Kurki (pieprznik jadalny) - czy te grzyby są zdrowe? Dlaczego warto jeść kurki?

2019-06-28 9:53

Kurka, czyli pieprznik jadalny, to grzyby, które pojawia się w naszych lasach już w czerwcu. Do zalet kurek należy zaliczyć żywą barwę, dzięki której łatwo je znaleźć w ściółce oraz to, że raczej nie zdarzają się okazy robaczywe. Dlaczego warto jeść kurki? Sprawdź wartość odżywczą tych grzybów.

Kurki (pieprznik jadalny)
Autor: Thinkstockphotos.com To jedne z najpopularniejszych grzybów jadalnych w Polsce. Lubią zarówno gleby piaszczyste, pokryte tylko opadłymi igłami sosny lub świerka, jak i mszyste siedliska lasów mieszanych. Grzyby te pojawiają się latem i jesienią. Ich kapelusz ma wielkość 10-100 mm i jest żółty, jasnożółty do pomarańczowożółtego. Kapelusz początkowo jest guzkowaty, później wypukły z podwiniętym brzegiem, a u starszych okazów - rozpostarty, niemal lejkowaty. Kurki można niestety pomylić z łudząco do nich podobnymi lisówkami pomarańczowymi

Spis treści

  1. Kurki (pieprznik jadalny) - gdzie rosną?
  2. Kurki (pieprznik jadalny) - jak wyglądają?
  3. Kurki (pieprznik jadalny) - właściwości zdrowotne
  4. Kurki (pieprznik jadalny) a lisówka pomarańczowa
  5. Kurki (pieprznik jadalny) w kuchni - jak je przyrządzić?
  6. Kurki (pieprznik jadalny) nie dla dzieci
  7. Jak powinno się myć kurki?
  8. Kurki w kuchni Ani Starmach

Kurki, czyli pieprznik jadalny (Cantharellus cibarius), to jedne z najpopularniejszych jadalnych grzybów w Polsce. Kurki wśród innych grzybów wyróżniają się swoimi właściwościami, gdyż zawierają sporo witaminy A. Jakie jeszcze wartości odżywcze mają kurki?

Kurki (pieprznik jadalny) - gdzie rosną?

Pieprznik jadalny to bardzo pospolity gatunek. Lubią zarówno gleby piaszczyste, pokryte tylko opadłymi igłami sosny lub świerka, jak i mszyste siedliska lasów mieszanych.

Dla grzyba nie ma to większego znaczenia. On musi mieć kontakt z korzeniami drzewa, utworzyć mykoryzę i w ciepłe wilgotne dni po obfitych deszczach wykształcić całe rodziny młodych owocników.

Grzyby te pojawiają się latem i jesienią.

Kurki (pieprznik jadalny) - jak wyglądają?

Kapelusz wielkości 10-100 mm jest żółty, jasnożółty do pomarańczowożółtego. Kapelusz początkowo jest guzkowaty, później wypukły z podwiniętym brzegiem, a u starszych okazów - rozpostarty, niemal lejkowaty.

Brzeg z wiekiem staje się falisty, klapowany. Powierzchnia kapelusza jest gładka, matowa.

Miąższ jest biały do bladożółtego, zwarty, łamliwy, a w trzonie włóknisty. Jego zapach jest owocowy, korzenny, może przypominać pieprz. Smak łagodny, kwaskowaty do ostrawego.

Kurki (pieprznik jadalny) - właściwości zdrowotne

Owocniki pieprznika jadalnego, podobnie jak jego bracia i siostry z rodziny pieprznikowatych, są bogate w witaminę C. A do tego zawierają także dużo potasu i witaminy D.

W kurkach znajdują się też śladowe ilości witamin z grupy B i niektórych minerałów. Kumulują się głównie w kapeluszach, w trzonkach znajduje się ich znacznie mniej.

Ciekawe jest również to, że zawierają taką formę ergosterolu, która w badaniach wykazuje właściwości grzybobójcze i owadobójcze.

Może dlatego owocniki kurki zwykle okazują się zwykle „zdrowe”, tzn. są bez larw owadów.

