Papaja – jak jeść? Właściwości owocu papai

Melonowiec właściwy, nazywany potocznie papają, pochodzi z Ameryki Południowej, Środkowej i południowych rejonów Ameryki Północnej. Obecnie uprawia się go także w krajach na południu Europy. Papaja jest doceniana nie tylko ze względu na swój smak, lecz także właściwości lecznicze. Zawdzięcza je przede wszystkim karotenoidom, które mogą zapobiec rozwojowi raka, i papainie - enzymowi, który m.in. poprawia trawienie.

Zobacz galerię 5 zdjęć

Spis treści

1. Papaja - wartości odżywcze (w 100 g)
2. Papaja - właściwości lecznicze
3. Papaja - jak obrać i jak zjeść?
4. Nasiona papai - czy są jadalne?
5. Papaja - zastosowanie w kuchni
6. Papaja - jak kupować? Jak wybierać w sklepie?
7. Papaja - zastosowanie w kosmetyce

Papaja to owoc, którego smak i właściwości odżywcze pierwsi docenili Hiszpanie. To dzięki nim owoc ten rozprzestrzenił się z Meksyku (skąd prawdopodobnie pochodzi) na Amerykę Południową. W tych częściach świata lecznicze działanie papai do dzisiaj jest wykorzystywane w medycynie naturalnej, m.in. w celu leczenia wrzodów żołądka, infekcji dróg moczowych, a także czyraków czy kurzajek. Właściwości lecznicze papai potwierdzają także liczne badania, z których wynika, że owoc ten może zapobiec wielu chorobom, w tym nowotworom.

Papaja - wartości odżywcze (w 100 g)

Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference

Papaja - właściwości lecznicze

Papaja w walce z rakiem

Papaja jest bogatym źródłem likopenu - czerwonego barwnika owoców i warzyw z rodziny karotenoidów - naturalnych przeciwutleniaczy. 100 g papai zawiera 2,0-5,3 mg likopenu.¹ Likopen usuwa wolne rodniki, których nadmiar w organizmie doprowadza do tzw. stresu oksydacyjnego, a dalej do rozwoju wielu chorób, w tym nowotworowych.

Wykazano, że wysokie spożycie likopenu może zmniejszyć ryzyko zachorowania m.in. na raka prostaty. Z kolei naukowcy z USA i Japonii wykazali, że papaja - ale nie owoc, lecz wyciąg z liści - hamuje wzrost komórek raka szyjki macicy, raka piersi, raka płuc i raka trzustki.² Naukowcy nie są jeszcze zgodni co do substancji zawartej w papai, która przejawia właściwości antynowotworowe, jednakże istnieją uzasadnione przypuszczenia, iż jest to enzym papaina.

Papaja może uchronić przed chorobami układu krążenia

Wspomniany już likopen może nie tylko uchronić przed rakiem, lecz także chorobami układu krążenia. Likopen może zmniejszyć ryzyko wystąpienia m.in. wylewu i zawału. Ponadto wpływa hamująco na syntezę cholesterolu i pomaga w usuwaniu jego „złej" frakcji - LDL - z krwi.

Papaja na poprawę trawienia

Naukowcy nie są w stu procentach pewni co do roli papainy w zapobieganiu nowotworów, jednak nie mają wątpliwości, że enzym ten poprawia trawienie.

Działanie papainy jest bardzo zbliżone do wytwarzanej przez organizm pepsyny (składnika soku żołądkowego), z tym że papaina działa w każdym środowisku, nie tylko kwaśnym (jak pepsyna). Papaina pomaga zwalczyć problemy zwłaszcza z trawieniem pokarmu zawierającego duże ilości białka.

Dzięki temu, że działa także w środowisku neutralnym i zasadowym, nie doprowadza do zwiększenia kwasowości układu pokarmowego, przez co łatwiej łagodzi się dolegliwości układu pokarmowego.

Papaja na odchudzanie

Papaja swoje działanie odchudzające zawdzięcza papainie, która poprawia proces trawienia, przyśpiesza spalanie białek i tkanki tłuszczowej. Wspomaga również oczyszczanie organizmu z toksyn. Poza tym zapobiega wzdęciom i zaparciom.

Indeks glikemiczny papai = 59.

Papaja może zapobiec zwyrodnieniu plamki żółtej (AMD)

Jak przekonują amerykańscy naukowcy, których wyniki badań zostały opublikowane na łamach pisma „Archives of Ophthalmology”, spożywanie co najmniej trzech porcji papai dziennie zmniejsza ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej u osób starszych – choroby, która jest główną przyczyną utraty wzroku. Wszystko dzięki zawartości karotenoidów, takich jak luteina, kryptoksantyna i zeaksantyna.

Papaja przyspiesza gojenie ran

Żel z papai - uzyskany z różnych części rośliny (owoców, liści i łodyg) - przyspiesza proces gojenia ran, przekonują rosyjscy badacze z Państwowej Akademii Medycznej w Moskwie.

Papaja może być przyczyną alergii. Osoby, u których papaja wywołuje objawy uczulenia, powinny uważać także na lateks - obserwuje się alergie krzyżowe między tymi dwoma alergenami.

