Szarlotka i tarta dyniowa różnią się zawartością białka, błonnika, witamin oraz ilością cukru, ale mają zbliżoną kaloryczność i tłuszcz. Sprawdź, jak oba desery wypadają pod względem wartości odżywczych i co wynika z danych żywieniowych.
Porównanie szarlotki i tarty dyniowej: co naprawdę kryje się w dwóch popularnych deserach
Szarlotka i tarta dyniowa to klasyki jesiennych stołów, ale ich skład powoduje, że pod względem wartości odżywczych prezentują dwa odmienne profile. Szarlotka opiera się na jabłkach, które dostarczają antyoksydantów i niewielkich ilości witamin C i E, jednak w deserze dominują najczęściej ciasto i dodatki podnoszące zawartość cukru. Tarta dyniowa powstaje na bazie puree z dyni, która jest bogata w beta-karoten, przekształcany w organizmie w witaminę A. To właśnie zawartość tej witaminy jest jedną z najbardziej znaczących różnic między obydwoma wypiekami: jeden kawałek tarty dyniowej może dostarczać ponad połowę dziennego zapotrzebowania na witaminę A, podczas gdy porcja szarlotki ma jej zaledwie śladowe ilości. Różnice dotyczą również białka, tłuszczu oraz błonnika, co sprawia, że oba ciasta mają zupełnie inne znaczenie żywieniowe, mimo podobnej popularności.
Wartości odżywcze tarty dyniowej a wartości odżywcze szarlotki: białko, włókno i witaminy
Pod względem białka tarta dyniowa wypada wyraźnie „bogatsza”: porcja dostarcza ok. 7–8 g białka, podczas gdy w analogicznej ilości szarlotki znajdują się jedynie około 2–3 g. Wynika to głównie z dodatku mleka skondensowanego lub śmietanki używanych w przepisach na tartę dyniową. W przekroju witamin dominującą różnicą pozostaje wspomniana witamina A — to właśnie dynia jest jednym z najbogatszych naturalnych jej źródeł. Szarlotka oparta na jabłkach dostarcza natomiast antyoksydantów oraz nieco witaminy C, jednak jej ilość w gotowym deserze jest niska, często nieprzekraczająca 2% dziennego zapotrzebowania. Różnice są zauważalne także w żelazie: porcja szarlotki to około 10% dziennej normy, natomiast tarta dyniowa dostarcza około 6%, co nadal mieści się w zbliżonym zakresie.
Co jest zdrowsze szarlotka czy tarta dyniowa?
Zawartość cukru to jeden z najczęściej porównywanych parametrów. Standardowy kawałek szarlotki zawiera około 26 g cukru, co w przypadku wielu osób stanowi niemal cały zalecany dzienny limit. Jednak tarta dyniowa może mieć jeszcze więcej — nawet blisko 35 g cukru na porcję, głównie z powodu dodatku słodzonego mleka zagęszczonego. Z kolei pod względem błonnika tarta dyniowa wypada nieco korzystniej, zapewniając około 9% dziennego zapotrzebowania. Szarlotka dostarcza go mniej — około 5% — co wynika z mniejszej ilości jabłek w przeliczeniu na masę całego deseru oraz z efektu obróbki termicznej. To pokazuje, że oba desery mają swoje mocne i słabsze strony pod względem wpływu na układ pokarmowy.
Kaloryczność ciast i tłuszcz w deserach: dlaczego oba wypieki są podobnie „ciężkie”?
Choć często zakłada się, że tarta dyniowa jest lżejsza, a szarlotka bardziej kaloryczna, dane żywieniowe przeczą temu uproszczeniu. Oba desery mieszczą się średnio w granicy około 350 kcal na porcję. Szarlotka bywa bardziej sycąca przez podwójny spód lub kruszonkę, natomiast tarta dyniowa „nadrabia” kalorie dzięki mleku skondensowanemu i wyższemu udziałowi cukru w masie. Zawartość tłuszczu również okazuje się zbliżona: tarta dyniowa to około 14 g tłuszczu na porcję, szarlotka — 13–16 g, w tym 4–5 g tłuszczów nasyconych. Oba ciasta należy więc traktować jako klasyczne desery, które mogą pojawiać się w diecie okazjonalnie, szczególnie jeśli zależy nam na kontroli masy ciała i poziomu cukru.
