Dieta wegetariańska – czy jest zdrowa dla nastolatka?
Dieta wegetariańska staje się coraz bardziej popularna. Nic więc dziwnego, że sięgają po nią coraz to młodsze osoby. "Nie jem mięsa" – taką deklarację coraz częściej słyszą rodzice nastolatków. Czy dieta wegetariańska w okresie dojrzewania jest zdrowa? Kiedy należy konsultować dietę wegetariańską z lekarzem? Wyjaśniamy wątpliwości.
Dieta wegetariańska u nastolatka może budzić wśród rodziców obawy. Martwią się oni przede wszystkim o to, czy po odstawieniu produktów mięsnych dziecku zacznie brakować ważnych składników odżywczych, co może wpłynąć negatywnie na jego zdrowie oraz rozwój, np. zahamować wzrost lub osłabić odporność.
Lekarze i dietetycy rozwiewają jednak te wątpliwości. Dobrze zbilansowana dieta wegetariańska jest w pełni bezpieczna i zapewnia młodemu człowiekowi prawidłowy rozwój. Potwierdzają to badania przeprowadzone przez Centrum Zdrowia Dziecka, które wykazały, że rozwój fizyczny dzieci wege przebiega harmonijnie i mieści się w granicach normy.
Jak twierdzi Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej: „Dzieci na dietach wegetariańskich mogą mieć wolniejsze tempo wrastania, a ich masa ciała mieści się w dolnej granicy normy. Z wiekiem dorównują rówieśnikom lub są nawet wyższe, ale nadal szczuplejsze. Nie stwierdzono różnic pomiędzy gęstością kości i ryzykiem złamań u dzieci na diecie wegetariańskiej i standardowej. W większości przypadków stężenie żelaza i hemoglobiny we krwi mieści się w zakresie norm”. Warto zatem podejść do sprawy spokojnie, bo dobrze zbilansowana dieta wegetariańska ma wiele zalet.
Spis treści
- Dieta wegetariańska wpływa korzystnie na zdrowie
- Dieta wegetariańska sprzyja szczupłej sylwetce
- Dieta wegetariańska poprawia samopoczucie
- Dieta wegetariańska – różne odmiany jadłospisu wege
- Dieta wegetariańska – dobrze zbilansowana, czyli jaka?
- Dieta wegetariańska – kiedy skonsultować się z lekarzem?
Dieta wegetariańska wpływa korzystnie na zdrowie
Prawidłowo zbilansowana dieta wegetariańska zawiera wszystkie niezbędne organizmowi składniki odżywcze:
- węglowodany,
- białka,
- tłuszcze,
- witaminy,
- minerały.
Co więcej, proporcje tych substancji są szczególnie korzystne dla zdrowia. Wegetarianie, w przeciwieństwie do mięsożerców, jedzą bowiem więcej niż mięsożercy:
- warzyw,
- owoców,
- pełnoziarnistego pieczywa i makaronów,
- grubych kasz,
- nasion,
- orzechów
- oraz tłuszczów roślinnych.
Warzywa i owoce obfitują w witaminy, minerały oraz sprzyjający prawidłowemu trawieniu błonnik pokarmowy.
Pełnoziarniste produkty zbożowe stanową znakomite źródło węglowodanów złożonych dostarczających zdrowej porcji niezbędnej młodemu organizmowi energii. Nasiona i orzechy są bogate w zdrowe tłuszcze, witaminy, minerały oraz przeciwutleniacze.
Z kolei tłuszcze roślinne zawierają niezwykle cenne dla organizmu wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. W efekcie odpowiednio zrównoważona zmniejsza ryzyko wystąpienia w dorosłym życiu:
- otyłości,
- cukrzycy typu 2,
- nadciśnienia,
- miażdżycy,
- choroby niedokrwiennej serca
- oraz innych schorzeń.
Dieta wegetariańska sprzyja szczupłej sylwetce
W Polsce co piąty nastolatek ma nadwagę lub cierpi na otyłość. Wpływa to niekorzystnie na zdrowie i komfort życia młodego człowieka. Może być także przyczyną problemów w kontaktach z rówieśnikami, kompleksów, złej samooceny, a nawet depresji. Nadwadze trzeba więc przeciwdziałać.
Dzięki dużej zawartości lekkostrawnych i niskokalorycznych warzyw, dieta wegetariańska sprzyja zachowaniu prawidłowej masy ciała. Pomagają w tym też obecne w niej pełnoziarniste produkty zbożowe, które dostarczają wspierającego dobre trawienie błonnika pokarmowego i sycą na długo.
Ponadto, przechodząc na dietę wegetariańską, młody człowiek zaczyna zwracać uwagę na to, co je. Szuka informacji o zdrowym odżywianiu, czyta etykiety na produktach spożywczych, przegląda blogi z przepisami na zdrowe i pożywne dania wege.
Nastolatki rezygnujące z mięsa zazwyczaj starają się świadomie dobierać składniki swojego jadłospisu i właściwie komponować posiłki. Nabierają zdrowych nawyków żywieniowych. Te zaś sprzyjają prawidłowej wadze oraz szczupłej sylwetce.
Dieta wegetariańska poprawia samopoczucie
Dla młodych ludzi, szczególnie wrażliwych na los zwierząt i zwracających uwagę na katastrofalne skutki zmian klimatycznych ogromne znaczenie ma to, że dieta wegetariańska jest korzystna dla środowiska. Stosując ją przyczyniają się do jego ochrony. Dzięki temu czują, że coś od nich zależy.
To poczucie sprawczości często daje im satysfakcję i dobrze wpływa na samoocenę.Ale poprawa nastroju ma też źródło... chemiczne. Dieta wegetariańska obfituje bowiem w kwasy tłuszczowe omega-3 (dostarczają ich zdrowe tłuszcze roślinne, zwłaszcza oliwa z oliwek i olej rzepakowy), które wpływają korzystnie na pracę układu nerwowego, a co za tym idzie - samopoczucie.
Do tego dochodzi przyjemność z odkrywania nowych, ciekawych smaków oraz satysfakcja wynikająca ze świadomego, zdrowego odżywiania.
Dieta wegetariańska – różne odmiany jadłospisu wege
Specjaliści wyróżniają co najmniej kilka odmian diety wegetariańskiej. Jeśli więc dziecko informuje nas, że jest wege, warto dopytać, co dokładnie ma na myśli.
Niektóre nastolatki wybierają semiwegetarianizm, którego podstawę stanową warzywa, owoce i produkty zbożowe, ale jada się także mleko i jego przetwory, jaja, ryby i czasem białe mięso (kurczak, indyk, królik).
Taka dieta czasem bywa określana jako pseudowegetariańska. Niezależnie od nazwy, takiemu wyborowi można tylko przyklasnąć. Bo właśnie taki jadłospis dietetycy uważają za najzdrowszy i godny polecenia.
Najczęściej młodzież decyduje się jednak na całkowite wykluczenie mięsa z menu. Mogą wtedy wybrać mniej lub bardziej radykalny wariant diety wegetariańskiej. Najważniejsze z nich to:
- lactoowowegetarianizm – poza produktami pochodzenia roślinnego w menu znajdują się mleko i jego przetwory oraz jaja,
- lactowegetarianizm –w diecie obecne są tylko warzywa, owoce, produkty zbożowe oraz mleko i jego przetwory,
- owowegetarianiam – oprócz produktów pochodzenia roślinnego, jadłospis zawiera jaja,
- weganizm – dieta wegańska dopuszcza jedzenie wyłącznie produktów roślinnych.
Dieta wegetariańska – dobrze zbilansowana, czyli jaka?
Prawidłowo zbilansowana dieta to taka, która dostarcza organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Musi więc zawierać odpowiednio dobrane produkty we właściwych proporcjach.
W przypadku wegetarian trzeba zastąpić mięso, które w standardowej diecie stanowi dobre źródło białka, żelaza oraz witaminy B12. Na szczęście dwa pierwsze składniki znajdziemy również w produktach dozwolonych w diecie wegetariańskiej.
Pełnowartościowego białka dostarczą przede wszystkim rośliny strączkowe:
Dlatego bardzo ważne, by uwzględnić je w codziennym menu młodego jarosza. Białko znajduje się także w składzie jajek i produktów mlecznych, które jada część wegetarian.
Źródłem żelaza dla osób na diecie wegetariańskiej mogą być m.in.:
- pestki dyni,
- orzechy,
- sezam,
- otręby,
- rośliny strączkowe,
- natka pietruszki,
- jarmuż,
- żółtka jaj.
Aby jednak w pełni zaspokoić zapotrzebowanie organizmu, trzeba jeść bogate w cenne składniki produkty w odpowiednich ilościach.
Ponieważ na początku prawidłowe zbilansowanie jadłospisu może wydawać się trudne, najlepiej zasięgnąć rady dietetyka, który pomoże nam opracować zdrowe menu.
Dieta wegetariańska – kiedy skonsultować się z lekarzem?
Jeśli nastolatek nie zdecydował się na łagodną dietę semiwegetariańską tylko bardziej restrykcyjną, warto skonsultować się z lekarzem. Całkowite wyeliminowanie produktów pochodzenia zwierzęcego może bowiem skutkować niedoborem witaminy B12.
Specjalista prawdopodobnie zaleci jej suplementację.
Warto także wybrać się do lekarza jeśli:
- mimo rad dietetyka, mamy wątpliwości, czy dziecko zdrowo się odżywia,
- dziecko cierpi na alergię pokarmową i wielu produktów nie może jeść,
- młody wegetarianin jest osłabiony, senny, rozdrażniony lub inne problemy zdrowotne.
Specjalista może skierować nastolatka na badanie krwi, żeby sprawdzić, czy w organizmie nie brakuje jakiegoś ważnego składnika. Jeśli wynik wykaże niedobory, zaleci odpowiednią suplementację lub modyfikację diety.
Czytaj też:
![Zmiany na ustach - krostki, grudki, pęcherzyki. 8 najczęstszych przyczyn [ZDJĘCIA]](https://cdn.galleries.smcloud.net/t/galleries/gf-soBw-u4ou-qebe_zmiany-na-ustach-krostki-grudki-pecherzyki-8-najczestszych-przyczyn-zdjecia-320x213.jpg)
