Jeżyna - właściwości zdrowotne. W jakie witaminy i minerały są bogate jeżyny?

Jeżyna posiada wiele prozdrowotnych właściwości. Dzięki zwartości silnych antyoksydantów stanowią jeden z głównych elementów diety antynowotworowej. Jeżyny są także bogatym źródłem błonnika, który ogranicza wchłanianie niezdrowych tłuszczów, a tym samym zmniejsza ryzyko chorób serca. Poza tym przyspieszają przemianę materii, dzięki czemu są pożądanym składnikiem diety odchudzającej. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości zdrowotne mają jeżyny.

Spis treści

1. Jeżyny mogą zapobiec nowotworom
2. Jeżyny wspomagają pracę układu krążenia
3. Jeżyny mogą zapobiec chorobom oczu
4. Jeżyny na zdrowe kości
5. Jeżyny złagodzą objawy PMS i menopauzy
6. Jeżyny regulują poziom cukru we krwi
7. Jeżyny a odchudzanie
8. Jeżyny - zastosowanie w kosmetyce

Jeżyna, zwana także ożyną lub ostrężyną, wyglądem przypomina malinę, jednak jej pędy są dłuższe oraz znacznie bardziej kolczaste niż pędy malin, a owoce najczęściej są ciemnofioletowe lub czarne.

Właściwości lecznicze jeżyn wykorzystywano już w tradycyjnej medycynie ludowej. Na bazie jeżyn wytwarzano sok, który potem stosowano przy przeziębieniach oraz w celu wzmocnienia organizmu i zwalczenia drobnych infekcji.

Z kolei napar z liści stosowano przeciwbiegunkowo, a wywar - przy stanach gorączkowych i grypie.

Jeżyny mogą zapobiec nowotworom

W profilaktyce antynowotworowej dieta jest jednym z najważniejszych czynników, a jeżyny są bogate w kilka silnych przeciwutleniaczy, które niszczą wolne rodniki przyczyniające się do powstawania komórek rakowych:

• antocyjany (według badaczy na szczególną uwagę zasługuje jeden związek z antocyjanidynów: cyanidin-3-glukozyd, ponieważ przypuszcza się, że w znacznym stopniu zapobiega on rakowi skóry)
• kwas elagowy
• kwasy fenolowe

Ze względu na dużą zawartość antyoksydantów jeżyny zostały umieszczone na liście ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity), czyli liście produktów, które w wysokim stopniu chronią organizm przed niszczącym wpływem reaktywnych form tlenu. Według dra Ronalda Priori z The US Departament of Agriculture Research Service "zwiększając spożycie owoców i warzyw, szczególnie tych o wysokiej wartości ORAC, można znacząco podnieść poziom antyoksydantów w krwioobiegu nawet o 15-20 proc.".

Czytaj też: Wybierasz się do lasu na jeżyny lub jagody? Zobacz, na co musisz uważać

Zobacz galerię 6 zdjęć

Jeżyny wspomagają pracę układu krążenia

Jeżyny wspomagają pracę układu krążenia dzięki zawartości 3 substancji:

• antocyjanów - zwiększają elastyczność naczyń włosowatych oraz wzmacniają i odtruwają serce;
• witaminy C, która zwiększa odporność komórek. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C wynosi 70 mg. Ostrężyny w 100 g zawierają 21 mg tej cennej witaminy, w związku z tym szklanka jeżyn pokrywa 60 proc. dziennego zapotrzebowania na kwas askorbinowy.
• błonnika -  jedna szklanka jeżyn pokrywa 30 proc. dziennego zapotrzebowania na błonnik, który ogranicza wchłanianie niezdrowych tłuszczów, a tym samym zmniejsza ryzyko chorób serca;

Jeżyny mogą zapobiec chorobom oczu

Dzięki dużej zawartości witaminy C i E jeżyny mogą zmniejszyć ryzyko rozwoju groźnego zwyrodnienia plamki żółtej. Ryzyko wystąpienia tej przewlekłej, postępującej choroby oczu zmniejszają także wspomniane antocyjany, które zwalczają wszelkie stany zapalne siatkówki oka oraz obniżają wysokie ciśnienie krwi, które jest czynnikiem ryzyka rozwoju AMD.

Czytaj też: Polskie superowoce - co warto jeść latem?

Dzikie owoce leśne - co warto o nich wiedzieć?

Jeżyny na zdrowe kości

Zawarta w jeżynach witamina K pełni ważną rolę w powstawaniu właściwej formy osteokalcyny (białka występującego w tkance kostnej). Niedobór witaminy K może prowadzić do nieprawidłowej produkcji osteokalcyny, co z kolei może się przyczynić do obniżenia gęstości kości oraz zwiększyć ryzyko złamań.

