Zdrowa żywność - cała prawda o tym, czy zdrowa żywność służy zdrowiu

W sklepach przybywa tzw. zdrowej żywności, która – jak twierdzą jej producenci – wyjątkowo korzystnie wpływa na kondycję naszego organizmu i zdrowie. Czy te obietnice mają naukowe podstawy czy są zwykłym marketingiem? Sprawdź, czy probiotyki rzeczywiście podnoszą odporność, a kawa odchudza.

Spis treści

1. Czy tradycyjna żywność jest naprawdę tradycyjna? Odpowiada dr Ania

Jak to jest z tą żywnością ekologiczną, czy rzeczywiście jest zdrowsza od tej kupowanej w hipermarkecie, czy margaryna obniża cholesterol, a kawa odchudza?

Czy żywność ekologiczna jest zdrowsza?

» Obietnica: Lepsze są warzywa z upraw organicznych i mięso zwierząt hodowanych ekologicznie, bo mają więcej substancji odżywczych.» Dowód naukowy: Badania prowadzone od 30 lat nie wykazują jednoznacznie, że organiczne jedzenie ma znacznie wyższą wartość odżywczą. Np. z jednej strony organiczne mleko zawiera 20 proc. więcej witaminy E (Newcastle University, 2006). Ale z drugiej strony to samo mleko ma o 15 proc. mniej witaminy A (Uniwersytet Glasgow, 2007).» Komentarz: Jedzenie nieekologiczne często importowane jest z odległych krajów (np. truskawki z Chin), gdzie jego produkcja jest tańsza. Zanim trafiło na nasz talerz, jest już stare, spędziło w podróży wiele dni. Za to jedzenie eko najczęściej hodowane jest lokalnie. Dlatego nawet jeśli nie jest zdrowsze, to przynajmniej jest świeższe i lepiej smakuje...

Czy tradycyjna żywność jest naprawdę tradycyjna? Odpowiada dr Ania

Czy kawa może odchudzać?

» Obietnica: Pijąc specjalną kawę (3–5 razy dziennie), schudniesz nawet 5 do 10 kilo – zachwala swój towar jeden z producentów. Dopiero później dodaje, że sama kawa nie wystarczy i „dla zwiększenia efektów zaleca się zwiększone spożycie warzyw, ograniczając równocześnie spożycie produktów wysokoenergetycznych”. Poza tym nie wspomina, że koszt 8-tygodniowej kuracji to nawet 440 zł.» Dowód naukowy: Niektóre badania wykazują, że picie kawy może nieznacznie przyśpieszać odchudzanie. Według jednej z teorii dzieje się tak, bo kofeina zwiększa ilość wydalanego moczu. A usunięcie wody z ciała może skutkować chwilowym spadkiem wagi. Jednak nie ma dowodów naukowych na to, że picie kawy powoduje znaczny i trwały spadek wagi.» Komentarz: W 2007 r. Brytyjczycy przeprowadzili eksperyment, w którym jedna grupa kobiet 3 razy dziennie piła kawę wyszczuplającą, a druga... gorącą czekoladę. Po 6 tygodniach okazało się, że kobiety pijące kawę schudły średnio kilogram. Natomiast druga grupa straciła średnio ponad pół kilo, mimo że pochłaniała dodatkowe kalorie z czekolady. Nie było to badanie kliniczne, ale wyniki i tak dają do myślenia.

Czy probiotyki podnoszą odporność?

» Obietnica: Bakterie znajdujące się w niektórych jogurtach, serkach czy mlecznych napojach chronią przed infekcjami.» Dowód naukowy: Badania jednej z firm produkujących taką żywność potwierdzają wpływ probiotyku na poprawę odporności.» Komentarz: Rzetelne badania liniczne kwestionują wiarygodnośc badania, przeprowadzonego przez producenta i tym samym podważają skuteczność   działania probiotyków na układ odpornościowy. W 2008 r. w Imperial College Londyn 21 osób przez 3 tygodnie piło probiotyki. U większości badanych nastąpił wzrost dobrych bakterii w organizmie (zgodnie z marketingową obietnicą), jednak nie u wszystkich. Można więc stwierdzić, że probiotyki przynoszą korzyści, szczególnie w funkcjonowaniu układu pokarmowego, ale czy stanie się tak u konkretnej osoby, nie można tego przewidzieć.

Czy specjalne margaryny obniżają cholesterol?

» Obietnica: Według danych jednego z producentów takich wyrobów spożywanie 3 porcji dziennie (6 łyżeczek) ich produktu dostarcza organizmowi 2,25 g steroli roślinnych. Mniej więcej taka dawka pozwala obniżyć poziom cholesterolu we krwi od 7 do 10 proc. w ciągu 2–3 tygodni.» Dowód naukowy: W 2008 i 2009 r. na Uniwersytecie Católica San Antonio de Murcia (UCAM) przeprowadzono badanie, które objęło 53 zdrowe kobiety. Przez 3 miesiące jadły one śniadanie składające się z 2 kromek pieczywa smarowanego przez miesiąc kolejno masłem, oliwą i margaryną. Okazało się, że tylko śniadanie z udziałem margaryny powodowało spadek całkowitego cholesterolu.» Komentarz: Odpowiednia dieta, w tym eliminacja tłuszczów zwierzęcych (tłustego mięsa, serów, mleka, masła) i zastąpienie ich wysokiej jakości margaryną oraz olejami roślinnymi, jest ważnym elementem zapobiegania miażdżycy i walki z hipercholesterolemią.

Czy aronia leczy nadciśnienie tętnicze?

» Obietnica: Regularne picie soku z aronii sprzyja obniżeniu ciśnienia krwi, podobnie jak ekstrakt z aronii w postaci tabletek.» Dowód naukowy: prof. Marek Naruszewicz z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego przebadał ponad 40 pacjentów (kobiet i mężczyzn), którzy przebyli zawał serca. Część z nich przez 6 tygodni oprócz stosowanych dotąd leków dostawała dodatkowo wyciąg z aronii. W tej grupie zaobserwowano obniżenie skurczowego i rozkurczowego ciśnienia krwi.» Komentarz: To zasługa obecnych w aronii przeciwutleniaczy. Szczególną rolę odgrywają antocyjany, naturalne barwniki zawarte w owocach: zmniejszają utlenianie cholesterolu LDL, zapobiegając tworzeniu się blaszki miażdżycowej.