Dieta dobra dla wątroby i woreczka żółciowego

Dieta dobra dla wątroby i woreczka żółciowego potrzebna jest zwłaszcza, gdy miewasz ostatnio gorsze samopoczucie, narzekasz na wzdęcia, niestrawność, ciężar w żołądku lub często ci się odbija. To może być sygnał, że twoja wątroba i woreczek żółciowy zaczynają szwankować. Zmień dietę, by odciążyć wątrobę i zapobiec poważnym kłopotom.

Spis treści

1. Zasady diety przy problemach z wątrobą i woreczkiem żółciowym
2. Dieta dobra dla wątroby i woreczka żółciowego - przykładowy dzienny jadłospis
3. Dieta dobra dla wątroby i woreczka żółciowego - produkty zakazane
4. Dieta dobra dla wątroby i woreczka żółciowego - produkty zalecane

Jak oczyścić wątrobę i woreczek żółciowy za pomocą diety? Kiedy wątroba i woreczek żółciowy odmawiają posłuszeństwa, na pomoc przychodzi dieta. Musi być ona przede wszystkim lekkostrawna i dobrze zbilansowana. Oprócz zdrowego odżywiania na co dzień, warto również raz w roku zastosować dietę oczyszczającą.

O tym, że wątroba niedomaga, może świadczyć pobolewanie w nadbrzuszu i ból brzucha w prawym podżebrzu, powiększenie obwodu brzucha, wzdęcia, które nie ustępują nawet w nocy, i nagły wzrost wagi. Silne bóle i napady kolki w prawej części brzucha, nudności, wymioty i zgaga mogą wskazywać na kłopoty z pęcherzykiem (woreczkiem) żółciowym.

Dolegliwości występują zwłaszcza po zbyt obfitym, tłustym i ciężko strawnym posiłku. Wtedy pęcherzyk żółciowy się kurczy, wydzielając jak najwięcej żółci niezbędnej do trawienia. To zaś zmusza osłabioną wątrobę do bardzo intensywnej pracy, a to z kolei potrafi nieźle dać się we znaki.

Zasady diety przy problemach z wątrobą i woreczkiem żółciowym

Należy jeść regularnie 5 razy dziennie (zapobiega to uczuciu pełności w żołądku i wzdęciom) co 2–3 godziny. Dłuższe przerwy między posiłkami mogą prowadzić do zastoju żółci w pęcherzyku, a to prosta droga do wytrącania się kamieni żółciowych.

Posiłki przygotowuj zawsze tuż przed podaniem. Unikaj gotowania na zapas i odgrzewania potraw, bo nawet zupa przechowywana w lodówce może ci zaszkodzić. Jedzenie ma być świeże i ciepłe (ani zimne, ani gorące). Wskazane jest gotowanie w wodzie lub na parze, duszenie bez tłuszczu, pieczenie w folii aluminiowej i zapiekanie pod przykryciem.

Potrawy zagęszcza się zawiesiną mąki z dodatkiem chudego mleka, jogurtu lub wody. Stosuj łagodne przyprawy wspomagające trawienie (koperek, natka, melisa, majeranek), a także sok z cytryny, wanilię, cynamon i goździki. Zmniejsz ilość soli do 5–6 g (1 łyżeczka) na dobę.

Zmniejsz nadmiar tłuszczów

Chora wątroba i woreczek żółciowy nie lubią nadmiaru tłuszczów, zwłaszcza tłuszczów nasyconych i cholesterolu. Osłabione narządy nie radzą sobie z ich trawieniem i przyswajaniem. Produkty zawierające tłuszcze nasycone (tłuste mięsa i wędliny, smalec, łój, czy boczek, a także pełnotłusty nabiał) wzmagają wydzielanie żółci, zmuszając wątrobę do wysiłku.

Dozwolone są natomiast niewielkie ilości (1–2 łyżki dziennie) olejów, tłuste gotowane ryby, śmietana do podprawienia zupy i masło do pieczywa. Paradoksalnie, niewielka ilość tłuszczów w diecie jest korzystna, ogranicza bowiem wytwarzanie tłuszczu wątrobowego.

Ponadto tłuszcze zawarte w oleju rzepakowym czy w rybach zawierają dużo nienasyconych kwasów tłuszczowych. Są one znacznie łatwiej trawione, do tego obniżają poziom trójglicerydów, chroniąc wątrobę.

