Ten dodatek do żywności "dewastuje" pamięć. Naukowcy są niemal pewni

Jeden z najbardziej popularnych sztucznych słodzików na świecie znowu znalazł się pod lupą naukowców. Przestrzegają przed nowym skutkiem ubocznym stosowania tego dodatku do żywności. Może mieć fatalny wpływ na pamięć.

Stosowanie aspartamu budzi sporo kontrowersji. Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) uznała, że spożycie tej substancji słodzącej (E951) może zwiększać ryzyko chorób metabolicznych, sercowych oraz nowotworów. Kolejny możliwy skutek uboczny związany z jej spożyciem odkryła grupa badaczy z Florida State University College of Medicine w Stanach Zjednoczonych.

Wpływ aspartamu na pamięć

Podczas badań w warunkach laboratoryjnych badacze zauważyli, że potomstwo samców myszy spożywających ten słodzik wykazywało trudności w nauce relacji przestrzennych oraz miało deficyty pamięci. Zwierzęta jadły znacznie mniejsze ilości aspartamu w porównaniu z dopuszczalną dawką dziennego spożycia u ludzi.

Najpierw myszy podzielono na trzy grupy. Gryzonie z grupy kontrolnej przez 16 tygodni piły czystą wodę. Natomiast w drugiej grupie zwierzęta spożywały aspartam w ilości odpowiadającej 7 proc. dawki dopuszczalnej przez FDA (w przeliczeniu na człowieka), a w trzeciej – 15 proc.

Następnie naukowcy sprawdzili funkcje poznawcze zwierząt. W teście z labiryntem najlepiej wypadły myszy z grupy kontrolnej – nie miały one problemu ze znalezieniem wyjścia. Z kolei pozostałe gryzonie potrzebowały na to samo zadanie o wiele więcej czasu. Poza tym badacze zauważyli też u osobników zmianę w zachowaniu.

- Mieliśmy okazję zobaczyć, że myszy te używają odmiennego sposobu, choć odnajdują wyjście. W jakiś sposób kompensują swoje ubytki – skomentowała współautorka badania Deirdre McCarthy. Według niej ta kompensacja ma szeroki zakres.

Kolejny skutek uboczny aspartamu

We wcześniejszej analizie naukowcy dowiedli też, że konsumpcja aspartamu u gryzoni była powiązana ze wzmożonymi lękami. Jak wyjaśnił jeden z autorów Pradeep Bhide, "dwie sfery, czyli pamięć i odczuwanie lęku, pokrywają się do pewnego stopnia". – Dla uczenia się kluczowy jest bowiem składnik emocjonalny. Gdy on występuje, zapamiętujemy lepiej, choć to jest dosyć odrębna funkcja i sieć neuronalna – dodał.

W najnowszym badaniu zaobserwowano, że skutki spożycia aspartamu przeszły tylko na jedno pokolenie, czyli wystąpiły u dzieci samców myszy, które spożywały aspartam. Zdaniem badaczy "stanowi to kolejny dowód na to, że tego rodzaju dziedziczenie zachodzi w wyniku zmian epigenetycznych w plemnikach".

- Zwierzęta mogą funkcjonować, ale potrzebują więcej czasu lub dodatkowej pomocy (przy rozwiązaywaniu zadań - przyp. red.) - dodał prof. Bhide. Naukowcy zasugerowali, że FDA powinna przyjrzeć się bliżej sprawie aspartamu i uwzględnić perspektywę wielopokoleniową dotyczącą skutków jego działania.

Szczegóły badania opisano na łamach magazynu "Scientific Reports".

Anna Tłustochowicz