Grzyby shiitake - właściwości. Gdzie kupić i jak przyrządzić grzyby shiitake?

2015-01-12 12:18

Grzyby shiitake posiadają wyjątkowe właściwości. Koją nerwy, wzmacniają odporność, obniżają poziom ciśnienia i cholesterolu, zapobiegając tym samym miażdżycy. Jednak co najważniejsze - grzyby shiitake wykazują działanie przeciwnowotworowe. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości mają grzyby shiitake, gdzie można je kupić i w jaki sposób je przyrządzić?

Spis treści

  1. Grzyby shiitake a nowotwory
  2. Grzyby shiitake wzmocnią odporność
  3. Grzyby shiitake wzmocnią system nerwowy
  4. Grzyby shiitake zapobiegną miażdżycy, zakrzepom i obniżą ciśnienie
  5. Grzyby shiitake na mocne kości
  6. Grzyby shitake - jak je przyrządzić?

Grzyby shiitake (Lentinus edodes), W Polsce znane także jako twardnik japoński, posiadają niezwykłe właściwości zdrowotne, które od wieków wykorzystuje się w medycynie Dalekiego Wschodu. W tych rejonach grzyby shitake nazywane są nawet "eliksirem życia", gdyż uważa się, że zapewniają człowiekowi zdrowie, a nawet długowieczność. Nic dziwnego - te brązowe i mięsiste grzyby z podkręconym kapeluszem są skarbnicą składników, które pozytywnie wpływają na funkcjonowanie organizmu. Przede wszystkim odznaczają się rekordową zawartością obniżającego poziom ciśnienia potasu i kojącej nerwy niacyny (witaminy B3), zwłaszcza te suszone. Nie brakuje w nich także wzmacniającej kości witaminy D oraz wapnia i fosforu. Jednak grzyby shiitake wyróżniają się przede wszystkim zawartością substancji o nazwie lentinan, która wzmacnia układ odpornościowy i wykazuje działanie przeciwnowotworowe.

Grzyby shiitake a nowotwory

Jak można się dowiedzieć ze strony Amerykańskiego Towarzystwa Onkologicznego, badanie przeciwnowotworowych właściwości grzybów shiitake trwa już od lat 60. XX w. Do dzisiaj przeprowadzono wiele badań laboratoryjnych, na zwierzętach, a także tych z udziałem ludzi, które potwierdzają, że grzyby shittake, a zwłaszcza zawarty w nich związek o nazwie lentinan, mają działanie przeciwnowotworowe.

Grzyby shiitake to drugie, zaraz po pieczarkach, najpopularniejsze grzyby uprawne na świecie.

Lentinan to beta glukan, czyli organiczny związek chemiczny z grupy polisacharydów. Prawdopodobnie stymuluje on układ odpornościowy i aktywację pewnych komórek i białek, które atakują nowotwory - w tym makrofagi, limfocyty T i komórki NK (tzw. naturalni zabójcy - od ang. Natural Killer). Ponadto wyizolowano kilka innych substancji, które mogą walczyć z nowotworem. Z badań na ludziach wynika, że lentinan m.in. przedłuża życie pacjentów z zaawansowanym i nawracającym rakiem żołądka i jelita grubego (którzy otrzymali również chemioterapię).

Niestety, grzyby shiitake nie potrafią walczyć ze wszystkimi nowotworami, a na pewno nie z rakiem prostaty. U 62 mężczyzn z tym nowotworem, którzy przyjmowali ekstrakt z grzybów shiitake 3 razy dziennie przez 6 miesięcy, nie odnotowano żadnej poprawy. Po zakończeniu eksperymentu nie zauważono u nich znaczącego spadku poziomu specyficznego antygenu prostaty: PSA - białka, którego poziom zwykle podnosi się, gdy rozwija się rak prostaty. Co więcej, u 1/4 mężczyzn odnotowano wzrost poziomu PSA.

