Dieta w niedoborach jodu
Dietę w niedoborach jodu należy wdrożyć wtedy, gdy nasz organizm wysyła do nas sygnały o niedoborze tego ważnego pierwiastka. Zobacz, jak wygląda zdrowa i dobrze skomponowana dieta w niedoborach jodu.
Spis treści
- Niedobory jodu w organizmie - objawy
- Jod - ile wynosi dzienne zapotrzebowanie
- Dieta w niedoborach jodu - co jeść?
- Dla kogo jest dieta w niedoborach jodu?
Jod to niezwykle ważny pierwiastek, który pobudza tarczycę do produkcji hormonów (trójjodotyroniny i tyroksyny) regulujących przemianę materii, przyspieszających spalanie glukozy, syntezę białek i tłuszczów, regulujących zamianę składników odżywczych w energię. Hormony te kontrolują też temperaturę ciała, pracę mięśni, układu nerwowego i krążenia. Jod ma też działanie uspokajające, usprawnia myślenie i zapobiega otyłości. Wpływa na wzrost i rozwój intelektualny dzieci.
Niedobory jodu w organizmie - objawy
W naszym organizmie jest ok. 40 mg tego pierwiastka, z czego 75 proc. gromadzi się w tarczycy. Widoczną oznaką niedoboru jodu jest powiększona tarczyca, która objawia się powstaniem charakterystycznego wola. Dzięki niemu tarczyca ma większą powierzchnię, którą może pochłonąć jak najwięcej jodu krążącego wraz z krwią w całym organizmie.
Oprócz wola o niedoborach jodu w organizmie świadczą też:
- ospałość,
- uczucie chłodu,
- suchość skóry i śluzówek,
- chrypka,
- przybieranie na wadze bez wyraźnej przyczyny,
- brak koncentracji, zdolności zapamiętywania,
- wypadanie włosów i łamliwość paznokci.
Jod - ile wynosi dzienne zapotrzebowanie
Dzienne zapotrzebowanie na jod u osoby dorosłej wynosi 160 µg. Więcej potrzebują kobiety w ciąży – 185 µg, i karmiące – 200 µg. Taka dawka zapewnia prawidłowe funkcjonowanie tarczycy. Dla porównania: płaska łyżeczka soli kuchennej jodowanej zawiera 300 µg. Jednak soli nie wolno traktować jako źródła tego pierwiastka, ponieważ dostarcza także sodu, który zaburza gospodarkę wodno-elektrolitową, sprzyjając nadciśnieniu, chorobom krążenia i nerek.
Dieta w niedoborach jodu - co jeść?
Opracowanie diety w niedoborach jodu nie jest trudne. Najwięcej tego pierwiastka jest w wodzie morskiej, dlatego jego skarbnicą są ryby, owoce morza i glony. Jod uwalnia się z morza do powietrza i opada na ziemię, więc jego zawartość w pożywieniu w dużym stopniu zależy od stężenia tego pierwiastka w miejscu uprawy roślin lub hodowli zwierząt. Im bliżej morza, tym jest go więcej. Ponieważ tylko niewielki obszar Polski leży nad morzem, w naszych produktach spożywczych jest za mało jodu. Dlatego dodaje się go do soli kuchennej (zawartość jodu w 100 g to 2293 µg).
Dieta w niedoborach jodu powinna zawierać następujące produkty (obok podajemy zawartość jodu w µg w 100 g produktu):
- dorsz świeży – 110
- mintaj – 103
- halibut – 52
- ser gouda – 35
- łosoś wędzony – 30
- sardynka w oleju – 25
- pieczywo chrupkie – 14
- kefir – 7,5
- maślanka – 5,9
- ryż brązowy – 4,5
- chleb żytni razowy – 2,7
Przykładowa dieta w niedoborach jodu może wyglądać następująco: puszka sardynek na śniadanie, porcja ryby na obiad i wędzona makrela na kolację zjadane raz w tygodniu z pewnością pokryją zapotrzebowanie organizmu na ten pierwiastek.
Skorzystaj z wygodnych diet online Poradnika Zdrowie opracowanych także dla osób zmagających się z niedoborami witamin i mikroelementów. Precyzyjnie dobrany plan dietetyczny odpowie na Twoje indywidualne potrzeby żywieniowe. Dzięki nim odzyskasz zdrowie i poprawisz swoje samopoczucie. Diety te są opracowane zgodnie z najnowszymi zaleceniami i standardami instytutów naukowo-badawczych.
Dla kogo jest dieta w niedoborach jodu?
Dieta w niedoborach jodu może być zalecana osobom zamieszkałym na południu kraju (mniej tam jodu w przyrodzie), będącym na diecie bezsolnej oraz unikającym ryb i owoców morza.
Osobom, które dobrze się odżywiają, niedobór jodu raczej nie grozi. Trzeba jednak pamiętać o tym, że niektóre warzywa (np. kapusta, kalafior, brukselka, soja) zawierają substancje, które mogą zmniejszać wchłanianie tego pierwiastka z żywności. Dotyczy to zwłaszcza warzyw surowych – gotowanie zmniejsza zawartość niekorzystnych substancji o ponad 30%.
Chociaż ryzyko przedawkowania jest małe (metaliczny smak, ból głowy, biegunka, wysypka występują dopiero po 30-krotnym przekroczeniu dziennej dawki), preparaty z jodem wolno zażywać po konsultacji z lekarzem. Powinny o tym pamiętać zwłaszcza osoby z chorą tarczycą.
miesięcznik "Zdrowie"