Dżem - wartość odżywcza i rodzaje. Jak wybrać dobry dżem?

2019-09-20 10:01

Dżemy są znane i lubiane przez wielu z nas. Asortyment dżemów jest niezwykle szeroki: dżem jednoowocowy, wieloowocowy, niskosłodzony, a może wysokosłodzony? Wybór dżemu dobrej jakości jest naprawdę trudny. Sprawdź, ile kalorii ma dżem truskawkowy i nie tylko!

Dżem - wartość odżywcza i rodzaje. Jak wybrać dobry dżem?
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Dżem - czy dżemy są zdrowe?
  2. Dżem z czarnych porzeczek - kalorie, wartości odżywcze
  3. Dżem - rodzaje dżemów
  4. Dżem truskawkowy - kalorie, wartości odżywcze
  5. Dżem - zastosowanie
  6. Dżem wiśniowy - kalorie, wartości odżywcze
  7. Jak wybrać dobry dżem?
  8. Dżem śliwkowy - kalorie, wartości odżywcze

Dżem to produkt, który otrzymuje się w procesie gotowania świeżych, mrożonych lub pasteryzowanych owoców z dodatkiem cukru, substancji żelujących i konserwujących, ale też naturalnych aromatów i barwników.

Po otrzymaniu pożądanej gęstości masę owocową poddaje się pasteryzacji w temperaturze 100 st. C i umieszcza się w opakowaniach jednostkowych (najczęściej w słoikach z przykrywką twist-off) i zakręca. Dżem w słoikach poddaje się ponownej pasteryzacji w tunelu pasteryzacyjnym z wykorzystaniem natrysku gorącej wody lub natrysku gorącej wody i zanurzeniu w gorącej wodzie.

Owoce wykorzystane do produkcji dżemów muszą być zdrowe, dojrzałe, bez uszkodzeń, oczyszczone i pozbawione części niejadalnych.

Dżem - czy dżemy są zdrowe?

Produkcja dżemów, podobnie jak soków owocowych, konfitur i powideł, jest regulowana prawnie. Rozporządzenie określa, że dżem musi być wyprodukowany z owoców oraz warunkuje jakie substancje dodatkowe mogą być do niego dodane.

Dżemy to niestety produkty wysokokaloryczne. Wyższą kalorycznością charakteryzują się dżemy wysokosłodzone przy zbliżonej zawartości witamin i składników mineralnych do dżemów niskosłodzonych. Różnica między nimi wynika głównie z wyższej zawartości sacharozy.

Dżemy są źródłem głównie witaminy C oraz polifenoli. Jednak zawartość tych składników odżywczych jest niższa niż w świeżych owocach. Najbogatsze w polifenole wśród dżemów są dżemy niskosłodzone jagodowe, śliwkowe i z czarnej porzeczki.

Dżemy w umiarkowanych ilościach mogą być dodatkiem do racjonalnej diety, ale nie powinny być spożywane zbyt często. Lepszym rozwiązaniem są świeże owoce czy samodzielnie przygotowane musy owocowe.

Dżem z czarnych porzeczek - kalorie, wartości odżywcze

Wartość odżywcza w 100 g dżemu z czarnych porzeczek niskosłodzony wysokosłodzony
Wartość kaloryczna 158 kcal 257 kcal
Białko 0,5 g 0,5 g
Tłuszcz 0,1 g 0,1 g
Kwasy tłuszczowe nasycone 0,01 g 0,01 g
Kwasy tłuszczowe jednonienasycone 0,0 g 0,0 g
Kwasy tłuszczowe wielonienasycone 0,04 g 0,04 g
Cholesterol 0,0 mg 0,0 mg
Węglowodany 39,6 g 63,9 g
Błonnik 2,8 g 2,8 g
Sacharoza 13,8 g 23,4 g
Minerały
Wapń 14,0 mg (1%*) 14,0 mg (1%)
Sód 1,0 mg (0,1%) 1,0 mg (0,1 %)
Fosfor 20,0 mg (3%) 21,0 mg (3%)
Potas 119,0 mg (3%) 120,0 mg (3%)
Żelazo 0,4 mg (4%) 0,4 mg (4%)
Magnez 7,0 mg (2%) 7,0 mg (2%)
Miedź 0,05 mg (6%) 0,05 mg (6%)
Witaminy
Witamina B1 0,022 mg (2%) 0,022 mg (2%)
Witamina B2 0,011 mg (1%) 0,011 mg (1%)
Witamin B6 0,03 mg (2%) 0,03 mg (2%)
Niacyna 0,12 mg (0,8%) 0,12 mg (0,8 %)
Witamina B12 0,0 µg (0%) 0,0 µg (0%)
Foliany 1,1 µg (0,3%) 1,1 µg (0,3%)
Witamina C 29,3 mg (33%) 32,3 mg (36%)
Witamina A 5,0 µg (0,6%) 5,0 µg (0,6%)
Witamina E 0,35 mg (4%) 0,36 mg (4%)

