Woda zdrowia doda, czyli jakie właściwości ma woda

Woda nie tylko wypełnia wszystkie komórki organizmów żywych, ale też je otacza. Czy wiecie, że woda występuje w podobnej objętości – ok. 75 proc. – zarówno na powierzchni Ziemi, jak i w organizmie człowieka? Czym zatem jest woda, jakie są jej rodzaje, jak ją tracimy i jaką wodą zdrowo nawadniać organizm?

Woda jest potrzebna do oddychania, nawilża wdychane powietrze i chroni ważne dla życia narządy. Nie zawiera kalorii, więc nie jest składnikiem energetycznym, ale umożliwia przemianę pożywienia w energię. Niezwykłe właściwości wody można by mnożyć.

Spis treści

1. Woda: skład, postaci, cechy
2. Woda: gdzie występuje?
3. Woda: rodzaje wody w naturze
4. Woda: rola w organizmie człowieka
5. Jak dokładnie działa woda w organizmie człowieka?
6. Woda: ile potrzebujemy, aby żyć?
7. Ile wody powinniśmy pić każdego dnia?
8. Woda: rodzaje wody pitnej

Woda: skład, postaci, cechy

Woda to jeden z najpowszechniejszych w przyrodzie związków chemicznych. Jej wzór to: H₂O (tlenek wodoru), czyli jedna cząsteczka wody składa się z 2 atomów wodoru połączonych 1 atomem tlenu.

Woda ma postać postać przezroczystej cieczy (w temperaturze pokojowej), ale przybiera również inne stany skupienia:

• gazowy, czyli pary wodnej - w temperaturze wysokiej,
• jako ciało stałe, czyli lód – w temperaturze niskiej.

Woda ma budowę polarną. Cząsteczki wody mogą się nawzajem przyciągać, tworząc tak piękne zjawiska jak płatki śniegu czy kryształki lodu, ale mogą także oddziaływać na cząsteczki innych substancji. Woda jest powszechnie stosowanym rozpuszczalnikiem. Dobrze rozpuszczają się w wodzie substancje o podobnej budowie, np. sachoraza lub ocet. Substancje o innej budowie nie rozpuszczają się, ale wymieszane z wodą tworzą zawiesiny - np. mąka lub olej.

Woda nie ma zapachu. Jest także bezbarwna, ale tylko w małych ilościach. W większej objętości przyjmuje lekko błękitny odcień. Barwa ta jest efektem reakcji absorpcji przez wodę światła widzialnego.

Woda: gdzie występuje?

Woda obecna jest w wielu obiektach planetarnych, w materii międzygwiazdowej i oczywiście na naszej planecie. Na Ziemi woda występuje w postaciach:

• pary wodnej i chmur,
• lodowców,
• oceanów,
• mórz,
• rzek,
• jezior,
• sztucznych zbiorników (także wodociągów),
• wód gruntowych.

Czytaj więcej: Czy woda w kranie jest zdrowa?

Woda jest ważnym składnikiem płaszcza Ziemi, czyli warstwy Ziemi o grubości ok. 2900 km między skorupą a jądrem Ziemi.

Woda: rodzaje wody w naturze

Woda, która występuje w naturze, nie ma postaci czystej, ale jest mieszaniną gazów i soli mineralnych. Najwięcej tych soli zawierają: woda morska i woda mineralna pozyskiwana ze źródeł naturalnych, która jest jednym z najzdrowszych napojów dla człowieka.

Sprawdź, czym jest woda mineralna i jaki ma wpływ na zdrowie >>

Warto też wiedzieć, że to właśnie zawartość soli mineralnych sprawia, że dana woda jest miękka (ma ich niewiele) lub twarda – ta charakteryzuje się wysoką zawartością soli wapnia i magnezu.
Zarówno woda miękka, jak i twarda, a także destylowana, czyli pozbawiona w procesie destylacji substancji, które mogą szkodzić zdrowiu, należą do grupy wód tzw. użytkowych. Zalicza się do niej także najważniejszą dla człowieka wodę, czyli pitną, którą pozyskuje się ze studni, wodociągów, a także złóż mineralnych.

Woda: rola w organizmie człowieka

Woda to substancja, z której w 70-75 proc. składa się organizm człowieka. Dla przykładu: osocze krwi składa się z wody w 90 proc., mózg – 80 proc., a mięśnie – w 75 proc.
Woda pełni w naszym organizmie funkcję transportera dla substancji odżywczych, enzymów i hormonów, reguluje temperaturę ciała, zapewnia prawidłowe działanie gospodarki elektrolitowej, a co najważniejsze: umożliwia metabolizm, czyli realizację wszystkich reakcji, które prowadzą do wykorzystania energii i składników odżywczych z pożywienia i do podtrzymania procesów życiowych.

Czytaj też:

• Sprawdź, czym jest metabolizm i jak ważny jest dla życia! >>
  
• Czy można przedawkować wodę?

Jak dokładnie działa woda w organizmie człowieka?

