Stosowanie aspartamu budzi sporo kontrowersji. Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) uznała, że spożycie tej substancji słodzącej (E951) może zwiększać ryzyko chorób metabolicznych, sercowych oraz nowotworów. Kolejny możliwy skutek uboczny związany z jej spożyciem odkryła grupa badaczy z Florida State University College of Medicine w Stanach Zjednoczonych.
Wpływ aspartamu na pamięć
Podczas badań w warunkach laboratoryjnych badacze zauważyli, że potomstwo samców myszy spożywających ten słodzik wykazywało trudności w nauce relacji przestrzennych oraz miało deficyty pamięci. Zwierzęta jadły znacznie mniejsze ilości aspartamu w porównaniu z dopuszczalną dawką dziennego spożycia u ludzi.
Najpierw myszy podzielono na trzy grupy. Gryzonie z grupy kontrolnej przez 16 tygodni piły czystą wodę. Natomiast w drugiej grupie zwierzęta spożywały aspartam w ilości odpowiadającej 7 proc. dawki dopuszczalnej przez FDA (w przeliczeniu na człowieka), a w trzeciej – 15 proc.
Następnie naukowcy sprawdzili funkcje poznawcze zwierząt. W teście z labiryntem najlepiej wypadły myszy z grupy kontrolnej – nie miały one problemu ze znalezieniem wyjścia. Z kolei pozostałe gryzonie potrzebowały na to samo zadanie o wiele więcej czasu. Poza tym badacze zauważyli też u osobników zmianę w zachowaniu.
- Mieliśmy okazję zobaczyć, że myszy te używają odmiennego sposobu, choć odnajdują wyjście. W jakiś sposób kompensują swoje ubytki – skomentowała współautorka badania Deirdre McCarthy. Według niej ta kompensacja ma szeroki zakres.
Kolejny skutek uboczny aspartamu
We wcześniejszej analizie naukowcy dowiedli też, że konsumpcja aspartamu u gryzoni była powiązana ze wzmożonymi lękami. Jak wyjaśnił jeden z autorów Pradeep Bhide, "dwie sfery, czyli pamięć i odczuwanie lęku, pokrywają się do pewnego stopnia". – Dla uczenia się kluczowy jest bowiem składnik emocjonalny. Gdy on występuje, zapamiętujemy lepiej, choć to jest dosyć odrębna funkcja i sieć neuronalna – dodał.
W najnowszym badaniu zaobserwowano, że skutki spożycia aspartamu przeszły tylko na jedno pokolenie, czyli wystąpiły u dzieci samców myszy, które spożywały aspartam. Zdaniem badaczy "stanowi to kolejny dowód na to, że tego rodzaju dziedziczenie zachodzi w wyniku zmian epigenetycznych w plemnikach".
- Zwierzęta mogą funkcjonować, ale potrzebują więcej czasu lub dodatkowej pomocy (przy rozwiązaywaniu zadań - przyp. red.) - dodał prof. Bhide. Naukowcy zasugerowali, że FDA powinna przyjrzeć się bliżej sprawie aspartamu i uwzględnić perspektywę wielopokoleniową dotyczącą skutków jego działania.
Szczegóły badania opisano na łamach magazynu "Scientific Reports".
