Joga: ćwiczyć w domu czy z nauczycielem?

Wskazówki, jak ćwiczyć jogę znajdziemy w wielu książkach i internecie. Czy jednak ćwiczenie na podstawie filmu lub poradnika przynosi takie same efekty, jak ćwiczenia pod okiem nauczyciela? Dowiedz się, w jakich sytuacjach lepiej uprawiać jogę w profesjonalnej szkole, a kiedy można ćwiczyć samodzielnie.

Spis treści

1. Nauka jogi – z nauczycielem czy bez?
2. Ćwiczenie z nauczycielem - zalety
3. Jaki powinien być dobry nauczyciel jogi?
4. Joga - kiedy można zacząć ćwiczyć samemu?
5. Joga - o czym pamiętać, ćwicząc jogę samodzielnie?
6. Joga nie dla każdego

Żaden poradnik nie zagwarantuje nam, że opanujemy podstawy jogi i że: po pierwsze - będziemy wykonywać ćwiczenia bezbłędnie, po drugie – nie narazimy swojego organizmu na szwank. Istotne w jodze jest właściwe oddychanie, które trudno samodzielnie opanować. Sztuki oddechu też warto uczyć się wraz z instruktorem.

Choć bardzo łatwo jesteśmy w stanie znaleźć np. w internecie poradniki dla początkujących w jodze lub instruktażowe filmiki, jak wykonywać asany – z wielu względów o wiele lepiej nabyć podstawy jogi pod okiem profesjonalnego instruktora. W tym celu warto wybrać dobrą szkołę jogi. Dobra szkoła to taka, w której uczą profesjonaliści z udokumentowanymi kwalifikacjami, ma zróżnicowany poziom nauki i jet dobrze wyposażona w sprzęty do ćwiczeń (maty, koce, wałki, drabinki). Warto również poczytać opinie o takiej szkole np. na forach internetowych.

Nauka jogi – z nauczycielem czy bez?

W dobrej szkole jogi nauczysz się nie tylko podstaw, bez których trudno przejść do ćwiczeń bardziej zaawansowanych. W takim miejscu przede wszystkim dba się o bezpieczeństwo uczniów. Bo wbrew pozorom, joga może narażać na kontuzje. Dzieje się tak wtedy, gdy wykonywane ćwiczenia są za trudne i zbyt obciążające dla organizmu, albo uczeń wykonuje je po prostu nieprawidłowo. Rolą nauczyciela jest dostosowanie poziomu ćwiczeń do umiejętności i predyspozycji ucznia oraz nauczenie go właściwego wykonywania asan.

Ćwiczenie z nauczycielem - zalety

• Nauczyciel pozwoli dostosować poziom ćwiczeń do predyspozycji i umiejętności ucznia, pomoże wybrać rodzaj jogi.
• Nauczyciel jest w stanie kontrolować poprawność wykonywania poszczególnych pozycji, np. sprawdzać, czy poprawnie stawiamy stopy lub napinamy mięśnie.
• Nauczyciel dba o bezpieczeństwo – nie dopuszcza do niebezpiecznych sytuacji, reaguje, gdy istnieje ryzyko kontuzji lub przeciążenia.

Jaki powinien być dobry nauczyciel jogi?

Dobry nauczyciel jogi:

• jest dyplomowanym nauczycielem jogi z co najmniej 5-letnim doświadczeniem,
• jeśli prowadzi zajęcia na kręgosłup, powinien posiadać również fizjoterapeutyczne wykształcenie,
• przy pierwszym spotkaniu wnikliwie wypytuje o nasz stan zdrowia, interesują go przebyte choroby,
• podczas zajęć uważnie kontroluje naszą pracę, koryguje złe ustawienie np. stóp, poświęca dużo czasu, dbając o prawidłowe wykonywanie asan,
• nie sprawia nam bólu, nie przekracza bariery wytrzymałości, np. poprzez dociskanie ciała,
• przerywa trening, gdy ćwiczenie powoduje dyskomfort.

Joga - kiedy można zacząć ćwiczyć samemu?

Samodzielne wykonywanie ćwiczeń można rozpocząć już równolegle z treningami z nauczycielem. W pierwszej kolejności powinny być to jednak ćwiczenia znane z zajęć, a nie wypatrzone np. w książce czy na Youtubie.

Dopiero po opanowaniu podstaw jogi, jesteśmy w stanie samodzielnie zadbać o poprawność wykonywania bardziej zaawansowanych ćwiczeń. Znajomość pozycji wyjściowych sprawi, że zdobywanie kolejnych szczebli trudności w jodze będzie łatwiejsze. Nauka podstaw jogi powinna trwać kilka, kilkanaście tygodni. Zwykle proces opanowania asan w trybie 2-3 aktywności w tygodniu wynosi około trzech miesięcy.

Trzeba oczywiście wziąć poprawkę, że osoby o większej sprawności fizycznej lub takie, które nie skarżą się na żadne dolegliwości, mogą nieco szybciej opanować podstawy. Oceny, czy jesteśmy gotowi przejść na wyższy poziom ćwiczeń, powinien dokonać nauczyciel.

Zobacz galerię 3 zdjęcia

Joga - o czym pamiętać, ćwicząc jogę samodzielnie?

Nikt oczywiście nie zabrania ćwiczenia jogi samodzielnie. Trzeba się jednak liczyć z tym, że jeśli jesteśmy początkujący, nieświadomie możemy popełniać wiele błędów, których nikt nie skoryguje. Przez to joga nie będzie tak efektywna i bezpieczna jak ćwiczenia pod okiem instruktora.

Samodzielne uprawianie jogi bez nauczyciela, wymaga przede wszystkim systematyczności i precyzji. Ćwiczenia powinny być wykonywane dokładnie i powoli. Zbyt dynamiczne asany lub za szybkie tempo przechodzenia w kolejne pozycje, mogą wywoływać ból lub narażać na kontuzje. Bardzo ważne jest pilnowanie kolejności ćwiczeń, bo każde z nich przygotowuje do przejścia w ćwiczenie trudniejsze, które na nim bazuje. Zaburzenie tej kolejności może się źle skończyć.

Sygnałem ostrzegawczym powinien być ból. Jeśli pojawia się nagle i nie jest zwyczajną bolesnością związaną z rozciąganiem mięśni, powinien być sygnałem, że czas przerwać ćwiczenia.

Jeśli jesteśmy początkujący, nieświadomie możemy popełniać wiele błędów, których nikt nie skoryguje. Przez to joga nie będzie tak efektywna i bezpieczna, jak ćwiczenia pod okiem instruktora.

Należy również pamiętać, by nie ćwiczyć tuż po jedzeniu (najlepiej odczekać dwie godziny), nie zapominać o właściwym oddychaniu, na miejsce ćwiczeń wybrać ciche, dość obszerne miejsce, które nie będzie krępować ruchów, włożyć wygodne ubranie, ćwiczyć boso, a każdą pozycję utrzymać co najmniej minutę.

Jeśli zdecydujemy się ćwiczyć jogę samodzielnie, lepiej jest wybrać jogę Iyengara. Jest ona dość bezpieczna, przeznaczona dla początkujących, nie wymagająca dużej sprawności fizycznej. Istotą tego rodzaju jogi jest precyzyjność wykonywania ćwiczeń oraz wspomaganie się sprzętami, które nam to ułatwiają np. taśmami i klockami.

Czytaj też: ASHTANGA JOGA: teoria i praktyka jogi dynamicznej