W związku z tym potrzebne są kolejne badania, które wykażą, które konkretne substancje zawarte w tych grzybach mają właściwości przeciwnowotworowe i na jakie nowotwory mogą działać.

To ci się przyda

Wartości odżywcze surowych/ugotowanych/suszonych grzybów shiitake (w 100 g)Wartość energetyczna - 34/56/296 kcalBiałko ogółem - 2,24/1,56/9,58 gTłuszcz - 0,49/0,22/0,99 gWęglowodany - 6,79 g/14,39/75,37 (w tym cukry proste 2,38/3,84/2,21)Błonnik - 2,5/2,1 g/11,5WitaminyWitamina C - 0/0,3/3,5 mgTiamina – 0,015/0,037/0,300 mgRyboflawina – 0,217/0,170/1,270 mgNiacyna - 3,877/1,500/14,100 mgWitamina B6  - 0,293/0,159/0,965 mgKwas foliowy -  13/21/163 µgWitamina D – 18/28/154 IU

MinerałyWapń – 2/3/11 mgŻelazo - 0,41/0,44/1,72 mg Magnez - 20/14/132 mgFosfor - 112/29/294 mg Potas - 304/117/1534 mgSód – 9/4/13 mg Cynk - 1,03/1,33/7,66 mgŹródło danych: USDA National Nutrient Database

Grzyby shiitake wzmocnią odporność

Włączenie do jadłospisu jednej lub dwóch porcji grzybów shiitake dziennie wzmocni system odpornościowy organizmu - przekonują naukowcy z Uniwersytetu Florydy. Z ich badań wynika, że grzyby te mają działanie immunomodulujące, czyli stymulują układ odpornościowy i wzmacniają go. Mogą nawet hamować jego działanie w razie nadmiernej reakcji immunologicznej. Ponadto regulują czynności samonaprawcze organizmu. Wszystko dzięki zawartej w nich wyżej wspomnianej substancji o nazwie lentinan.

Grzyby shiitake wzmocnią system nerwowy

Grzyby shiitake odznaczają się rekordową zwartością niacyny, czyli witaminy B3. W 100 suszonych grzybów znajduje się aż 14,100 mg tej witaminy.

Grzyby shiitake mogą uczulać - po ich zjedzeniu mogą się pojawić dolegliwości ze strony układu oddechowego lub wysypka.

W związku z tym, 100 g suszonych grzybów pokrywa ponad 100 proc. dziennego zapotrzebowania na witaminę B3 u osób dorosłych (14mg/dobę). Niacyna słynie z tego, że wspomaga pracę układu nerwowego - uspokaja, pomaga radzić sobie ze stresem, ułatwia zasypianie itp. W związku z tym osoby zmęczone psychicznie mogą włączyć te grzyby do diety.

Polecamy
jesz co lubisz kulinaria

Autor: Time S.A

Zbilansowane dieta to klucz do zdrowia i lepszego samopoczucia. Skorzystaj z JeszCoLubisz, innowacyjnego systemu dietetycznego online Poradnika Zdrowie. Wybieraj spośród tysięcy przepisów na zdrowe i smaczne dania z wykorzystaniem dobrodziejstw natury. Ciesz się indywidualnie dobranym menu, stałym kontaktem z dietetykiem i wieloma innymi funkcjonalnościami już dziś!

To ci się przyda

Grzyby shiitake - gdzie można kupić? Jaka jest ich cena?

Świeże lub suszone grzyby shiitake są dostępne w sklepach ze zdrową żywnością. Cena 50 g suszonych grzybów to około 13 zł. Z kolei za 200 g świeżych grzybów trzeba zapłacić około 8 zł.

Natomiast wyciągi z grzybów shiitake są sprzedawane w formie kapsułek (jako suplementy), także w sklepach ze zdrową żywnością. Jednak w tym przypadku ceny są znaczenie wyższe - 60 tabletek kosztuje około 90 zł.

Grzyby shiitake zapobiegną miażdżycy, zakrzepom i obniżą ciśnienie

Badania przeprowadzone w Szwecji wykazały, że grzyby shiitake obniżają poziom cholesterolu dzięki obecności związku znanego jako eritadenina. Potwierdzają to naukowcy z Uniwersytetu Obihiro University of Agriculture and Veterinary Medicine w Japonii. Tym samym zapobiegają miażdżycy, a co za tym idzie - wielu chorobom z nią związanym, np. zawałowi serca czy udarowi mózgu. Ponadto grzyby shiitake, zwłaszcza te suszone, są skarbnicą niacyny, która również wykazuje działanie przeciwmiażdżycowe. Witamina B3 w dużych dawkach - powyżej 1 g/dobę - jest nawet stosowana w leczeniu arteriosklerozy.

Z kolei wspomniany już lentinan zapobiega agregacji, czyli zlepianiu się płytek krwi, a tym samy powstawaniu zakrzepów.

Grzyby shiitake zawierają także sporo potasu. W 100 g suszonych grzybów znajduje się aż 1534 mg tego pierwiastka. Jego wysoka zawartość pozwala utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi i chroni przed nadciśnieniem tętniczym.

Grzyby shiitake na mocne kości

Grzyby shiitake, zwłaszcza te suszone, odznaczają się sporą zwartością witaminy D (154 IU/100 g), wapnia (11 mg/100 g) oraz fosforu (294 mg/100 g), a więc substancji, które m.in. wzmacniają kości i zęby.

Ważne

Grzyby shiitake - przeciwwskazania

Z grzybów shiitake powinny zrezygnować osoby, które mają kamienie w nerkach lub podagrę. Ponadto nie należy ich spożywać w nadmiarze, gdyż wówczas mogą spowodować biegunkę oraz wzdęcia brzucha.

Grzybów shiitake lepiej nie podawać dzieciom do 12. roku życia.

Grzyby shitake - jak je przyrządzić?

Grzyby shiitake są bardzo kruche i można je jeść nawet surowe. Jednak warto wykorzystać ich lekko mięsny smak, by nadać niektórym potrawom wyrazistości i aromatu. Na bazie grzybów shiitake można przyrządzać zupy, sosy, sałatki oraz dodawać do potraw warzywnych. Ponadto idealnie komponują się z makaronami, ryżem i daniami na jego bazie. Ponadto grzyby shiitake można ususzyć i zamarynować.

Pamiętaj tylko, aby ich obróbka termiczna była jak najkrótsza. Zbyt długie ogrzewanie grzybów powoduje, że stają się twarde. Przed przyrządzeniem grzybów, lepiej je dobrze namoczyć.

To ci się przyda

Grzyby shiitake - przepis na zupę z grzybów shiitake (na 4 osoby)

Składniki: około 100 g grzybów shiitake (najlepiej świeżych, ale mogą być też suszone), 1 cebula, 2 łyżki masła, 1 łyżka mąki (lub kwaśnej śmietany), 1 litr rosołu, pieprz, sól 4 bułki na grzanki.

Jak przyrządzić zupę? Grzyby oczyść, a cebulę drobno posiekaj. Następnie pokrój grzyby w cieniutkie plasterki i duś do miękkości na maśle razem z posiekaną cebulą. Pod koniec dodaj do grzybów łyżkę mąki (lub kwaśnej śmietany), dokładnie wymieszaj (by nie było grudek) i duś przez kolejną minutę.

Dodaj do grzybów pół szklanki rosołu, dokładnie wymieszaj, po czym wlej zawartość patelni do garnka z rosołem oraz przypraw pieprzem i solą. Całość wymieszaj i zagotuj.

Przygotuj grzanki - bułki pokrój w drobną kostkę i podsmażaj na patelni do czasu, aż się zarumienią. Grzankami posyp talerz z gotową już zupą.