Działa na mózg tak samo jak alkohol i nikotyna. Naukowcy nie mają złudzeń

2023-10-16 10:35

Żywność wysoko przetworzona zasypuje półki sklepowe, a powszechnie wiadomo, że ma szkodliwy wpływ na zdrowie. Kolejne badania to potwierdzają. Ustalono, że jedna osoba na osiem jest uzależniona od produktów bogatych w tzw. "puste kalorie". Naukowcy biją na alarm: ich spożywanie działa na mózg podobnie jak używki.

Działa na mózg tak samo jak alkohol i nikotyna. Naukowcy nie mają złudzeń
Autor: Getty Images Działa na mózg tak samo jak alkohol i nikotyna. Naukowcy nie mają złudzeń

9 października na łamach British Medical Journal ukazał się nowy raport dotyczący spożycia żywności wysoko przetworzonej (np. gotowych dań, napojów słodzonych, chipsów, ciastek). Powstał jako wynik pracy naukowców z Brazylii, Hiszpanii i Stanów Zjednoczonych. Nad jego prawidłowym przebiegiem czuwała prof. Ashley Gearhardt z Uniwersytetu Michigan (USA).

W formie 24: produkty, które smakują lepiej niż fast foody

Czy chipsy, słodycze i dania gotowe uzależniają?

Badacze prześledzili 281 analiz, które pochodziły z 36 krajów. Niestety, nie mają zbyt optymistycznych prognoz. Jak wynika z ich obliczeń, jedna osoba na siedem (14 proc.) sięga w sposób nałogowy po produkty wysoko przetworzone, które nie stronią od cukru, soli i tłuszczu. Ten sam problem dotyczy około 12 proc. dzieci i młodzieży.

Pod nazwą żywność wysoko przetworzona kryją się produkty poddane obróbce technologicznej. Według najnowszych ustaleń nadmierna konsumpcja tego typu produktów nie wychodzi nam na zdrowie. Działa za to na podobnej zasadzie co popularne używki, czyli alkohol i nikotyna.

To oznacza, że spełnia ona kryteria, które wykorzystywane są w diagnostyce zaburzeń związanych z zażywaniem tych uzależniających substancji. Uwzględniono w nich m.in. pogorszenie zdrowia psychicznego i fizycznego, objawy odstawienia, mniejszą kontrolę nad spożyciem czy kompulsywne objadanie się.

Żywność wysoko przetworzona niczym używka

W składzie żywności wysoko przetworzonej znajdują się rafinowane węglowodany i tłuszcze, które mają – jak zaznaczyli naukowcy – szkodliwy wpływ na mózg, podobnie jak nikotyna i alkohol. Wyjaśnili, że ludzie zajadają się produktami określanymi jako tzw. "puste kalorie" w sposób wyraźnie charakterystyczny dla uzależnień. Ich wysokie spożycie odbija się negatywnie na samopoczuciu i zdrowiu, m.in. przyczynia się do rozwoju otyłości, chorób serca oraz niektórych rodzajów nowotworów.

Zdaniem autorów publikacji, wyniki tych badań potrzebują uzupełnienia. W kolejnej analizie chcą sprawdzić, w jaki sposób produkty wysoko przetworzone wywołują reakcję uzależniającą.

Uczeni zwrócili też uwagę, że gdyby niektóre z nich oficjalnie zaklasyfikować jako "uzależniające", to byłoby to niezwykle pomocne w poprawie stanu zdrowia ludzi na całym świecie. - Uznając, że niektóre rodzaje żywności przetworzonej mają właściwości substancji uzależniających, możemy pomóc w poprawie globalnego zdrowia - podsumowała kierowniczka badań prof. Gearhardt.