(*% dziennego zalecanego spożycia dla osoby dorosłej)

Wartość odżywcza: baza IŻŻ: Tabele składu i wartości odżywczej żywności, % dziennego zalecanego spożycia na podstawie Norm Żywienia IŻŻ, 2017

Dżem - rodzaje dżemów

Dżemy dzieli się ze względu na ilość owoców użytych do ich produkcji na jednoowocowe, dwuowocowe i wieloowocowe oraz ze względu na ilość dodanej substancji słodzącej, najczęściej cukru, na wysokosłodzone (nie mniej niż i 65%) niskosłodzone (od 25 do 50%).

Dżem truskawkowy - kalorie, wartości odżywcze

Wartość odżywcza w 100 g dżemu truskawkowego niskosłodzony wysokosłodzony
Wartość kaloryczna 155 kcal 254 kcal
Białko 0,3 g 0,3 g
Tłuszcz 0,2 g 0,2 g
Kwasy tłuszczowe nasycone 0,01 g 0,01 g
Kwasy tłuszczowe jednonienasycone 0,03 g 0,03 g
Kwasy tłuszczowe wielonienasycone 0,12 g 0,12 g
Cholesterol 0,0 mg 0,0 mg
Węglowodany 37,8 g 62,3 g
Błonnik 0,8 g 0,9 g
Sacharoza 14,0 g 23,6 g
Minerały
Wapń 13,0 mg (1%*) 13,0 mg (1%)
Sód 1,0 mg (0,1%) 1,0 mg (0,1%)
Fosfor 12,0 mg (2%) 12,0 mg (2%)
Potas 63,0 mg (2%) 64,0 mg (2%)
Żelazo 0,3 mg (3%) 0,3 mg (3%)
Magnez 5,0 mg (1%) 5,0 mg (1%)
Cynk 0,05 mg (0,5%) 0,05 mg (0,5%)
Miedź 0,06 mg (7%) 0,07 mg (8%)
Witaminy
Witamina B1 0,013 mg (1%) 0,013 mg (1%)
Witamina B2 0,03 mg (2%) 0,03 mg (2%)
Witamin B6 0,03 mg (2%) 0,03 mg (2%)
Niacyna 0,13 mg (1%) 0,13 mg (1%)
Witamina B12 0,0 µg (0%) 0,0 µg (0%)
Foliany 1,6 µg (0,4%) 1,6 µg (0,4%)
Witamina C 11,4 mg (13%) 11,5 mg (13%)
Witamina A 1,0 µg (0,1%) 1,0 µg (0,1%)
Witamina E 0,06 mg (1%) 0,06 mg (1%)

(*% dziennego zalecanego spożycia dla osoby dorosłej)

Wartość odżywcza: baza IŻŻ: Tabele składu i wartości odżywczej, % dziennego zalecanego spożycia na podstawie Norm Żywienia IŻŻ, 2017

Dżem - zastosowanie

Dżemy można spożywać w formie dodatku do kanapek, tostów, owsianek i jogurtów. Dodaje się je także do wypieków cukierniczych: ciast, drożdżówek, rogalików i bułek francuskich. Stanowią również dodatek do naleśników, gofrów, racuchów czy pancakes.

Dżem wiśniowy - kalorie, wartości odżywcze

Wartość odżywcza w 100 g dżemu wiśniowego niskosłodzony wysokosłodzony
Wartość kaloryczna 155 kcal 262 kcal
Białko 0,4 g 0,4 g
Tłuszcz 0,2 g 0,2 g
Kwasy tłuszczowe nasycone 0,04 g 0,04 g
Kwasy tłuszczowe jednonienasycone 0,05 g 0,05 g
Kwasy tłuszczowe wielonienasycone 0,06 g 0,06 g
Cholesterol 0,0 mg 0,0 mg
Węglowodany 37,5 g 63,9 g
Błonnik 0,4 g 0,5 g
Sacharoza 13,1 g 23,6 g
Minerały
Wapń 6,0 mg (1%*) 6,0 mg (1%)
Sód 2,0 mg (0,1%) 2,0 mg (0,1%)
Fosfor 9,0 mg (1%) 10,0 mg (1%)
Potas 68,0 mg (2%) 72,0 mg (2%)
Żelazo 0,1 mg (1%) 0,1 mg (1%)
Magnez 4,0 mg (1%) 4,0 mg (1%)
Cynk 0,05 mg (0,5%) 0,06 mg (0,5%)
Miedź 0,06 mg (7%) 0,07 mg (8%)
Witaminy
Witamina B1 0,022 mg (2%) 0,023 mg (2%)
Witamina B2 0,027 mg (2%) 0,028 mg (2%)
Witamin B6 0,01 mg (1%) 0,01 mg (1%)
Niacyna 0,18 mg (1%) 0,19 mg (1%)
Witamina B12 0,0 µg (0%) 0,0 µg (0%)
Foliany 0,7 µg (0,2%) 0,8 µg (0,2%)
Witamina C 2,7 mg (3%) 2,8 mg (3%)
Witamina A 18,0 µg (2%) 19,0 µg (2%)
Witamina E 0,06 mg (1%) 0,06 mg (1%)

