W polskich lasach pojawił się egzotyczny grzyb. Czy jest jadalny?

2025-09-23 14:27

Borowik amerykański, znany również jako borowik wysmukły, borowik wrzosowy lub wrzosowiskowy i złotak wysmukły (Aureoboletus projectellus), coraz częściej pojawia się w lasach sosnowych nad Bałtykiem i Mazurach. Gatunek inwazyjny czy nowy smak w kuchni grzybiarzy? Poznaj cechy, występowanie i kontrowersje wokół tego egzotycznego grzyba.

W polskich lasach pojawił się egzotyczny grzyb. Czy jest jadalny?
Autor: By Barbara Rybicka - author's archive, CC BY-SA 4.0/ CC0 4.0 W polskich lasach pojawił się egzotyczny grzyb. Czy jest jadalny?

Złotoborowik wysmukły, znany też jako borowik amerykański (Aureoboletus projectellus), to gatunek grzyba z rodziny borowikowatych, który pierwotnie występował w Ameryce Północnej. W Europie pojawił się pod koniec lat 80. XX wieku, a w Polsce – od około 2011–2014 roku – obserwowany jest coraz częściej, szczególnie na wybrzeżu Bałtyku oraz w lasach iglastych, wydmach i wrzosowiskach.

Grzyby-zombie, psychodeliki i... maślaki. Dlaczego świat grzybów jest tak fascynujący? Marta Wrzosek

Borowik amerykański – skąd się wziął w Polsce?

Pierwsze doniesienia o pojawieniu się złotoborowika wysmukłego w Europie pochodzą z Litwy, gdzie odnotowano go w latach 80. Później zaczął się rozprzestrzeniać w kierunku południowym i zachodnim. W Polsce po raz pierwszy zauważono go na Pomorzu, a obecnie spotykany jest także w innych regionach kraju. Grzyb ten najlepiej czuje się na piaszczystych glebach, w towarzystwie sosny zwyczajnej, z którą tworzy mikoryzę.

Borowik wysmukły - wygląd i cechy charakterystyczne

Owocnik złotoborowika wysmukłego może osiągać do 20 cm średnicy. Kapelusz ma barwę żółtobrązową, z czasem ciemniejącą, a trzon jest wyjątkowo długi i smukły – nawet do 20 cm wysokości. To właśnie od tej cechy pochodzi jego nazwa. Rurki pod kapeluszem mają barwę żółtawą i z wiekiem mogą przybierać oliwkowy odcień. Miąższ pozostaje biały i nie zmienia barwy po przekrojeniu, co odróżnia go od wielu innych borowików.

Borowik amerykański - czy jest jadalny?

W Ameryce Północnej borowik amerykański uznawany jest za grzyb jadalny. W Polsce wzbudza jednak mieszane uczucia – jedni chwalą jego walory smakowe i łatwość w przyrządzaniu, inni twierdzą, że „to grzybowy chwast”, który może wypierać rodzime gatunki. W smaku uchodzi za neutralny, mniej aromatyczny niż prawdziwek, ale dobrze sprawdza się w suszeniu, marynowaniu czy jako dodatek do zup i sosów.

Czy złotoborowik wysmukły zagraża polskim lasom?

Pojawienie się gatunków inwazyjnych w ekosystemach zawsze budzi pytania o konsekwencje dla rodzimych organizmów. Złotoborowik wysmukły szybko się rozprzestrzenia i dobrze przystosowuje do warunków w Polsce, co sprawia, że w niektórych regionach stał się jednym z częściej spotykanych gatunków. Nie ma jednak jednoznacznych dowodów, że wypiera inne borowiki czy gatunki grzybów.

Borowik amerykański w oczach grzybiarzy

Polscy grzybiarze coraz częściej dzielą się zdjęciami i opiniami na forach internetowych, prezentując okazy złotoborowika wysmukłego. Dla jednych jest ciekawostką przyrodniczą i nowym elementem grzybowego świata, dla innych – obcym gatunkiem, który zaburza dotychczasową równowagę. Jedno jest pewne – grzyb ten na stałe wpisał się już w krajobraz polskich lasów i budzi coraz większe emocje.

To grzyby jadalne czy trujące? [QUIZ]
Pytanie 1 z 5
Maślak zwyczajny to grzyb:
Zdjęcie