Ogranicz produkty mączne i słodkie

Trzeba zmniejszyć spożycie potraw mącznych i całkowicie wykluczyć słodycze, tłuste ciasta i czekoladę. Mogą one powodować gwałtowne skurcze woreczka żółciowego. Cukry proste zawarte w słodyczach pobudzają wytwarzanie i odkładanie się tłuszczów w wątrobie, co może ją osłabiać.

Jedz białko

Białko jest niezbędne do regeneracji uszkodzonego miąższu wątroby. Większość białka powinna pochodzić z chudego nabiału i jajek lub samych białek (jeśli masz podwyższony cholesterol lub kłopoty z drogami żółciowymi).

Jego źródłem może być także chude, gotowane, duszone lub pieczone mięso i ryby. Zaleca się jeść 90–120 g białka dziennie, czyli tyle, ile zawiera (razem) szklanka jogurtu naturalnego, 200 g chudego twarogu, 100 g gotowanej piersi indyka bez skóry i 100 g pieczonego w folii dorsza.

Polecamy

Autor: Time S.A

Indywidualnie dobrana dieta pozwoli Ci jeść zdrowo i smacznie, nawet gdy lekarz zalecił Ci dietę leczniczą. Skorzystaj z JeszCoLubisz, innowacyjnego systemu dietetycznego online od Poradnika Zdrowie i zadbaj o swoje zdrowie i dobre samopoczucie. Ciesz się profesjonalnie skomponowanym menu i stałym wsparciem dietetyka już dziś!

Dowiedz się więcej

Zmniejsz ilość błonnika

Zmniejsz ilość błonnika, bo może on nasilać skłonności do wzdęć i biegunek, które są częste u wątrobowców. Nadmiar błonnika nie jest też dobrze tolerowany przy problemach z drogami żółciowymi. Zrezygnuj więc z warzyw strączkowych, kapustnych, cebuli, czosnku i pora, papryki, rzodkiewki, a także z razowego pieczywa, kaszy gryczanej i pęczaku.

Dolegliwości wątrobowe mogą się nasilać po zjedzeniu surowego jabłka lub winogron ze skórką i pestkami. Dlatego owoce obieraj ze skórki, usuwaj pestki, ścieraj na tarce albo duś, a potem przecieraj przez sito lub miksuj.

Uwzględnij witaminy w diecie

Nadwerężona wątroba z trudem radzi sobie ze swoimi obowiązkami, nie przyswaja więc witamin. Dodatkowo w związku z ograniczeniem spożycia tłuszczu, w menu może brakować witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (witamina A, witamina D, witamina E i witamina K). Dlatego w codziennym jadłospisie warto uwzględnić pomidory bez skórki, dynię, marchew i zielone warzywa.

Przy kłopotach z wątrobą lub pęcherzykiem żółciowym zaleca się picie co najmniej 2 litrów płynów dziennie. Może to być mleko, słaba herbata, soki warzywne i rozcieńczone (pół na pół z wodą) owocowe, zupy, kompoty, kisiele. Nie wolno natomiast spożywać alkoholu, nawet w najmniejszych ilościach.

Dieta dobra dla wątroby i woreczka żółciowego - przykładowy dzienny jadłospis

Śniadanie:

• 2 kromki czerstwego pieczywa pszennego z 1/2 łyżeczki masła,
• plaster chudego twarogu,
• kawa zbożowa z chudym mlekiem,
• jabłko pieczone

II śniadanie:

• kajzerka z 1/2 łyżeczki masła i 2 plasterkami polędwicy drobiowej,
• 2 listki sałaty,
• szklanka soku pomidorowego

Obiad:

• zupa cytrynowa,
• 2 łyżki ryżu,
• 2 łyżki potrawki z kurczaka,
• 2 łyżki buraczków,
• szklanka przetartego kompotu

Podwieczorek:

• galaretka owocowa (zrobiona z soku zestalonego żelatyną, z dodatkiem np. moreli lub banana)

Kolacja:

• słaba herbata z cytryną
• risotto z ryżu i warzyw: 1/2 szklanki ryżu ugotuj w wodzie, odcedź. Pokrojoną marchewkę, pietruszkę i seler uduś pod przykryciem, dodając kilka łyżek wody. Ryż połącz z warzywami, wyłóż je do foremki wysmarowanej tłuszczem i posypanej tartą bułką, zalej 1/2 szklanki chudego mleka połączonego z białkiem z dwóch jajek. Zapiekaj w piekarniku w temp. 150°C. Posyp natką pietruszki.