W jaki sposób? Bakterie i inne zarazki obecne w ranie produkują enzym, który broni je przed atakiem komórek ukłądu odpornościowego. Składniki zawarte w żelu z papai rozkładają ten enzym, a tym samym pozwalają szybko oczyścić ranę z patogenów i złagodzić stany zapalne.

Poza tym związki z papai nie pozwalają komórkom odpornościowym produkować zbyt dużych ilości tlenu i azotu, które dodatkowo szkodzą ranie, zaogniając procesy zapalne i powodując uszkodzenia komórek.³ Warto wiedzieć, że mieszkańcy Ameryki Środkowej i Południowej, jak również Azji i Afryki od dawna wykorzystują tę roślinę w medycynie ludowej nie tylko, by przyspieszyć gojenie ran, lecz także w leczeniu czyraków i kurzajek.

Papaja może zapobiec zwyrodnieniu kolan

Papaja, razem z innymi owocami i warzywami bogatymi w przeciwutleniacze, powinna znaleźć się w diecie, która ma zapobiec zwyrodnieniu kolan, przekonują australijscy naukowcy na łamach pisma "Arthritis Research & Therapy". Z ich badań wynika, że obecność w diecie niektórych karotenoidów, takich jak luteina i zeaksantyna, obniżała ryzyko chorobowych zmian w tkance chrzęstnej kolan.

Bogatym źródłem tych dwóch związków są zielone warzywa oraz niektóre owoce, np. papaja, mango czy pomarańcze.

Inną substancją, która zdaniem naukowców zmniejsza ryzyko patologicznych zmian w kościach, jest witamina C. Tej w papai również nie brakuje. Połowa niedużego owocu pokrywa bowiem 150 proc. dziennego zapotrzebowania na tę witaminę.

Papaja - jak obrać i jak zjeść?

Umyj papaję pod bieżącą wodą. Następnie przekrój na pół i łyżeczką usuń gniazda nasienne. Potem obierz owoc ze skórki. Otrzymany w ten sposób miąższ papai można pokroić i zjeść na surowo (na przykład skropiony sokiem z cytryny) bądź przetworzony.

Nasiona papai - czy są jadalne?

Czarne, okrągłe nasiona papai są jadalne, choć mają dość ostry smak. Jednak nie powinny po nie sięgać kobiety w ciąży, ponieważ podejrzewa się, że mogą one wywołać uszkodzenia płodu. Z kolei miąższ nie stanowi żadnego zagrożenia dla ciężarnych. Co więcej - ze względu na zawartość licznych witamin i składników mineralnych - jest jak najbardziej polecany w diecie przyszłych mam.

Papaja - zastosowanie w kuchni

Papaja ma słodkawy, korzenny smak, który dobrze komponuje się z niektórymi produktami mlecznymi. Po zmiksowaniu z mlekiem czy jogurtem można otrzymać pożywny koktajl. Zmiksowana papaja może być podstawą deserów lodowych. Z kolei plasterki papai doskonale komponują się z każdą sałatką owocową.

Z papai można również przygotować pikantny sos salsa. Z uwagi na dużą zawartość pektyn, można z niej przyrządzać także dżemy, kompoty, syropy i soki.

Warto wiedzieć, że papaina, enzym trawienny występujący w papai, jest często stosowany do zmiękczania mięs.

Twarde mięso wystarczy namoczyć przez noc w soku z papai, by zmiękło. Z kolei nasiona papai smakiem przypominają ziarenka pieprzu. Można je wysuszyć, zmielić i stosować do przyprawiania sałatek oraz innych potraw.

Papaja - jak kupować? Jak wybierać w sklepie?

Należy wybierać papaję, która jest całkowicie lub prawie całkowicie żółta. Należy unikać owoców zielonych. Twarde i zielone owoce melonowca są niedojrzałe i nigdy nie dojrzeją we właściwy sposób.

Skórka papai powinna lekko uginać się pod naciskiem, ale w miejscu, gdzie rosła łodyga, nie powinna być miękka.

Nie należy kupować owoców papai obitych, pomarszczonych i pokrytych miękkimi plamami.

Nie do końca dojrzałe owoce należy przechowywać w temperaturze pokojowej, dopóki całe nie osiągną złotawej barwy.

Aby papaja dojrzała szybciej, można ją przechowywać w szarej papierowej torbie w temperaturze pokojowej, a następnie przełożyć do lodówki na maksimum 5 dni.

Papaja - zastosowanie w kosmetyce

Zawarty w papai enzym papaina znalazł zastosowanie także w kosmetyce. Jest wykorzystywany do wykonywania peelingu enzymatycznego. Można go również znaleźć w kremach antycellulitowych, kremach na blizny czy preparatach ułatwiających wchłanianie krwiaków.

Czy rozpoznasz owoc na zdjęciu?

Pytanie 1 z 9

Owoc, który po przekrojeniu przypomina gwiazdę, to:

graviola

karambola

kiwano

durian

Następne pytanie

Monika Majewska