Ponadto jeżyny zawierają dwa oddziałujące na siebie minerały: wapń i magnez, które biorą udział w tworzeniu tkanki kostnej.

Magnez jest bowiem niezbędny do prawidłowego przyswajania wapnia w kościach, z kolei wapń jest podstawowym budulcem kości.

Jeżyny złagodzą objawy PMS i menopauzy

Zawarte w jeżynach fitoestrogeny to naturalnie występujące estrogeny roślinne, które działają w organizmie ludzkim podobnie jak żeńskie hormony.

W związku z tym mogą pomóc złagodzić typowe objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego, a nawet objawy menopauzy, w tym najbardziej dokuczliwe uderzenia gorąca.

Czytaj też: Naturalne sposoby na PMS

Jeżyny regulują poziom cukru we krwi

Jeżyny należą do produktów o niskim indeksie glikemicznym (IG jeżyn = 25), w związku z tym mogą być spożywane przez diabetyków.

Tym bardziej że zawierają sporą ilość błonnika, który spowalnia wchłanianie węglowodanów w przewodzie pokarmowym, dzięki czemu pomaga w utrzymaniu stałego poziomu cukru we krwi.

Ponadto naukowcy z University of Illinois odkryli, że jeżyny zawierają także inne związki, które skutecznie hamują działanie enzymów odpowiedzialnych za przyswajanie węglowodanów.

Z wyników ich badań wynika, że jeżyny skutecznie hamują działanie dwóch podstawowych enzymów przemiany węglowodanowej - alfa-amylazy i alfa-glukozydazy. Naukowcy przyjmują, że jeżyny mogą być tak samo skuteczne jak leki antycukrzycowe.

Sok z jeżyn dla cukrzyków

Do wykonania soku z jeżyn dla cukrzyków będą potrzebne 1 kg świeżych owoców oraz szczypta kwasku cytrynowego. Jak go przyrządzić? Oczyszczone jeżyny przełóż do rondelka i podgrzewaj na małym ogniu do momentu, aż puszczą sok.

Następnie dodaj kwasek cytrynowy i wymieszaj. Gorący sok przecedź przez sitko, przelej do słoików, zamknij, odwrócić do góry dnem i pozostaw do wystygnięcia.

Po otwarciu sok należy przechowywać w lodówce i spożyć w ciągu 3 dni.

Polecamy

Autor: Time S.A

Zbilansowana dieta to klucz do zdrowia i lepszego samopoczucia. Skorzystaj z JeszCoLubisz, innowacyjnego systemu dietetycznego online Poradnika Zdrowie. Wybieraj spośród tysięcy przepisów na zdrowe i smaczne dania z wykorzystaniem dobrodziejstw natury. Ciesz się indywidualnie dobranym menu, stałym kontaktem z dietetykiem i wieloma innymi funkcjonalnościami już dziś!

Dowiedz się więcej

Jeżyny a odchudzanie

Jeżyny, dzięki niskiej kaloryczności (43 kcal w 100 g), są doskonałym składnikiem diety odchudzającej. Ponadto są bogatym źródłem pektyn - rozpuszczalnego błonnika pokarmowego, który pod wpływem wody zwiększa swoją objętość i na długi czas wypełnia żołądek, dając uczucie sytości.

Jedna filiżanka jeżyn zawiera ok. 8 z 25 gramów błonnika, którego potrzebuje nasz organizm każdego dnia.

Jeżyny - zastosowanie w kosmetyce

Jeżyny zawierają najwięcej witaminy E (czyli witaminy młodości) ze wszystkich owoców leśnych. Ponadto są źródłem wielu antyoksydantów, które opóźniają proces starzenia się skóry (m.in. chronią skórę przed uszkodzeniami spowodowanymi nadmierną ekspozycją na słońce, przyspieszają syntezę kolagenu i wzmacniają kruche naczynka krwionośne).

Maseczka z jeżyn dla skóry suchej

Rozgnieć w miseczce kilka jeżyn, dodaj 1 łyżeczkę śmietany, 1 łyżeczkę miodu i dokładnie wymieszaj. Zaaplikuj maseczkę na 15-20 minut. Następnie zmyj zimną wodą.

Czy zdrowo się odżywiasz?

Pytanie 1 z 9

Ile jesz posiłków dziennie?

Dwa. Pierwszy rano, drugi po pracy

Trzy. Nie podjadam między posiłkami

Trzy, ale zdarza mi się podjadać między posiłkami

Jem 4-5 mniejszych posiłków dziennie, mniej więcej co 3-4 godziny

Następne pytanie

Monika Majewska