Rydz jadalny czy trujący krewniak? Kolor mleczka da odpowiedź
Charakterystyczny rudy rydz wydaje ci się grzybem, którego nie da się pomylić z żadnym innym gatunkiem? Cóż, w Polsce bywa mylony z co najmniej dwoma innymi grzybami, które są trujące. Jeśli nie jesteś wytrawnym grzybiarzem, posłuchaj ekspertów i zbieraj tylko grzyby z rurkami (gąbką) pod kapeluszem. Upierasz się, żeby zbierać także blaszki? To warto wiedzieć o rydzach i grzybach podobnych.
Nieprzypadkowo mleczaj rydz (Lactarius delicious) nazywany jest także rydzem smacznym. Rzeczywiście ten grzyb to wyjątkowy przysmak. Jak wygląda rydz prawdziwy? Teoretycznie wie każdy grzybiarz, a nawet jego dziecko. Kapelusz, trzonek i blaszki są pomarańczowe (możliwa niewielka domieszka zieleni) lub cielistoczerwone. Skoro to takie oczywiste, to skąd w ogóle temat? Okazuje się, że pyszne rydze są mylone z trującymi olszówkami i innym mleczajem - wełnianką. Ten gatunek również jest zaliczany do grzybów trujących.
Rydz, wełnianka, a może olszówka, czyli podobne grzyby
Rdzawa barwa nie jest zastrzeżona tylko dla rydza prawdziwego. Bliska krewna mleczaja rydza, czyli mleczaj wełnianka ma zbliżoną barwę. Co więcej: jej kapelusz jest podobnie wywinięty na bokach, a w środku wklęśnięty.
Krowiak podwinięty, czyli inaczej olszówka, jest bardziej brązowawy, ale niedoświadczony grzybiarz, złakniony sukcesu w lesie, może też się na nią skusić, myśląc, że to smaczny rydz.
Olszówka jest zresztą również bardzo przyjemna w smaku, a przez wiele lat uchodziła za grzyb jadalny. Niestety, niektóre osoby mogą się nią ciężko zatruć wkrótce po spożyciu, a inne, w dłuższej perspektywie, uszkodzić układ immunologiczny.
Jak odróżnić rydza od innych, podobnych grzybów?
Chociaż wymienione grzyby mają podobny kształt i barwę, są pewne cechy, które ułatwiają ich rozróżnienie.
Na brzegu kapelusza mleczaja wełnianki można zauważyć charakterystyczne kosmki, lekko przypominające włókna wełny (stąd nazwa). Gdy uszkodzisz lub celowo przekroisz wełniankę, z wnętrza wypłynie białe mleczko.
"Mleczko" rydza jest pomarańczowe. Olszówka wcale nie ma mleczka, ale uszkodzony grzyb czerwienieje. Rydza smacznego najczęściej znajdziemy pod drzewami iglastymi, a trujące gatunki preferują lasy liściaste.
Do zatruć wełnianką dochodzi rzadko. Najbardziej trująca jest surowa, a w Polsce raczej nie ma zwyczaju jedzenia grzybów w takiej formie. Po ugotowaniu szkodzi mniej, ale jej gorycz najczęściej odstrasza amatorów grzybowych dań.
Konsekwencje spożycia grzybów trujących
W krótkim czasie od spożycia olszówki lub wełnianki może pojawić się ból brzucha, biegunka, mdłości czy zawroty głowy. Każdy przypadek podejrzenia zatrucia grzybami należy skonsultować jak najszybciej z grzybami.
W Europie i w Polsce aż 160 gatunków grzybów może być przyczyną zgonu. Wiele zależy od indywidualnej wrażliwosci, reakcji na toksynę, wielu osoby zatrutej itd.
Zarazem warto pamiętać, że wg statystyk i obserwacji lekarzy w naszym kraju zabójca jest jeden, również ma blaszki i jest mylony z innymi gatunkami. To muchomor zielonawy. Zdecydowanie więcej na ten temat: Wcale nie jest gorzki! Te mity o grzybach są śmiertelnie groźne
