Jakie narty wybrać? Zasady doboru nart, butów i kijów narciarskich

Jakie narty wybrać? To pytanie zadają sobie przede wszystkim osoby początkujące, ale i ci, którzy pierwsze kroki na nartach mają już za sobą i chcieliby kupić sprzęt dla bardziej zaawansowanych bądź po prostu urozmaicić swoje zimowe szaleństwo na stoku. Dzięki naszemu poradnikowi dowiesz się, jaki rodzaj nart wybrać, jak dopasować je do wzrostu, a także jak dobrać do nich kije, wiązania i buty.

Spis treści

1. Jak dobrać długość nart do wzrostu?
2. Parametry nart zjazdowych
3. Zobacz, co nasz ekspert Michał Jędrasik, instruktor narciarstwa ze Szkoły Narciarskiej Strefa Ruchu, mówi o tym, jak wybrać sprzęt do narciarstwa zjazdowego
4. Jaki kształt narty wybrać: camber czy rocker?
5. Typy nart zjazdowych
6. Jak wybrać buty na narty?
7. Jak dobrać odpowiednie wiązania?
8. Jaki kask na narty?
9. Dobór kijów narciarskich
10. Ceny sprzętu narciarskiego

Wiele osób zastanawiających się, jakie narty wybrać robi przed zakupami dokładny research w internecie, pyta bardziej doświadczonych znajomych lub pokłada duże nadzieje w dobrej radzie sprzedawcy w sklepie sportowym. Nic dziwnego - zakup nart zjazdowych do najtańszych nie należy, więc nie zaopatrujemy się w nowy model co sezon: chcemy, by raz kupiony sprzęt sprawdził się przez kilka lat.

Na co więc zwrócić uwagę, kupując narty?

Jak dobrać długość nart do wzrostu?

Dobierając długość nart, musimy się przede wszystkim zastanowić, gdzie - na stoku czy poza trasami - oraz jaką techniką chcemy jeździć. Główna zasada brzmi tak, że im dłuższa narta, tym większa jej stabilność i przyczepność do podłoża, co ma znaczenie zwłaszcza przy dużych prędkościach. Z drugiej strony, taki sprzęt jest mniej podatny na skręcanie, a wykonywane skręty są dłuższe.

Natomiast krótsze narty poleca się osobom lubiącym mniejsze skręty i jazdę z umiarkowaną szybkością. Warto jednak pamiętać, że na krótszych nartach łatwiej o wywrotkę przy dużej prędkości, ponieważ ich dzioby mogą wpaść w trudne do kontrolowania drgania.

Przyjmuje się, że krótsze narty lepiej sprawdzą się u osób lżejszych, a dłuższe - u cięższych, częściej też poleca się krótkie narty osobom początkującym, ponieważ lepiej sprawdzają się przy jeździe z małą prędkością. Narty długie bardziej przydadzą się osobom, które już pewnie i szybko szusują po stoku.

Osoby początkujące powinny zaopatrzyć się w narty o około 15-20 cm krótsze niż wynosi ich wzrost. Najlepiej, by u początkujących kobiet sięgały one do brody, a u mężczyzn - do nosa. Wraz ze stopniem zaawansowania wydłuża się też długość nart.

Czytaj także: Rozgrzewka na stoku

Narty slalomowe mają standardową długość 155 cm dla większości kobiet i niskich mężczyzn oraz 165 cm dla większości mężczyzn i wysokich kobiet. Narty gigantowe dobiera się zazwyczaj dokładnie do wzrostu narciarza, jednak jest to już sprzęt dla osób zaawansowanych.

Podczas pierwszego zakupu sprzedawcy w sklepach sportowych zazwyczaj służą pomocą w doborze odpowiedniej długości nart.

Czytaj też: Narty: wypożyczyć czy kupić? Która opcja bardziej się opłaca?

Parametry nart zjazdowych

Jak wybrać szerokość nart?

Szerokość to kolejny czynnik, który bierzemy pod uwagę, wybierając narty zjazdowe. Dawniej najpopularniejsze były narty tradycyjne, czyli takie, które mają taką samą szerokość na całej swojej długości lub lekko zwężają się od dziobów (przód narty) ku piętkom (tył narty). Obecnie ogromna większość nart w sklepach to narty carvingowe. Czym się wyróżniają? Są szersze na dziobach, zwężone przy bucie - mają tzw. talię - i później znów szerokie przy piętkach. Dzięki temu znacznie łatwiej jest na nich jeździć, zwłaszcza wchodzić w zakręty, a przy tym cały czas kontrolować tempo jazdy.

Narty o szerokości powyżej 80 mm świetnie sprawdzą się na trasie i poza nią, ponieważ mają większą wyporność na puchu. Z kolei te węższe są przeznaczone głównie do jeżdżenia po bardziej ubitej powierzchni i lepiej poradzą sobie na nich średniozaawansowani bądź zaawansowani narciarze.

Czytaj też: Zrób suchą zaprawę przed wyjazdem na narty

Sztywność wzdłużna nart

Po długości i szerokości przyszła kolej na sztywność. W tym przypadku uważa się, że im narciarz mniej doświadczony, tym bardziej powinien skłaniać się ku mniej sztywnym nartom, ponieważ im deska twardsza, tym bardziej wymagająca. Mniej sztywna narta lepiej przylega do podłoża, za to ta sztywniejsza pozwala osiągnąć większą prędkość na utwardzonej trasie. Najczęściej narta jest tym szersza, im większy rozmiar i promień skrętu narty.

Twardość poprzeczna nart

Podczas doboru nart warto wziąć pod uwagę również ich twardość. Zasada jest podobna do tej dotyczącej sztywności - im deska twardsza, tym trudniej na niej jeździć, w związku z czym przeznaczona jest dla bardziej zaawansowanych narciarzy. Jeżdżąc na twardych nartach trudniej wchodzić w zakręty, ale lepiej przylegają one do powierzchni niż narty bardziej miękkie. Z drugiej strony, w miękkich łatwiej skręcać i poruszać się w umiarkowanym tempie.

Czytaj też: Jak skręcać na nartach? Nauka skrętu płużnego i równoległego N-W

Zobacz, co nasz ekspert Michał Jędrasik, instruktor narciarstwa ze Szkoły Narciarskiej Strefa Ruchu, mówi o tym, jak wybrać sprzęt do narciarstwa zjazdowego

Typy nart zjazdowych

Jako że tradycyjne - o równej długości na całej szerokości - narty powoli odchodzą do lamusa, na stokach królują narty carvingowe - z "talią" pośrodku. To jednak nie wszystko, bo i same narty carving dzielą się na kolejne typy:

• Frontside - najpopularniejszy rodzaj nart, polecany zwłaszcza osobom początkującym, choć jeżdżą na nich i zawodowcy. Narty frontside najlepiej sprawdzą się na utwardzonych trasach, a ich promień skrętu wynosi od 14 do 28 metrów.
• Allmountain - typ nart przeznaczonych dla osób średnio- i zaawansowanych. Sprawdzą się na stokach i szlakach, są szersze niż narty typu frontside. Ich promień skrętu wynosi do 20 metrów.
• Race - narty przeznaczone dla doświadczonych narciarzy, lubiących szybką jazdę na stoku. Dają dużą stabilność i kontrolę nad zjazdem, jednak są dość ciężkie i operowanie nimi wymaga opanowania nie najłatwiejszej techniki. Do nart typu race należą narty slalomowe, umożliwiające wykonywanie małych i ostrych skrętów oraz narty gigantowe, pozwalające na utrzymanie stabilności przy szerokich skrętach. Narty typu race są dłuższe i mają mniejsze wycięcie w "talii" niż pozostałe modele.
• Freeride - narty idealne do jeżdżenia poza trasami, na dużych wysokościach i puchowej powierzchni. Są bardzo szerokie, dzięki czemu nie zapadają się w śniegu, a narciarz wygodnie go pokonuje. Przeznaczone dla osób zaawansowanych.
• Skitour - narty posiadające wiązania przypominające te przy nartach biegowych, dysponują wysokim promieniem skrętu - powyżej 20 metrów i są lekkie. Świetnie sprawdzą się podczas zimowej turystyki górskiej.
• Freestyle - z tych nart korzystają osoby bardzo zaawansowane. Są krótkie, lekkie, mają uniesione końce, umożliwiające jazdę tyłem. Przeznaczone do wykonywania akrobacji w skiparkach.

Jak wybrać buty na narty?

Buty narciarskie, szczególnie te używane przez osoby początkujące, powinny być przede wszystkim wygodne, ale jednocześnie muszą być właściwie dopasowane. Na but narciarski składa się część zewnętrzna, tzw. skorupa i miękka wkładka, nazywana "kapciem". Im więcej "luzu" w bucie, tym trudniej się nartami manewruje, a stopa kręci się na boki, zamiast znaleźć w bucie trwałe oparcie. Tymczasem w ogóle nie powinna mieć ona możliwości poruszania się w obuwiu, jedynie palce mogą mieć trochę więcej miejsca.

Do spopularyzowania narciarstwa zjazdowego przyczynił się sir Arthur Conan Doyle, twórca postaci Sherlocka Holmesa, który jako jeden z pierwszych opisał swoje wrażenia po jeździe na nartach.

Buty narciarskie różnią się stopniem twardości. Te bardziej twarde ściślej przylegają do nogi i łatwiej utrzymują ją w pionie, ale te miękkie są wygodniejsze, dlatego właśnie takie modele poleca się osobom początkującym. Najlepiej wybrać takie, których sztywność skorupy (określana jako "flex") wynosi od 50 do 80, te ze wskaźnikiem powyżej 100 są przeznaczone dla doświadczonych narciarzy.

Wybierając buty na narty, warto też zwrócić uwagę na liczbę klamer, które posiadają - im ich więcej, tym lepiej, ponieważ dzięki nim but może ściślej przylegać do nogi i łatwiej przebiega kontrola jego dopasowania. W górnej części skorupy buta znajduje się również rzep, który pełni podobną funkcję - ma jak najmocniej trzymać kończynę dolną.

Buty narciarskie warto przymierzać w skarpetach, w których wybierzemy się na stok, by jak najlepiej dopasować je do siebie.

Czytaj też: Strój na narty: jak ubrać się na narty zjazdowe?

Jak dobrać odpowiednie wiązania?

Wiązanie jest tym, co łączy but z nartą. Jako że pośredniczy w przenoszeniu ruchu na nartę, powinno być właściwie wyregulowane pod względem siły wypięcia. Dzięki temu, w przypadku wywrotki, nastąpi wypięcie narty, co pozwoli zminimalizować np. ryzyko kontuzji kolana.

Osobom, które jeżdżą na nartach rekreacyjnie, nie jest potrzebne ciężkie wiązanie i duża siła wypięcia, inaczej w przypadku zaawansowanych narciarzy, poruszających się z dużą prędkością. Najlepiej dostosowanie odpowiedniej siły wypięcia pozostawić doświadczonym serwisantom. Siłę wypięcia nart ustawia serwisant na podstawie wagi narciarza.

Dobór kijów narciarskich

- Dobór kijów narciarskich raczej nie powoduje większych trudności. Kij jest odpowiedniej długości, jeśli po wzięciu go do ręki bez problemu utworzymy kąt prosty, zginając rękę w łokciu - wyjaśnia Michał Jędrasik, instruktor narciarstwa i snowboardu ze Szkoły Narciarskiej Strefa Ruchu.

Poprawnie dobrane kije narciarskie pozwolą na utrzymanie równowagi i właściwej postawy w trakcie jazdy na nartach. Jeśli rzeczywiście są dobrej długości, automatycznie "zmuszają" narciarza do zachowania prostej sylwetki i trzymania rąk bliżej ciała. Zbyt krótkie kije spowodują niepotrzebne pochylenie sylwetki do przodu, a zbyt długie - do tyłu.

Ceny sprzętu narciarskiego

Jeśli mamy zamiar szusować na nartach zjazdowych przez kilka lat, warto zainwestować w dobry sprzęt, który i tak okaże się lepszą inwestycją niż kupowanie co roku tańszych, ale zupełnie nietrwałych produktów.

Kupując wysokiej jakości narty zjazdowe trzeba się przygotować na niemały wydatek. Same narty zjazdowe dla początkujących kosztują od 800 do 1500 zł, jednak jeśli za zakupy zabierzemy się w okresie wyprzedażowym, czyli po sezonie - w marcu i kwietniu - możemy zaopatrzyć się w sprzęt od najlepszych producentów w niższej cenie. Kolejnym sporym wydatkiem są buty narciarskie - lepiej nie dać się skusić na modele kosztujące mniej niż 300 zł.

Można co prawda poszukać na internetowych aukcjach używanego obuwia, ale nigdy nie wiadomo, w jakim stopniu dana osoba dbała o higienę i w jakim stanie są buty. Zdecydowanie mniej kosztują kije narciarskie - około 70-150 zł, podobnie z goglami, w które zaopatrzymy się od 80 zł. Ostatnim, już nieobowiązkowym dla dorosłych wydatkiem jest kask - dobrej jakości modele są dostępne od 100 zł.

Anna Sierant