Czy joga przedłuża życie? Sprawdzono, jak wpływa na procesy starzenia

Joga polecana jest na wiele dolegliwości: na stres i na zmęczenie, na bóle stawów i problemy z zasypianiem, a także na... procesy starzenia. Czy rzeczywiście joga może je spowalniać, sprzyjać przedłużeniu młodości, a nawet przedłużeniu życia? Biografie niektórych joginów i relacje niektórych stulatków zdają się potwierdzać te tezy. Jak jest w rzeczywistości? Sprawdzamy, co na ten temat mówią doniesienia naukowe.

Joga - zalety dla zdrowia fizycznego i psychicznego

Joga uważana jest za doskonały sposób na regenerację ciała i psychiki. Korzystnie wpływa na stawy i mięśnie. Redukuje stres. Poprawia koncentrację. Sprzyja lepszemu wysypianiu się. Na liście korzyści, jakie płyną z jogi, wymieniane bywa także... dłuższe życie.

Czy to prawda, że joga przedłuża życie? Joga ma niewątpliwie korzystny wpływ na wiele sfer życia. Czy także na fakt, ile przed nami lat?

Brytyjka Daisy Taylor, która ma już 105 lat, w rozmowie z BBC przeprowadzonej przy okazji jej urodzin, opowiedziała mediom, co uważa za swój sekret długowieczności. Tak – na liście znalazła się też joga, ale nie tylko.

Joga na liście metod na długowieczność

Optymizm, docenianie drobiazgów i joga – ta triada to zdaniem Daisy Taylor czynniki, które decydują o tym, że żyjemy długo, zdrowo i szczęśliwie.

Chociaż naturalne procesy starzenia nie oszczędzają Daisy Taylor – przez co musiała z maty przenieść się na krzesło – jednak nadal regularnie praktykuje ona jogę. Czy przypadek Daisy Taylor to ewenement? A może reguła?

B.K.S. Iyengar – twórca jogi iyengarowskiej, uważany jest za najsłynniejszego nauczyciela jogi XX wieku. Gdy był dzieckiem, ciężko chorował. Malaria, gruźlica, dur brzuszny...

Jego rodzicom powiedziano, żeby nastawili się, że wcześnie stracą syna. On sam zaczął tymczasem praktykować jogę, przez wiele – nawet 10 godzin na dobę. Przeżył dzieciństwo, młodość, dorosłość. Żył 95 lat.

Joga - asany, które wzięły nazwę od zwierząt

Zobacz galerię 8 zdjęć

Jogini, którzy żyli 100 lat

Tirumalai Krishnamacharya - indyjski nauczycielem jogi, uczony ajurwedy (a prywatnie szwagier B.K.S. Iyengara), żył 100 lat.

Z kolei inny indyjski guru, Krishna Pattabhi Jois, dożył 93 lat – uważa się, że jego nauki i ćwiczenia dały podwaliny pod fitness jogę.

Więc ponówmy pytanie – czy długowieczność joginów to przypadek, czy reguła? Co na ten temat mówią badania naukowe?

• Istnieją doniesienia, że joga może korzystnie wpływać na ciśnienie krwi, obniżając je
• Sądzi się, że joga może obniżać poziom cholesterolu we krwi
• Regularnie praktykowana joga może zmniejszać ryzyko nadwagi i choroby otyłościowej
• Uważa się, że joga może zmniejszać poczucie stresu
• Joga korzystnie wpływa na redukcję stanów depresyjnych
• Osoby regularnie ćwiczące jogę lepiej śpią
• Joga zmniejsza poczucie lęku
• Joga, ćwiczona cyklicznie, sprzyja przestrzeganiu reguł zdrowego trybu życia
• Sądzi się, że joga może też sprzyjać spowolnieniu procesów starzenia psycho-fizycznego

Czy joga może przedłużać życie

Badania sugerują, że osoby, które praktykowały jogę, doświadczały wzrostu aktywności telomerazy – to enzym, który spowalnia starzenie komórek.

Grupa kontrolna, która relaksowała się w inny sposób, doświadczała obniżenia poczucia stresu, ale nie podwyższenia wydzielania telomerazy.

Zdaniem joginów, sekretem wydłużenia życia i młodości, jest też spowolnienie metabolizmu, aż do poziomu zbliżonego do stanu hibernacji, w jaki popadają niektóre gatunki zwierząt.

Tętno i oddech spowalniają wówczas, temperatura ciała spada. Badania na zwierzętach sugerują, że takie procesy mogą działać korzystnie na długość życia.

Naukowcy wykorzystali połączone dane z baz takich jak National Death Index i National Health & Nutrition Examination Survey, żeby sprawdzić wpływ jogi na długość życia.

Na początku rezultaty wydawały się spektakularne: w ciągu średnio ośmiu i pół roku od zakończenia badania ryzyko zgonu było prawie o dwie trzecie niższe wśród uczestników praktykujących jogę niż wśród tych, którzy jej nie praktykowali.

Był tylko jeden haczyk: jogini byli ogólnie rzecz biorąc dużo młodsi od przeciętnego uczestnika. Gdy w analizie uwzględniono wiek, nie było już żadnej różnicy między śmiertelnością joginów i nie-joginów.

Czyżby jednak joga nie przedłużała życia, tak, jak byśmy chcieli? Na pewno na długowieczność wpływa wiele czynników: Daisy Taylor w wywiadzie wspomniała, że jej siostra liczy już 103 lata, a prócz tego każda osoba z piątki rodzeństwa żyła ponad 90 lat. Czynnik genetyczny wydaje się więc istotny.

Joga - wpływ na procesy starzenia

To, czy joga może korzystnie wpływać na długość życia, czy też nie, nie zmienia faktu, że nie o samą długość życia chodzi, ale i o jakość. Co istotne, sądzi się, że joga może sprzyjać zachowaniu sprawności umysłowej na starość.

Z wiekiem tracimy zdolność uczenia się nowych rzeczy i przyswajania nowych informacji, mogą pojawiać się też takie trudności, jak zapominanie, zaburzenia koncentracji, spowolnienie reakcji.

Badania mózgów osób praktykujących jogę wskazują, że masa ich mózgów była wyższa od masy mózgów rówieśników, którzy nie ćwiczyli jogi.

Różnica szczególnie była zauważalna w obrębie hipokampu, istotnego, jeśli chodzi m.in. o zachowanie pamięci.

Medytacja, zdaniem badaczy, może odmładzać mózg: średnia masa mózgu u 40-50-letnich medytujących odpowiadała średniej masie mózgu u 20-30-letnich niemedytujących – i, jak sugerują badania, w każdej chwili można zacząć praktykować medytacje, aby odczuć ich korzystne skutki.

Choć warto też dodać, że im więcej lat praktykowania jogi i medytacji, tym masa mózgu była większa.

Więc, czy warto ćwiczyć jogę? Wygląda na to, że można na tym tylko zyskać. I niezależnie od długości życia, jaka pozostała przed nami, możemy przeżyć je w lepszej formie z jogą, niż żyjąc bez jogi.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Te 4 produkty odmładzają mózg. Neurolog: włącz je do swojej diety

Katarzyna Głuszak