Kurki to bogactwo potasu i witaminy B. Ale nietrudno o szkodliwą pomyłkę
Sezon na kurki trwa od czerwca do października. Choć ceny są wysokie (w tej chwili kilogram świeżych kurek kosztuje ok. 90-100 zł) to amatorów nie brakuje, także ze względu na liczne wartości odżywcze kurek. Jeśli chcąc zaoszczędzić kilka złotych, postanowisz sama wybrać się do lasu, wiedz jedno - kurkę łatwo pomylić z niejadalną lisówką.
Grzyby jadalne, niejadalne i trujące możesz spotkać w lesie w zasadzie przez cały rok. Najczęściej w Polsce ruszamy jednak masowo na grzybobranie, traktując je niemal jak sport narodowy, późnym latem i wczesną jesienią. Generalnie słusznie, bo właśnie wtedy następuje tzw. wysyp grzybów.
Wyjątkiem jest pieprznik jadalny, nazywany potocznie kurką. Te grzyby rządzą w lasach i na naszych stołach często już w czerwcu, a według doniesień grzybiarzy - w tym roku jeszcze wcześniej. Niby dobre wieści, ale trzeba uważać.
Kurki - gdzie rosną?
Cena świeżych kurek zwala z nóg. Nic dziwnego, że w mediach społecznościowych przyjęto z entuzjazmem informację o kurkach w lasach. Internauci podpowiadają sobie, gdzie najlepiej udać się na kurkowe łowy. Otóż, powszechnie uważa się, że kurki wolą lasy iglaste i mieszane. Najczęściej rosną gromadami w pobliżu świerków i sosen. Nie gardzą jednak też sąsiedztwem gradów, buków i dębów.
Dzięki jaskrawemu żółtemu ubarwieniu, łatwo je dostrzec pod leśną ściółką lub mchem. Niektórzy zbieracze chwalą się fotografiami swoich pokaźnych zdobyczy. Tylko czy to na pewno kurki? Przede wszystkim na zdjęciach widać głównie bardzo młode grzyby, takie, których co do zasady zbierać się nie powinno. Ich barwa i kształt mogą być po prostu mylące.
Czym się różni kurka od lisówki?
Wiesz, że na tym zdjęciu są dwa różne gatunki grzybów: popularna, jadalna kurka i niejadalna lisówka? O pomyłkę szczególnie łatwo, gdy grzyby są młode, nie w pełni jeszcze ukształtowane. Pieprznik jadalny bywa mylony z niejadalną lisówką i rzadziej z pieprznikiem pomarańczowym. Ten grzyb według jednych źródeł jest niejadalny, według innych jadalny, chociaż ciężkostrawny, a przede wszystkim chroniony, więc zbierać go nie należy.
Jak odróżnić kurkę od lisówki? Kurka jest żółta, lisówka bardziej pomarańczowa. Pod kapeluszem kurki widzimy "listewki w postaci fałd". U lisówki - blaszki zdecydowane cieńsze niż u kurki. Co z pieprznikiem pomarańczowym? Przede wszystkim jego kapelusz nie jest charakterystycznie wywinięty do góry.
Co się stanie jeśli zjesz niejadalny grzyb?
Masz wątpliwości? Lepiej nie zbieraj "dziwnych kurek". Raczej nie zrobisz sobie krzywdy - mylone grzyby nie są trujące, tylko niejadalne. Przygotuj się na ból brzucha, niestrawność, może wymioty, biegunkę. Nic fajnego, zwłaszcza że u osób wrażliwych może skończyć się hospitalizacją z powodu odwodnienia.
Warto słuchać zaleceń pediatrów i nie podawać grzybów małym dzieciom. Nawet te bezpieczne, ze sklepu, są dla nich ciężkostrawne.
O ile w przypadku kurek i ewentualnej pomyłki nie zrobisz sobie raczej większej krzywdy, zwłaszcza że lisówka lubi jesień i dopiero wtedy łatwo ją pomylić, to właśnie grzyby z blaszkami są odpowiedzialne za najgroźniejsze, w tym śmiertelne zatrucia.
Propagowana od lat zasada przez lekarzy, żeby zbierać tylko grzyby z rurkami (gąbką) pod kapeluszem, z pewnością przyczyniła się do tego, że ciężkie zatrucia grzybami w Polsce to już rzadkość. Niestety, wciąż się zdarzają, nawet śmiertelne.
Kurki - wartości odżywcze
Kurki przysmażone na maśle klarowanym, dodane do jajecznicy, to danie epickie. Wbrew mitom, grzyby nie są bezwartościowe i jedzenie ich nie jest wyłącznie przysługą dla podniebienia.
Kurka ma niewiele kalorii (38 kcal w 100 g), sporo wartościowego białka i błonnika. Dostarcza też:
witaminy z grupy B (B2 i B5)
- witamina D
- potas
- żelazo
- wapń
- magnez
- cynk
- fosfor.
Źródła:
- Lasy Państwowe
- Business Insider
- ekologia.pl
