do 18 proc. W winie są też kwasy organiczne, aldehydy, estry, garbniki, cukry. Jako że napój ten powstaje z winogron, są w nim te same makro- i mikroelementy: fosfor, żelazo, śladowe ilości cynku, miedzi i selenu. Dzięki zawartości potasu, wapnia, magnezu i sodu wino ma działanie zasadotwórcze. Są w nim witaminy A, z grupy B, C, H i PP.
Jak powstaje wino białe, czerwone, różowe?
Ze względu na zawartość cukru wina dzielą się na wytrawne, półwytrawne, półsłodkie i słodkie. Wino wytrawne to takie, w którym drożdże przefermentowały cały cukier z winogron. Ze względu na barwę mamy wina białe, różowe i czerwone. Ale barwa wcale nie zależy od koloru winogron – białe wino może powstać też z ciemnych gron, byleby tylko przed maceracją skórki zostały oddzielone od miąższu owoców. Wino białe produkuje się bowiem tylko z wyciśniętego ze świeżych winogron soku. Gdy winogrona gniecione są razem ze skórką, powstaje wino czerwone lub różowe. Kilkugodzinna maceracja powoduje różowe zabarwienie wina, a kilkutygodniowa – czerwone. Właśnie skórka kryje najcenniejsze składniki winogron, dlatego wino czerwone jest lepsze pod względem walorów zdrowotnych niż białe.
Zawarte w winie polifenole obniżają poziom złego cholesterolu
Naukowców od lat nurtował tzw. francuski paradoks. Okazuje się bowiem, że Francuzi, którzy piją wyjątkowo dużo wina, rzadziej umierają na chorobę wieńcową niż ich sąsiedzi. Statystyki są szczególnie korzystne dla mieszkańców południowej Francji – jedzących dużo ryb, oliwy, warzyw i pijących miejscowe wina. Badania potwierdziły dobroczynne dla serca działanie polifenoli – przeciwutleniaczy, które nie dopuszczają do tworzenia się złogów cholesterolu na ściankach naczyń, mają zdolność obniżania poziomu złego cholesterolu. Przeciwdziałają zlepianiu się płytek krwi, podobnie jak zawarty w winie kwas salicylowy, co chroni przed tworzeniem się zakrzepów. Zawarty w winie alkohol rozszerza naczynia krwionośne, zwiększając przepływ krwi. Większa przepuszczalność i elastyczność ścian naczyń zmniejsza ryzyko wystąpienia zawału serca i udaru mózgu.
Czerwone wino poprawia trawienie
Wino poprawia apetyt i wzmaga wydzielanie enzymów trawiennych. Pomaga w trawieniu tłustych potraw, dlatego doskonale pasuje np. do kaczki, gęsi, pieczeni wieprzowej. Osoby z nadkwasotą powinny pić wino zawierające więcej garbników, które osłaniają błonę śluzową żołądka i nie dopuszczają do wzmożonego wydzielania kwasu solnego.
Wino wspomaga działanie antynowotworowe
Wchodzące w skład wina garbniki, głównie antocyjany, katechiny oraz pochodne kwasu kawowego, mają działanie antynowotworowe. Najwięcej garbników ma wino czerwone, ok. 2 g w litrze. Zawarte w winie flawonoidy zwalczają wolne rodniki – cząsteczki oskarżane o działanie nowotworowe. Winne flawonoidy są znacznie bardziej trwałe niż przeciwutleniacze obecne w owocach i warzywach! Odkryciem ostatnich lat jest antyrakowy resweratrol – organiczny składnik chemiczny, którego szczególnie dużo znajduje się w skórce winogron.
Indywidualnie dobrana dieta pozwoli Ci schudnąć, utrzymać wagę lub zapobiec chorobom dietozależnym, a przy tym jeść zdrowo i smacznie. Skorzystaj z JeszCoLubisz, innowacyjnego systemu dietetycznego online Poradnika Zdrowie i zadbaj o swoje zdrowie i dobre samopoczucie. Ciesz się świetnie dobranym menu i stałym wsparciem dietetyka już dziś!
Wino zwiększa ryzyko zachorowania na raka piersi?