(*% dziennego zalecanego spożycia dla osoby dorosłej)Wartość odżywcza: baza IŻŻ: Tabele składu i wartości odżywczej, % dziennego zalecanego spożycia na podstawie Norm Żywienia IŻŻ, 2017

Jak wybrać dobry dżem?

Wybierając dżem należy zwrócić uwagę na jego skład, im krótsza lista składników, tym dżem jest lepszej jakości.

Czytaj też: Etykiety na produktach spożywczych: jakich informacji szukać na opakowaniach?

Najlepszym wyborem są dżemy, których 100 g zostało wyprodukowane ze 100 g owoców, tzw. dżemy 100%. Istnieje też możliwość zakupu dżemów z ekologicznych składników, te dżemy są zdecydowanie lepszym wyborem, jednak ich cena jest wyższa.

Zdecydowanie lepsze będą dżemy niskosłodzone niż wysokosłodzone oraz te bez substancji konserwujących.

Czytaj też: Konserwanty, barwniki, polepszacze - ograniczaj chemiczne dodatki do żywności

Dżem śliwkowy - kalorie, wartości odżywcze

Wartość odżywcza w 100 g dżemu śliwkowego niskosłodzony wysokosłodzony
Wartość kaloryczna 154 kcal 253 kcal
Białko 0,3 g 0,3 g
Tłuszcz 0,1 g 0,1 g
Kwasy tłuszczowe nasycone 0,03 g 0,03 g
Kwasy tłuszczowe jednonienasycone 0,01 g 0,01 g
Cholesterol 0,0 mg 0,0 mg
Węglowodany 37,9 g 62,1 g
Błonnik 0,8 g 0,8 g
Sacharoza 12,9 g 22,6 g
Minerały
Wapń 8,0 mg (1%*) 8,0 mg (1%)
Sód 1,0 mg (0,1%) 2,0 mg (0,1 %)
Fosfor 10,0 mg (1%) 10,0 mg (1%)
Potas 102,0 mg (3%) 10,0 mg (1%)
Żelazo 0,2 mg (2%) 0,2 mg (2%)
Magnez 4,0 mg (1%) 4,0 mg (1%)
Cynk 0,06 mg (0,5%) 0,07 mg (0,5%)
Miedź 0,06 mg (7%) 0,06 mg (7%)
Witaminy
Witamina B1 0,029 mg (2%) 0,029 mg (2%)
Witamina B2 0,019 mg (1%) 0,019 mg (1%)
Witamin B6 0,02 mg (2%) 0,02 mg (2%)
Niacyna 0,24 mg (2%) 0,24 mg (2%)
Witamina B12 0,0 µg (0%) 0,0 µg (0%)
Foliany 0,3 µg (0,1%) 0,3 µg (0,1%)
Witamina C 1,3 mg (1%) 1,3 mg (1%)
Witamina A 24,0 µg (3%) 24,0 µg (3%)
Witamina E 0,42 mg (4%) 0,42 mg (4%)

(*% dziennego zalecanego spożycia dla osoby dorosłej)

Wartość odżywcza: baza IŻŻ: Tabele składu i wartości odżywczej, % dziennego zalecanego spożycia na podstawie Norm Żywienia IŻŻ, 2017

O autorze
Marzena Masna, dietetyk SOS Dieta, catering dietetyczny, Warszawa
Absolwentka dietetyki Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała w poradniach dietetycznych, Zespole Żłobków m. st. Warszawy oraz warszawskich szpitalach dla dorosłych i dzieci. Stale pogłębia swoją wiedzę, uczestnicząc w konferencjach dotyczących prawidłowego odżywiania oraz dietoprofilaktyki i dietoterapii chorób. Obecnie dietetyk w SOS Dieta, cateringu dietetycznym, gdzie zajmuje się doradztwem żywieniowym dla klientów, tworzeniem receptur, przygotowywaniem menu oraz nadzorem nad jakością posiłków.