Zapomniana witamina, o którą błaga nasza wątroba. Gdzie znajdziesz jej najwięcej?

Witaminy z grupy B zwykle postrzegamy jako pewną całość. A jednak każda z nich ma swoją wyjątkową, niepowtarzalną rolę. Dlatego niedobory poszczególnych witamin z grupy B mogą powodować odmienne skutki. Co wiemy o witaminie B4, zwanej inaczej choliną, i czym grozi jej niedobór?

Witamina B4 - niewiele o niej wiemy, bardzo potrzebujemy

Witamina B4 zwana jest również choliną. To organiczny związek chemiczny. W pewnym – niewielkim – stopniu jest syntetyzowana przez organizm ludzki. Jest to jednak stopień na tyle nieznaczny, że szczególnie istotne w tej sytuacji jest dostarczanie choliny wraz z dietą.

Dlaczego w ogóle cholinę trzeba organizmowi dostarczać? Bez niej ani wątroba, ani układ nerwowy nie będą pracować prawidłowo. Cholina jest ważna także dla gospodarki lipidowej. U osób w ciąży właściwa podaż choliny korzystnie wpływa na rozwijający się płód, jego układ nerwowy i mózg.

Cholina (witamina B4) - wpływ na układ nerwowy i wątrobę

Cholina to substancja określana jako „witaminopodobna”. Oprócz wspomnianego wpływu na mózg i układ nerwowy oraz na wątrobę odgrywa rolę w regulacji poziomu aminokwasu zwanego homocysteiną.

Cholina także bierze udział w produkcji betainy, która z kolei ma wpływ na osmozę komórkową oraz na produkcję, syntezę oraz stabilizację struktur białek.

CZYTAJ TEŻ: Niedobór tego składnika może wywołać problemy z wątrobą. Nie lekceważ tego

Cholina bierze też udział w wytwarzaniu lecytyny, która jest substancją z grupy fosfolipidów. Lecytyna z kolei to składnik błon komórkowych jest obecna m.in. w wątrobie i ścianach żołądka, a także w układzie nerwowym.

Dzięki lecytynie można utrzymywać w ryzach poziom cholesterolu i trójglicerydów. Cholina, w postaci salicylanu, wykorzystywana jest jako substancja aktywna w tabletkach do ssania stosowanych na ból gardła.

Cholina w wątrobie wpływa na produkcję fosfolipidów, stanowi też substancję będącą budulcem komórek. Ma też swój udział w procesach regeneracji wątroby. Uważa się, że może też zmniejszać stres oksydacyjny komórek. Szczególnie skutecznie działa w tym zakresie w obecności witaminy C i witaminy E.

Cholina, jeśli chodzi o wpływ na układ nerwowy, to prekursor acetylocholiny – neuroprzekaźnika, który jest odpowiedzialny za m.in. prawidłową pracę mięśni szkieletowych, odpowiednie skurcze mięśni gładkich, prawidłowe rozszerzanie naczyń krwionośnych, a także właściwy przepływ impulsów nerwowych.

Cholinę stosuje się więc pomocniczo w leczeniu m.in. ataksji lub choroby Alzheimera. Korzystnie na struktury mózgowia wpływa też lecytyna, wytwarzana także z udziałem choliny.

Cholina (witamina B4) - skutki niedoboru i przedawkowania 

Czym grozi niedobór choliny? Objawy mogą być niecharakterystyczne, przez co bywają mylone z innymi chorobami. Pacjenci skarżą się m.in. na:

• obniżenie nastroju, wahania nastroju,
• bóle głowy,
• wzmożone napięcie nerwowe,
• pogorszenie samopoczucia,
• osłabienie zdolności poznawczych, zaburzenia pamięci, trudności w przyswajaniu nowych informacji,
• uczucie nieuzasadnionego zmęczenia, pogorszenie kondycji,
• a także choroby wątroby (jak otłuszczenie wątroby, niealkoholowe stłuszczenie wątroby, spowolnienie regeneracji wątroby),
• podwyższenie poziomu cholesterolu, podwyższanie poziomu trójglicerydów.

Należy pamiętać, że niebezpieczny może być zarówno niedobór, jak i nadmiar choliny, bo z kolei u mężczyzn stwierdzono zwiększone ryzyko raka prostaty w przypadku nadmiaru trzech metabolitów: fenyloacetyloglutaminy, choliny i betainy.

CZYTAJ TEŻ: Ta prosta zmiana może zmniejszyć ryzyko agresywnego raka prostaty

Cholina - źródła. W czym znajduje się witamina B4? 

Najlepsze naturalne źródła choliny to: podroby, czerwone mięso, jaja. Dla wegetarian polecane źródła choliny to: strączki, płatki owsiane, orzechy, soja i kiełki pszenicy.

Te same posiłki zaleca się "mięsożercom", ponieważ dieta roślinna ma wiele korzyści dla zdrowia. W uzasadnionych przypadkach pacjenci mogą potrzebować dodatkowej suplementacji choliny.

Katarzyna Głuszak