Bierzesz leki? Uważaj na te przyprawy, interakcje mogą być niebezpieczne

2025-05-18 13:57

Przyprawy poprawiają smak potraw, służą zdrowiu, mogą korzystnie wpływać na metabolizm, ale też... mogą wchodzić w interakcje z lekami. Jakie przyprawy i w jaki sposób mogą oddziaływać na zażywane leki? Sprawdź, czego nie mieszać ze sobą w kuchni i w apteczce.

Bierzesz leki? Uważaj na te przyprawy, interakcje mogą być niebezpieczne
Autor: GettyImages Bierzesz leki? Uważaj na te przyprawy, interakcje mogą być niebezpieczne

Jakie przyprawy mogą wchodzić w interakcje z lekami - kurkuma

Cynamon lub kurkuma do kawy? A może imbir starty do herbaty? Te przyprawy i ich zalety znane są nie od dzisiaj. Przyjrzyjmy się najpierw ich zaletom.

Kurkuma (Curcuma longa) ma działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające (głównie dzięki kurkuminie).Wspiera pracę wątroby i trawienie, działanie żółciopędne.

Może łagodzić bóle stawów i objawy chorób zapalnych, np. RZS. Wspomaga pracę mózgu i może wpływać korzystnie na pamięć. Niektóre badania na zwierzętach sugerują, że może mieć działanie przeciwnowotworowe.

Ale kurkuma ma też i swoje wady, jak choćbysłabe wchłanianie z przewodu pokarmowego (chyba że podana z piperyną – np. z pieprzem czarnym).

W nadmiarze kurkuma może podrażniać przewód pokarmowy. