Ile SOKU jest w SOKU? Poznaj różnice między SOKIEM, NEKTAREM I NAPOJEM

Sok, nektar, napój. Pod każdym z tych słów kryje się co innego. Zanim kupisz dziecku coś do picia, warto wiedzieć, co te nazwy faktycznie oznaczają.

Spis treści

1. Sok, nektar i napój - co je od siebie różni?
2. Soki – sto procent smaku
3. Nektary – sok w połowie
4. Co powinieneś wiedzieć o wyciskanych sokach?
5. Napoje – smaczne, ale z małą zawartością owoców

Napoje dla niemowląt łączy to, że bez względu na nazwę są to środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Zgodnie z prawem, nie mogą więc zawierać konserwantów, barwników ani dodatków smakowych, a wszystkie owoce, warzywa i zioła, użyte do ich produkcji, muszą pochodzić z upraw kontrolowanych.

Sok, nektar i napój - co je od siebie różni?

Niektórzy producenci w trosce o przyzwyczajenia smakowe oraz zęby małych konsumen-tów do swoich wyrobów nie dodają cukru. Inni cukier dodają, bo dzięki niemu łatwiej uzyskać słodki smak bez dużych nakładów finansowych i zmian receptury. Ale podstawową różnicą między sokiem, nektarem a napojem jest… procentowa zawartość soku, od której tak naprawdę zależą zarówno walory smakowe, jak i wartości odżywcze gotowego produktu.

Soki – sto procent smaku

Zgodnie z prawem, sokiem można nazwać napój wyprodukowany z dojrzałych, świeżych albo mrożonych owoców lub warzyw, mający smak, kolor i zapach charakterystyczny dla owoców lub warzyw, z których został wyprodukowany. Jest jeden wyjątek – sokiem jest też płyn otrzymany poprzez rozcieńczenie koncentratu soku wodą, pod warunkiem że w finalnym produkcie proporcje składników odżywczych, witamin itp. będą identyczne jak w świeżo wyciśniętym soku. Soków wyciskanych bezpośrednio ze świeżych owoców jest niewiele. Zdecydowanie częściej, również wśród soków dla niemowląt, spotykane są takie z koncentratu. Dlaczego? Koncentraty wielu soków, np. z pomarańczy, winogron czy bananów, produkowane są w innych krajach, zazwyczaj odległych – Francji, Hiszpanii, Portugalii. Ze świeżych owoców najpierw wyciska się sok, potem odparowuje z niego wodę, co znacząco zmniejsza ich objętość, a zatem i koszty transportu. Na miejscu przeznaczenia producenci dodają do niego dokładnie tyle wody, ile odjęto w procesie odparowania, co pozwala uzyskać niemal identyczną zawartość witamin, minerałów, kwasów organicznych itp., jaka była w owocach. Proces ten umożliwia produkowanie soków z owoców egzotycznych przez cały rok, z dala od kraju, w którym rosną. Jak odróżnić sok wyciśnięty od wyprodukowanego z koncentratu? Czytaj etykiety – jeśli sok został odtworzony, producent umieści tę informację w miejscu, w którym wymienia skład soku. Wbrew obiegowym opiniom, sok nie powinien służyć do gaszenia pragnienia. Tę rolę lepiej spełni woda mineralna – sok zawiera bowiem dużo kalorii i naturalnego cukru, może więc odbierać maluszkowi apetyt. Specjaliści od żywienia niemowląt zalecają, aby nie dawać niemowlęciu więcej niż 100–150 ml soku dziennie. Sok sokowi nierówny. W sklepach znajdziemy bowiem:

• sok klarowny, zupełnie przezroczysty, o rzadkiej konsystencji, pozbawiony większości błonnika
• sok przecierowy, gęsty, bogaty, bo zawiera fragmenty miąższu owoców, obfitujące w cenny dla organizmu błonnik.

Ten drugi zdecydowanie częściej jest polecany przez pediatrów, bo poprawia pracę przewodu pokarmowego.

Nektary – sok w połowie

Tę nazwę stosuje się w odniesieniu do soków wyciskanych z owoców lub warzyw albo wyprodukowanych z koncentratu, a także z przecieru albo mieszanki tych produktów, które rozcieńczono wodą z dodatkiem cukru. Owoce albo warzywa stanowią w nektarach najczęściej połowę składu nektaru (choć może być ich więcej, wszystko zależy od receptury). Jeśli nektar ma kilka smaków, ilość owoców zwykle się sumuje. Minimalna zawartość soku, z którego wyprodukowano nektar, jest ściśle określona, i może być różna, w zależności od rodzaju soku. Przykładowo, do produkcji nektaru z gruszek, brzoskwiń, pomarańczy czy jabłek trzeba użyć 50 proc. soku, w przypadku truskawek, moreli czy malin musi być go co najmniej 40 proc., a w przypadku bananów, mango czy porzeczek nie może być go mniej niż 25 proc.

Co powinieneś wiedzieć o wyciskanych sokach?

Napoje – smaczne, ale z małą zawartością owoców

Jeśli picie dla dzieci można podzielić według kategorii, to napoje będą najniższą z nich. Producenci żywności dla niemowląt rzadko mają je w swojej ofercie, ale napoje przeznaczone dla starszych dzieci bez trudu kupisz w każdym supermarkecie. Niekiedy stoją tuż obok picia dla niemowląt i dlatego, widząc na butelce napis „napój”, zawsze warto uważnie czytać etykietę z informacją o składzie. Napoje mogą bowiem zawierać różnego rodzaju dodatki smakowe, sztuczne barwniki, konser-wanty, a także cukier. Przepisy nie określają natomiast, ile ma być w nich tak zwanego składnika owocowego. W większości napojów można znaleźć nie więcej niż 5 do 10 proc. soku owocowego. Warto jednak zwracać uwagę na drobne niuanse: jeśli na butelce napisano, że napój ma smak pomarańczowy, to z dużym prawdopodobieństwem można się spodziewać, że zamiast soku z owoców będzie w nim mieszanka sztucznych środków smakowych.

Katarzyna Hubicz