Dlaczego bolą mnie ręce po jeździe na rowerze? Ortopeda mówi, skąd to się bierze i co zrobić

Ból rąk po jeździe na rowerze to częsta dolegliwość. I chociaż sama jazda rowerem przynosi wiele korzyści zdrowotnych, to ból jest sygnałem, że doszło do przeciążenia. Chirurg ortopeda wyjaśnia, o czym może świadczyć i jak zredukować dyskomfort.

Wbrew pozorom z takiej formy aktywności korzystają nie tylko mięśnie nóg czy serce. Na przykład niektóre badania ukazują, że osoby jeżdżące na rowerze chronią się przed demencją. Powodem jest choćby fakt, że w trakcie tej czynności mózg ma do wykonania wiele zadań, musi zapanować nad koordynacją ruchową, utrzymywać uwagę na otaczające go środowisko, reagować na ewentualne zagrożenia, a przede wszystkim zachować równowagę.

Tak z pozoru prosta czynność staje się prawdziwym ćwiczeniem dla umysłu, który potrzebuje rezerw poznawczych, by chronić się choćby przed chorobą Alzheimera. Co jednak kiedy w trakcie wyprawy zaczynają boleć nadgarstki? 

Jak odciążyć ręce podczas jazdy na rowerze?

Dr Sanj Kakar, chirurg ortopeda Mayo Clinic specjalizujący się w dłoniach i nadgarstkach wyjaśnił, w jaki sposób możesz zapobiec urazom podczas jazdy na rowerze. Okazuje się, że typowe uszkodzenia ciała, do których dochodzi na skutek upadku z roweru to złamanie nadgarstka. Natomiast są też i takie dolegliwości tej okolicy, które nie były wynikiem bezpośredniego urazu na skutek wypadku, kolizji etc. 

Widzimy również urazy typu przeciążeniowego. Na przykład mamy pacjentów, którzy naciskają hamulce przez zbyt długi czas, mocno ściskają, wywierają nacisk na dłoń, a ich dłonie czasami drętwieją, skarżą się na uczucie mrowienia

— mówi dr Kakar.

Co oznacza ból rąk w czasie jazdy rowerem?

Specjalista wyjaśnia, że tego rodzaju objaw zwłaszcza jeśli ma charakter powtarzalny i pojawia się nie tylko w trakcie jazdy rowerem, może być sygnałem, że w organizmie rozwija się zespół cieśni nadgarstka. Tego rodzaju schorzenia nie należy ignorować. W przeciwnym razie może dojść do trwałego uszkodzenia nerwu pośrodkowego, a nawet utraty czucia w dłoni, czy zaniku niektórych mięśni. A w skrajnych przypadkach obserwuje się także trwałą niepełnosprawność danej ręki.

- Istnieją proste środki zapobiegawcze, które możesz podjąć. Pomocne mogą być grubsze uchwyty na kierownicy, dzięki którym nie będziesz ściskał ich tak mocno. Rękawiczki rowerowe również pomagają, a czasem ustawiają nadgarstek w lepszej pozycji niż nacisk na dłoń - wyjaśnia dr Kakar.

Dlaczego w trakcie jazdy na rowerze bolą ręce?

Niezależnie od tego, czy wybierasz krótkie wędrówki, jazdę na rowerze do pracy, czy długie wypady pamiętaj o tym, że każdy może doświadczyć urazu także w obrębie nadgarstków. Powodów, dla których bolą ręce w trakcie jazdy na rowerze jest całkiem sporo. Po pierwsze przyczyną dolegliwości może być długotrwały ucisk na dłonie. A to z kolei prowadzi do kompresji nerwu pośrodkowego (carpal tunnel) oraz nerwu łokciowego (Guyon’s canal). 

Na skutek ucisku możesz odczuwać takie dolegliwości jak:

• drętwienie,
• mrowienie,
• osłabienie chwytu (określane także mianem carpal tunnel syndrome).

Czy jazda na rowerze jest dobra dla ramion?

Przykładem mogą być badania opublikowane w maju 2025 roku, których autorem jest prof. Andre van der Walta oraz grupa współpracowników z University of Pretoria. Naukowcy sprawdzali, do jakich uszkodzeń dochodzi u osób amatorsko jeżdżących na rowerze. 

Ankieta została wysłana do uczestników wyzwania określanego mianem 94.7 Cycle Challenge w RPA, który wymagał pokonania dystansu nieco ponad 94 km. Formularz wypełniło 3300 rowerzystów w tym 75% mężczyzn a w tej grupie 59% z nich była w wieku od 30 do 50 lat. 

Pozyskane dane od respondentów wykazały, że aż 88% z nich w ciągu ostatniego roku doświadczyło przynajmniej jednego objawu o charakterze nieurazowym, czyli niespowodowanym upadkiem, czy inną formą zdarzenia. 

Co więcej, 41% wskazało na bóle oraz objawy neurologiczne w obrębie dłoni i nadgarstków. 64% osób  odczuwało objawy w obu rękach, 20% rowerzystów tylko w lewej, a 16% wyłącznie w prawej. Czas trwania dolegliwości najczęściej trwał do godziny od momentu zakończenia jazdy rowerem. Tego rodzaju zależność zgłosiło 85% badanych, czyli 1155 osób.

Ból w nadgarstku bez urazu. Przyczyna objawów

Ucisk nerwów to nie jedyny czynnik, który może spowodować ból w nadgarstku podczas jazdy na rowerze. Warto zwrócić uwagę na trzy kolejne powody i zminimalizować ryzyko siadając na rower kolejny raz.

Po pierwsze wibracje oraz przeciążenie mechaniczne. Kiedy jedziesz po wyboistym podłożu, np. lesie, kamieniach etc. to tego rodzaju trasa funduje ciału nieustanne drgania, które mogą pogłębiać podrażnienie ścięgien, nerwów, czy więzadeł. 

W dodatku mechaniczne przeciążenie zaczyna się pogłębiac kiedy ręce zbyt długo pozostają w tej samej pozycji. To z kolei może doprowadzić do tendinopatii, czyli patologizacji ścięgien i wiązać się z takimi dolegliwościami jak ból, obrzęk, a nawet upośledzenie funkcji w obrębie danego ścięgna. 

Po drugie zwróć uwagę na ustawienie roweru. Kiedy kierownica jest ustawiona zbyt daleko lub zbyt nisko to nadgarstki przyjmują nieergonomiczną pozycję. Stają się wyprostowane lub zgięte, a to sprzyja zarówno uciskowi jak i przeciążeniu. Przyjmuje się, że optymalne ułożenie ciała zakłada, aby ok. 60% masy ciała opierało się na siodełku, a pozostałe 40% na rękach.

Nie bez znaczenia jest także stabilizacja tułowia i różnych partii mięśni. Kiedy ciało - nie tylko nogi, ale także mięśnie przykręgosłupowe, barki, ręce są słabe, to wówczas na nadgarstki spada większe obciążenie. Stąd czasem możemy mieć wręcz poczucie, że jadąc na rowerze, opieramy na nich całe ciało.

Źródła:

• medicalxpress.com;
• The South African Journal of Sports Medicine, "Non-traumatic injury profile of amateur cyclists": https://journals.assaf.org.za/index.php/sajsm/article/view/504.

Magdalena Siraga