Dieta dobra dla wątroby i woreczka żółciowego - produkty zakazane

Lista produktów zakazanych przy problemach z wątrobą i woreczkiem żółciowym:

• alkohol,
• kakao,
• mocna kawa i herbata,
• pełnotłuste mleko,
• kefir i jogurt,
• żółte sery,
• twarde margaryny,
• nadmiar masła,
• pieczywo cukiernicze z dodatkiem tłuszczu,
• ciasta,
• torty,
• tłuste gatunki mięs:
• wieprzowina,
• baranina,
• kaczka,
• gęś,
• dziczyzna,
• flaki,
• wątroba,
• tłuste wędliny,
• konserwy,
• smalec,
• boczek,
• słonina,
• zawiesiste zupy na wywarach mięsnych, kostnych i grzybowych (z zasmażką, śmietaną)
• tłuste ryby:
• węgorz,
• karp,
• łosoś,
• tołpyga,
• śledź,
• sardynka,
• pikling razowe makarony,
• łazanki,
• pierogi,
• knedle,
• naleśniki z mięsem,
• bigos,
• fasolka po bretońsku,
• placki ziemniaczane,
• bliny,
• krokiety,
• smażone ziemniaki,
• frytki,
• chipsy,
• warzywa:
• warzywa kapustne,
• strączkowe,
• cebula,
• czosnek,
• por,
• ogórki,
• rzodkiewka,
• kalarepa,
• groszek,
• fasolka szparagowa,
• owoce:
• gruszki,
• daktyle,
• czereśnie,
• figi,
• owoce suszone,
• ostre przyprawy:
  • ocet,
  • pieprz,
  • papryka ostra,
  • chili,
  • curry,
  • musztarda,
  • ziele angielskie,
  • liście laurowe,
  • gałka muszkatołowa,
  • gorczyca,
  • pikantne sosy (chrzan)

Dieta dobra dla wątroby i woreczka żółciowego - produkty zalecane

Lista produktów zalecanych przy problemach z wątrobą i woreczkiem żółciowym:

• kawa zbożowa,
• herbata owocowa i ziołowa,
• sok,
• przecier,
• czerstwe pieczywo pszenne,
• sucharki,
• pieczywo drożdżowe,
• ryż,
• makaron nitki niskojajeczny,
• kasze:
• drobna rozgotowana kasza jęczmienna,
• manna,
• kukurydziana,
• krakowska,
• zupy:
• rosół jarski,
• zupa jarzynowa i ziemniaczana,
• zupy owocowe, na wywarach z warzyw i chudego mięsa,
• chude wędliny:
• szynka,
• polędwica z drobiu,
• chude mięsa:
• drób,
• cielęcina,
• królik,
• wołowina,
• chude ryby:
• dorsz,
• pstrąg,
• sola,
• mintaj,
• płoć,
• halibut,
• morszczuk,
• sandacz,
• flądra,
• szczupak,
• płastuga,
• okoń,
• lin
• dżemy bez pestek,
• miód,
• kisiel,
• budyń,
• galaretka,
• bezy,
• masło (niewiele),
• miękkie margaryny,
• oleje:
• olej rzepakowy,
• olej słonecznikowy,
• olej kukurydziany,
• olej sojowy,
• oliwa,
• chudy twaróg,
• mleko,
• kefir i jogurt 1–1,5 proc. tłuszczu,
• maślanka 0,5 proc.,
• serwatka,
• ścięte białko jajka,
• warzywa gotowane i przetarte:
• marchew,
• pietruszka,
• seler,
• buraki,
• pomidory bez skórki i pestek,
• sałata,
• dynia,
• cukinia,
• kabaczek,
• patison,
• kukurydza,
• ziemniaki,
• owoce:
• cytrusy,
• brzoskwinie,
• morele,
• banany,
• jabłka pieczone

Czytaj też:

• Jaka dieta jest dobra dla wątroby?
• Dieta wątrobowa - jadłospis i zasady. Co jeść, a czego unikać?
• Dieta przy problemach z woreczkiem żółciowym. Jadłospis, gdy choruje woreczek żółciowy
• Test Hida - badanie drożności dróg żółciowych

miesięcznik "Zdrowie"