Magnez i wit. B niezbędne dla mózgu? Tak, ale ten pierwiastek także okazał się ważny

2025-07-28 19:01

Niby to jasne, że nasz organizm wymaga odpowiednich ilości wszystkich składników odżywczych, by sprawnie funkcjonować. Nawet jeśli zapotrzebowanie jest śladowe, niedobory zaburzają pracę wielu narządów, nie tylko tych, z którymi kojarzymy dany składnik. A jednak jest pewne zaskoczenie, że miedź jest bardzo ważna dla naszego mózgu. Jak mu ją zapewnić?

Magnez i wit. B niezbędne dla mózgu? Tak, ale ten pierwiastek także okazał się niezbędny
Autor: GettyImages
  • Nowe badania sugerują, że miedź może być kluczowa dla sprawności umysłowej, zwłaszcza w starszym wieku, wpływając na szybkość przetwarzania informacji.
  • Chińscy naukowcy odkryli, że istnieje optymalny poziom spożycia miedzi; zarówno jej niedobór, jak i nadmiar mogą negatywnie wpływać na funkcje poznawcze.
  • Dowiedz się, jakie produkty bogate w miedź włączyć do diety i poznaj rekomendowane dzienne dawki.
Gadaj Zdrów - Jak dbać o mózg

Miedź ważna dla mózgu, zwłaszcza seniorów

Chociaż na proces starzenia się nie mamy wpływu, to dieta i styl życia mogą znacząco wpłynąć na ryzyko rozwoju problemów z pamięcią i koncentracją. Oprócz witamin i minerałów silnie kojarzonych z mózgiem i układem nerwowym, jak wit. z grupy B i magnez, miedź również odgrywa ważną rolę.

Czy odpowiednia ilość miedzi w diecie może pomóc zachować sprawność umysłową na starość? Najnowsze badanie, opublikowane w "Scientific Reports" przez zespół naukowców z Chin, głównie z Hebei Medical University, sugerują, że tak.

Co za dużo, to jednak niezdrowo. Naukowcy odkryli, że spożycie miedzi może korzystnie wpływać na funkcje poznawcze, zwłaszcza szybkość przetwarzania informacji i funkcje wykonawcze. Kiedy z miedzią przesadzisz, efekt może być odwrotny, więc warto też znać optymalną dawkę.

Miedź a zdrowie mózgu – co mówią nowe badania?

Chińscy badacze: Weiai Jia, Kangsheng Zhu, Jingpu Shi i Fangfang Yong, sugerują, że istnieje optymalny poziom spożycia miedzi w diecie osób starszych.

To wnioski po przeanalizowaniu danych z National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES) z trzech lat, obejmujące 2420 uczestników w wieku 60 lat i starszych.

NHANES to program badawczy prowadzony przez National Center for Health Statistics (NCHS), którego celem jest ocena stanu zdrowia i odżywienia społeczuństwa w USA.

Naukowcy zebrali informacje o diecie uczestników, pytając ich dwukrotnie o to, co jedli w ciągu ostatnich 24 godzin. Na podstawie tych danych oszacowali, ile miedzi spożywali każdego dnia. Następnie podzielili uczestników na cztery grupy, w zależności od tego, ile miedzi znajdowało się w ich diecie.

Okazało się, że osoby, które spożywały najwięcej miedzi, osiągały lepsze wyniki w testach sprawności umysłowej. Jednak, co ciekawe, wyniki poprawiały się tylko do pewnego momentu.

Sprawdź: 10 produktów szkodliwych dla mózgu

Jak sprawdzano wpływ miedzi na sprawność umysłową?

By ocenić sprawność umysłową uczestników, w zależności od dawek miedzi w diecie, naukowcy użyli kilku standardowych testów:

  • Test Symboli i Cyfr (DSST) – sprawdzał szybkość myślenia i koncentrację.
  • Test Płynności Słownej (AFT) – polegał na wymienianiu jak największej liczby zwierząt w ciągu minuty i mierzył zdolność przypominania sobie słów.
  • Test CERAD – używany do diagnozowania choroby Alzheimera, oceniał pamięć.

Dokonano też ogólnej oceny sprawności umysłowej, uwzględniając wyniki wszystkich testów.

Okazało się, że osoby, które spożywały na początku najwięcej miedzi, osiągały lepsze wyniki w testach sprawności umysłowej. Wyniki przy zwiększonej podaży miedzi poprawiały się jednak tylko do pewnego momentu. Dalsze zwiększanie ilości miedzi w diecie nie przynosiło już dodatkowych korzyści.

Oznacza to, że istnieje pewien optymalny poziom spożycia miedzi, który jest korzystny dla mózgu. Według badania, te optymalne poziomy to:

  • 1,63 mg/dzień dla testu DSST
  • 1,42 mg/dzień dla testu AFT
  • 1,22 mg/dzień dla testu CERAD

Badanie sugeruje, że umiarkowane spożycie miedzi w diecie (około 1,2–1,6 mg/dzień) jest związane z lepszymi funkcjami poznawczymi u osób starszych, szczególnie w zakresie szybkości przetwarzania i funkcji wykonawczych. Obserwowana krzywa w kształcie odwróconej litery L wskazuje na korzyści do pewnego progu, powyżej którego nie obserwuje się dodatkowych korzyści poznawczych. To zgadza się z rolą miedzi w neurotransmisji i obronie antyoksydacyjnej

– komentuje Steven Allder, neurolog z Re:Cognition Health, który nie był zaangażowany w badanie.

"Re:Cognition Health" to międzynarodowa sieć klinik specjalizujących się w opiece nad zdrowiem poznawczym, czyli w diagnozowaniu i leczeniu różnych schorzeń związanych z funkcjonowaniem mózgu i umysłu u osób w każdym wieku.

Badanie wykazało również, że korzystny wpływ wyższego spożycia miedzi na ogólną sprawność umysłową był szczególnie widoczny u osób, które przeszły udar.

Poradnik Zdrowie Google News

Dlaczego miedź jest tak ważna dla mózgu?

Miedź odgrywa istotną rolę w zdrowiu mózgu, wspierając wiele procesów, w tym produkcję energii, tworzenie neuroprzekaźników (substancji, które przekazują informacje między komórkami nerwowymi) oraz ochronę przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki. Wspiera enzymy, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania mózgu.

Jeden enzym w szczególności, dysmutaza ponadtlenkowa (SOD1), potrzebuje miedzi, aby neutralizować szkodliwe wolne rodniki, które mogą uszkadzać tkankę mózgową

– wyjaśnia Thomas M. Holland, lekarz i profesor z RUSH Institute for Healthy Aging.

Jak dostarczyć organizmowi odpowiednią ilość miedzi?

Eksperci podkreślają, że najlepszym sposobem na zapewnienie odpowiedniej ilości miedzi jest zróżnicowana dieta, bogata w pełnowartościowe produkty. Ewentualne suplementy diety powinny być przyjmowane wyłącznie po konsultacji z lekarzem.

Źródła miedzi w diecie:

  • Owoce morza: ostrygi, kraby i homary.
  • Podroby, szczególnie wątroba.
  • Grzyby: zwłaszcza shiitake.
  • Orzechy i nasiona: nerkowce, nasiona słonecznika i sezamu.
  • Pełne ziarna: komosa ryżowa i owies.
  • Rośliny strączkowe: soczewica i ciecierzyca.
  • Zielone warzywa liściaste: szpinak i jarmuż.
  • Ciemna czekolada o zawartości kakao powyżej 70%.