Czytaj też:

Warto wiedzieć

Kurki (pieprznik jadalny) - wartości odżywcze (w 100 g)Wartość energetyczna - 32 kcalBiałko ogółem - 1.49 gTłuszcz - 0.53 gWęglowodany - 6.86 g (w tym cukry proste 1.16 g)Błonnik - 3.8 gWitaminyTiamina – 0.015 mgRyboflawina – 0.215 mgNiacyna - 4.085 mgWitamina B6  - 0.044 mgKwas foliowy -  2 µgWitamina D – 212 IUMinerałyWapń – 15 mgŻelazo - 3.47 mg Magnez - 13 mgFosfor - 57 mg Potas - 506 mgSód – 9 mg Cynk - 0.71 mgŹródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference

To grzyby jadalne czy trujące? [QUIZ]

Pytanie 1 z 10
Ten grzyb to smardz. Czy jest jadalny?
Zdjęcie

Kurki (pieprznik jadalny) a lisówka pomarańczowa

Kurki można pomylić z łudząco do nich podobną lisówką pomarańczową (Hygrophoropsis aurantiaca). Występuje na tych samych stanowiskach, co i kurka, ale częściej przy pniakach lub nawet na bardzo starym, zmurszałym drewnie niż na ściółce.

Jest od kurek nieco „chudsza”. Poza tym zamiast listewek, jak u pieprznika, ma cienkie blaszki wyraźnie zbiegające po trzonie.

Wystarczy dotknąć owocnika, by przekonać się, że nie mamy do czynienia z pieprznikiem. Lisówka jest znacznie mniej zbita, nie ma sztywności typowej dla kurki, jest elastyczna i miękka.

Co więcej, nie jest jadalna, bywa nawet uważana przez wielu za trującą, zawiera bowiem liczne metabolity, powodujące u człowieka zaburzenia jelitowe, a u osób wrażliwych – nawet silne odwodnienie.

Kurki/lisówka pomarańczowa
Autor: Getty Images

Kurki (pieprznik jadalny) w kuchni - jak je przyrządzić?

Kurki świetnie nadają się do duszenia, smażenia i marynowania. Można je też mrozić, ale wcześniej warto grzyby zblanszować, dzięki temu po rozmrożeniu nie będą gorzkie.

Nie poleca się suszenia kurek, gdyż stracą aromat. Jeśli jednak zdecydujemy się na ten sposób przechowywania, przed przygotowaniem warto moczyć je w wodzie przez 30 min., że nabrały objętości.

Nieco pieprzny smak owocnika doskonale oddaje jego polska nazwa – pieprznik. Można je przyrządzić z jajecznicą, w zupie czy w sosie wraz z maślaczkami.

Jak najczęściej przyrządzamy kurki? Dodajemy je do omletu lub jajecznicy (muszą być przedtem obgotowane lub uduszone), wykorzystujemy jako farsz do pierogów i naleśników. Nadmiar marynujemy albo mrozimy.

Zaletą kurek jest ich delikatny aromat, to dzięki temu stały się jednymi z najpopularniejszych w Polsce grzybów. Lubimy je także dlatego, że nie robaczywieją i są trwałe - te zalety sprawiają, że kurki bywają porównywane nawet do borowików!

Czy można je polecić osobom odchudzającym się? Tak, bo te grzyby są niskokaloryczne, a 100 g surowych kurek zawiera tylko 32 kcal.

Kurki (pieprznik jadalny) nie dla dzieci

Kurki, podobnie jak inne grzyby są ciężkostrawne. Jest to spowodowane dużą zawartością chityny - odmiany błonnika, który sprawia, że grzyb jest sztywny i trudny do strawienia przez układ pokarmowy.

Dlatego nie poleca się jedzenia kurek na krótko przed snem. Warto też po zjedzeniu potrawy z kurkami napić się naparu z dziurawca lub mięty – wspomoże on wydzielanie żółci i przyspieszy trawienie.

Z tych samych powodów kurek nie powinny jeść także dzieci, osoby starsze i mające problemy z trawieniem oraz uczuleni na grzyby.

Jak powinno się myć kurki?

Źródło: x-news/Dzień Dobry TVN

Kurki w kuchni Ani Starmach

Źródło: x-news/Dzień Dobry TVN

Bibliografia:

1. Wrzosek M., Sierota Z., GRZYBY jakich nie znamy, Centrum Informacyjne Lasów Państwowych