• Dzięki niej krew krąży w naczyniach krwionośnych i dociera do wszystkich narządów.
• Woda jest swego rodzaju „smarem” - jako składnik śluzu zapobiega tarciu organów wewnętrznych o siebie i kości w stawach.
• Chroni przed urazami m.in. gałkę oczną, mózg, rdzeń kręgowy, płód.
• Jest rozpuszczalnikiem dla większości substancji i związków chemicznych – bez niej reakcje w organizmie nie byłyby możliwe.
• Umożliwia trawienie i wchłanianie – jest w ślinie koniecznej podczas żucia i formowania kęsów w ustach oraz w enzymach trawiennych, które działają w dalszych częściach przewodu pokarmowego.
• W wodzie rozpuszczają się produkty przemiany materii i mogą zostać usunięte z organizmu.
• Jest naszym termoregulatorem - pochłania ciepło i równomiernie je rozprowadza. Umożliwia schładzanie powierzchni ciała dzięki parowaniu potu.

Woda: ile potrzebujemy, aby żyć?

Każdego dnia wydalamy z organizmu ok. 2 litrów wody. Tracimy ją z:

• moczem - 53,6 proc.,
• potem - 21,4 proc., zależnie od warunków atmosferycznych i aktywności fizycznej,
• wydychanym powietrzem - 19,6 proc.,
• kałem- 5,4 proc.

Intensywny wysiłek fizyczny w wysokiej temperaturze może przyczynić się do straty nawet 5 litrów wody. Objawy odwodnienia to senność lub pobudzenie, niepokój.

Niedobór wody rzędu 10 proc. masy ciała wywołuje już osłabienie, kłopoty z oddychaniem i wydzielaniem śliny oraz ciśnieniem. A odwodnienie 20-procentowe może prowadzić do utraty przytomności, obrzęku języka, a nawet do śmierci, zwłaszcza u osób starych i niemowląt.

Przyczyną odwodnienia bywa nie tylko niepicie wody, ale również:

• drakońska dieta,
• alkoholizm,
• cukrzyca,
• gwałtowna biegunka,
• krwotok,
• wymioty,
• oparzenia,
• długotrwała gorączka.

Przy długotrwałym odwodnieniu grozi nam zatrucie na skutek nagromadzenia toksycznych produktów przemiany materii.

Czytaj także: Odwodnienie organizmu – objawy i leczenie >>

Aby nasz organizm funkcjonował prawidłowo, musimy dostarczać mu, i to w krótkim czasie, tyle wody, ile wydaliliśmy!

Woda: rodzaje wody pitnej

Najlepszym produktem do nawadniania organizmu jest po prostu woda. W sklepach dostępnych jest wiele wód do picia. Rodzajów jest tak wiele, że zwykle dzielimy je po prostu na: gazowane i niegazowane, wyróżniając wśród nich ulubione marki. Potocznie określamy też każdą wodę kupowaną w butelce jako wodę mineralną, co nie jest zgodne z prawdą. Wody dostępne w sprzedaży dzielą się bowiem na:

• naturalne źródlane
• naturalne mineralne
• stołowe
• lecznicze

Zajrzyj tutaj, jeśli chcesz wiedzieć więcej o rodzajach wody! >>

W ostatnich latach na rynku pojawiły się tzw. wody smakowe zawierające ekstrakty owoców, z których na co dzień przygotowujemy domowe lemoniady, czyli m.in. z cytryny, limonki, jabłka, pomarańczy, grejpfruta, brzoskwini, mango, truskawek, arbuza i mięty. Dzięki temu, że są niskokaloryczne (czyli mają poniżej 5 g cukru w 100 ml) i zawierają przynajmniej o połowę mniej kalorii niż regularnie słodzone napoje, tj. napoje owocowe czy napoje typu cola, „wody smakowe” mogą stać się dla nich dobrą alternatywą pozwalającą na zmniejszenie energii wypijanej z napojami.

Wody smakowe sprawdzą się zwłaszcza w diecie tych osób, które do tej pory w ogóle nie piły wody i sięgały głównie po wysokosłodzone i wysokokaloryczne napoje. Tym samym poprzez stopniowe zmniejszenie preferencji słodkiego smaku mogą im pomóc w zmianie nawyków i być pomostem do picia wody w ogóle.

Po wody smakowe chętnie sięgają również osoby, które na co dzień zdrowo się odżywiają, woda stanowi główny płyn w ich diecie, ale od czasu do czasu mają ochotę na odrobinę słodyczy w niskokalorycznym wydaniu. To także dobra propozycja dla osób, które chcą ograniczać kalorie w swojej diecie, ale trudno im zrezygnować ze słodkiego smaku. W ofercie „wód smakowych” znajdziemy bowiem produkty całkowicie bez cukru i bezkaloryczne (np. Sparkles czy Żywiec Zdrój z nutą owoców Zero Cukru), jak i produkty o obniżonej zawartości cukru, w których cukier został zastąpiony w części stewią.

Jeśli wody smakowe mają stać się zdrowym uzupełnieniem zbilansowanej diety, ważne, by nie zastępowały naturalnej wody, ale były krokiem do jej wprowadzenia do diety. Warto oczywiście zwrócić uwagę na skład – niech wybierane warianty będą nie tylko smaczne, ale przede wszystkim niskokaloryczne lub bez kalorii, bez barwników, konserwantów, sztucznych aromatów czy syropu glukozowo-fruktozowego.

Fragmenty artykułu pochodzą z miesięcznika "Zdrowie"

Magdalena Gajda

Lidia Motyl-Patelska