Ile SOKU jest w SOKU? Poznaj różnice między SOKIEM, NEKTAREM I NAPOJEM

Sok, nektar, napój. Pod każdym z tych słów kryje się co innego. Zanim kupisz dziecku coś do picia, warto wiedzieć, co te nazwy faktycznie oznaczają.

Napoje dla niemowląt łączy to, że bez względu na nazwę są to środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Zgodnie z prawem, nie mogą więc zawierać konserwantów, barwników ani dodatków smakowych, a wszystkie owoce, warzywa i zioła, użyte do ich produkcji, muszą pochodzić z upraw kontrolowanych.

Sok, nektar i napój - co je od siebie różni?

Niektórzy producenci w trosce o przyzwyczajenia smakowe oraz zęby małych konsumen-tów do swoich wyrobów nie dodają cukru. Inni cukier dodają, bo dzięki niemu łatwiej uzyskać słodki smak bez dużych nakładów finansowych i zmian receptury. Ale podstawową różnicą między sokiem, nektarem a napojem jest… procentowa zawartość soku, od której tak naprawdę zależą zarówno walory smakowe, jak i wartości odżywcze gotowego produktu.

Soki – sto procent smaku

Zgodnie z prawem, sokiem można nazwać napój wyprodukowany z dojrzałych, świeżych albo mrożonych owoców lub warzyw, mający smak, kolor i zapach charakterystyczny dla owoców lub warzyw, z których został wyprodukowany. Jest jeden wyjątek – sokiem jest też płyn otrzymany poprzez rozcieńczenie koncentratu soku wodą, pod warunkiem że w finalnym produkcie proporcje składników odżywczych, witamin itp. będą identyczne jak w świeżo wyciśniętym soku. Soków wyciskanych bezpośrednio ze świeżych owoców jest niewiele. Zdecydowanie częściej, również wśród soków dla niemowląt, spotykane są takie z koncentratu. Dlaczego? Koncentraty wielu soków, np. z pomarańczy, winogron czy bananów, produkowane są w innych krajach, zazwyczaj odległych – Francji, Hiszpanii, Portugalii. Ze świeżych owoców najpierw wyciska się sok, potem odparowuje z niego wodę, co znacząco zmniejsza ich objętość, a zatem i koszty transportu. Na miejscu przeznaczenia producenci dodają do niego dokładnie tyle wody, ile odjęto w procesie odparowania, co pozwala uzyskać niemal identyczną zawartość witamin, minerałów, kwasów organicznych itp., jaka była w owocach. Proces ten umożliwia produkowanie soków z owoców egzotycznych przez cały rok, z dala od kraju, w którym rosną. Jak odróżnić sok wyciśnięty od wyprodukowanego z koncentratu? Czytaj etykiety – jeśli sok został odtworzony, producent umieści tę informację w miejscu, w którym wymienia skład soku. Wbrew obiegowym opiniom, sok nie powinien służyć do gaszenia pragnienia. Tę rolę lepiej spełni woda mineralna – sok zawiera bowiem dużo kalorii i naturalnego cukru, może więc odbierać maluszkowi apetyt. Specjaliści od żywienia niemowląt zalecają, aby nie dawać niemowlęciu więcej niż 100–150 ml soku dziennie. Sok sokowi nierówny. W sklepach znajdziemy bowiem:

• sok klarowny, zupełnie przezroczysty, o rzadkiej konsystencji, pozbawiony większości błonnika
• sok przecierowy, gęsty, bogaty, bo zawiera fragmenty miąższu owoców, obfitujące w cenny dla organizmu błonnik.

Ten drugi zdecydowanie częściej jest polecany przez pediatrów, bo poprawia pracę przewodu pokarmowego.

Nektary – sok w połowie

Tę nazwę stosuje się w odniesieniu do soków wyciskanych z owoców lub warzyw albo wyprodukowanych z koncentratu, a także z przecieru albo mieszanki tych produktów, które rozcieńczono wodą z dodatkiem cukru. Owoce albo warzywa stanowią w nektarach najczęściej połowę składu nektaru (choć może być ich więcej, wszystko zależy od receptury). Jeśli nektar ma kilka smaków, ilość owoców zwykle się sumuje. Minimalna zawartość soku, z którego wyprodukowano nektar, jest ściśle określona, i może być różna, w zależności od rodzaju soku. Przykładowo, do produkcji nektaru z gruszek, brzoskwiń, pomarańczy czy jabłek trzeba użyć 50 proc. soku, w przypadku truskawek, moreli czy malin musi być go co najmniej 40 proc., a w przypadku bananów, mango czy porzeczek nie może być go mniej niż 25 proc.

Co powinieneś wiedzieć o wyciskanych sokach?

Napoje – smaczne, ale z małą zawartością owoców

Jeśli picie dla dzieci można podzielić według kategorii, to napoje będą najniższą z nich. Producenci żywności dla niemowląt rzadko mają je w swojej ofercie, ale napoje przeznaczone dla starszych dzieci bez trudu kupisz w każdym supermarkecie. Niekiedy stoją tuż obok picia dla niemowląt i dlatego, widząc na butelce napis „napój”, zawsze warto uważnie czytać etykietę z informacją o składzie. Napoje mogą bowiem zawierać różnego rodzaju dodatki smakowe, sztuczne barwniki, konser-wanty, a także cukier. Przepisy nie określają natomiast, ile ma być w nich tak zwanego składnika owocowego. W większości napojów można znaleźć nie więcej niż 5 do 10 proc. soku owocowego. Warto jednak zwracać uwagę na drobne niuanse: jeśli na butelce napisano, że napój ma smak pomarańczowy, to z dużym prawdopodobieństwem można się spodziewać, że zamiast soku z owoców będzie w nim mieszanka sztucznych środków smakowych.

Katarzyna Hubicz