Witamina K2 to składnik, o którym mówi się coraz więcej w kontekście zdrowia serca, kości i zębów. Eksperci wyjaśniają, czym różni się od witaminy K1, jak wpływa na gospodarkę wapniową, dlaczego może zmniejszać ryzyko chorób naczyń oraz z jakich produktów spożywczych najlepiej ją pozyskiwać.
Witamina K2 – czym jest i dlaczego jej właściwości zdrowotne różnią się od K1
Witamina K2 należy do grupy witamin K, które odpowiadają m.in. za prawidłowe krzepnięcie krwi oraz metabolizm wapnia, jednak – jak podkreślają eksperci – jej działanie znacząco różni się od lepiej znanej witaminy K1. „Witamina K1 i K2 są do siebie podobne, ale różnią się strukturą chemiczną, funkcją w organizmie i źródłami w diecie” – wyjaśnia dietetyczka Avery Zenker. Jak dodaje, „główną rolą witaminy K1 jest udział w krzepnięciu krwi, natomiast witamina K2 znana jest przede wszystkim ze wsparcia zdrowia kości oraz układu sercowo-naczyniowego”. K2, określana także jako menaquinon, występuje w kilku formach i działa głównie poprzez aktywację białek odpowiedzialnych za prawidłowe rozmieszczenie wapnia w organizmie, co odróżnia ją funkcjonalnie od K1 obecnej głównie w zielonych warzywach liściastych.
Witamina K2 a serce, naczynia i kości – co mówią badania i lekarze
Eksperci podkreślają, że jednym z kluczowych obszarów działania witaminy K2 jest układ sercowo-naczyniowy. „Witamina K2 aktywuje kluczowe regulatory, które wiążą wapń w kościach i zębach, jednocześnie zapobiegając jego odkładaniu się w naczyniach krwionośnych” – tłumaczy dentystka Sandip Sachar. Jak zaznacza, mechanizm ten ma znaczenie nie tylko dla zdrowia kości, ale także dla ochrony tętnic przed zwapnieniem. Długoterminowe badanie obserwacyjne wykazało, że wysokie spożycie witaminy K2 wiązało się z niższym ryzykiem choroby tętnic obwodowych, zwłaszcza u osób z nadciśnieniem i cukrzycą, podczas gdy podobnej zależności nie zaobserwowano dla witaminy K1. Avery Zenker zwraca uwagę, że K2 „może zmniejszać ryzyko złamań, ponieważ pomaga kierować wapń do kości”, a jej niedobór bywa powiązany z osłabieniem struktury kostnej. Sandip Sachar dodaje: „Bez witaminy K2 wapń może nie być prawidłowo odkładany w zębach, co osłabia ich połączenie z kością szczęki”. W praktyce klinicznej u pacjentów z niskim spożyciem tej witaminy obserwuje się objawy utraty masy kostnej, osłabienie szkliwa oraz wolniejsze gojenie.
Witamina K2 w diecie i suplementacji – gdzie ją znaleźć i kiedy zachować ostrożność
Źródła witaminy K2 różnią się od tych, które dostarczają witaminy K1, dlatego – jak podkreślają specjaliści – warto zwracać uwagę na konkretne produkty. Avery Zenker wskazuje na fermentowaną żywność, taką jak kiszona kapusta, miso czy natto, a także na wątróbkę, żółtka jaj, masło, sery i mięso drobiowe. „Coraz więcej dowodów sugeruje, że niektóre osoby mogą odnieść korzyści z suplementacji witaminy K2” – zaznacza dietetyczka, jednocześnie podkreślając konieczność konsultacji z lekarzem, szczególnie u pacjentów przyjmujących leki przeciwzakrzepowe. Eksperci przypominają również o współdziałaniu witaminy K2 z witaminą D, która wspiera jej funkcję w zakresie zdrowia kości. Jak zgodnie podkreślają lekarze, suplementacja nie powinna zastępować zbilansowanej diety, a decyzja o jej włączeniu powinna być poprzedzona oceną indywidualnego stanu zdrowia.