Badania na temat przeciwnowotworowych właściwości wina są sprzeczne. Z jednych wynika, że wino chroni przed rakiem, z drugich, że zwiększa ryzyko zachorowania na chorobę nowotworową. Amerykański Instytut Badań nad Rakiem (American Institute for Cancer Research, AICR) oraz Światowy Fundusz Badań nad Rakiem (World Cancer Research Fund, WHR) opracował raport, z którego wynika, że kieliszek wina dziennie (około 10 gramów alkoholu) zwiększa ryzyko zachorowania na raka piersi. Dla kobiet przed menopauzą jest to ryzyko wyższe o 5 procent, dla kobiet po menopauzie - o 9 procent. Łącznie przeanalizowano dane 12 milionów kobiet, w tym 260 tysięcy przypadków zachorowania na raka piersi.
Wino polepsza pracę nerek
Wino pobudza pracę trzustki, nadnerczy, tarczycy i gruczołów płciowych, co powoduje wzrost energii. Wpływa na lepszą przemianę białek, cukrów i tłuszczów. U osób regularnie pijących wino rzadziej występuje kamica żółciowa i nerkowa. Systematyczne picie ok. 200 ml wina dziennie zmniejsza ryzyko powstawania kamieni nerkowych aż o ok. 40 proc. Dzięki moczopędnemu działaniu wino zwiększa wydalanie produktów rozkładu białka, jak mocznik, amoniak, kwasy i sole mineralne.
Wino działa bakteriobójczo
Wino działa antyseptyczne i bakteriobójczo, i to skuteczniej niż mocniejsze alkohole. Doświadczenia wykazały, że bakterie tyfusu giną w obecności spirytusu 70 proc. po 30, a w słabym winie już po 15 minutach. Podczas innych prób okazało się, że w winie giną bakterie cholery, a E. coli przestają się rozmnażać już w 6 proc. alkoholu.
Dawka, której bez szkody dla zdrowia przekraczać nie wolno, to 1–2 kieliszki lekkiego wina dziennie dla całkowicie zdrowego człowieka. Wszelki alkohol jest zakazany dla kobiet w ciąży.
Włoscy naukowcy zbadali wpływ wina na Streptococcus mutans, bakterie atakujące zęby, i Streptococcus pyogenes powodujące infekcje gardła. Chcąc wyeliminować działanie alkoholu (ewidentnie bakteriobójcze), naukowcy usunęli etanol z wina i powtórzyli badanie. Okazało się, że wino bez alkoholu tak samo hamuje rozwój bakterii.
Dlaczego w winie jest siarka?
Związki siarki w winie zapobiegają jego utlenianiu. Dwutlenek siarki hamuje rozwój bakterii lub enzymów pleśni w gronach, jednocześnie pomaga przy powstrzymywaniu przedwczesnego lub nadmiernego rozwoju drożdży. Ilość użytego dwutlenku siarki zależy od stanu winogron, temperatury otoczenia w czasie transportu z winnicy i szybkości fermentacji alkoholowej. Współcześnie siarkuje się samo wino w 3 fazach produkcji – przed fermentacją, kiedy wino jest jeszcze w fazie moszczu, po zakończonym procesie fermentacji i przed samym butelkowaniem, gdy dodaje się siarkę jako zabezpieczenie wina przed bakteriami. Siarkowanie wina służy więc nie tylko jego utrwaleniu, ale bez tego procesu wino szybko straciłoby aromat, smak i kolor. Co ważne, ilości związków siarki w winie mają wartości nie większe niż te, które odnajdziemy w rodzynkach.
Winny savoir-vivre
- Wina białe podawaj w temp. 8–12°C (im słodsze, tym lepiej schłodzone). Wina czerwone podawaj w temperaturze pokojowej – nie znaczy to jednak, że w 23°C. Powinny mieć 16–20°C.
- Ważny jest kształt kieliszków – te do białego wina są mniejsze (po to, by ich zawartość się nie nagrzała), zaś do czerwonego bardziej pękate. Jedne i drugie podnosimy do ust za nóżkę, nie za czaszę. Kieliszki do białego wina wypełniamy najwyżej do połowy, natomiast do wina czerwonego – do najszerszej średnicy.
- Rygorystyczne zasady dobierania win do dań już nie obowiązują. Kiedyś do czerwonych mięs konieczne było wino czerwone, do drobiu i ryb – wyłącznie białe. Nadal jednak ważna jest kolejność: wina białe podajemy przed czerwonymi, młode przed starszymi, wytrawne przed słodkimi.
Wirtualny alkomat - skorzystaj z kalkulatora promili
Krok 1 z 3, podaj swoje informacje
miesięcznik "Zdrowie"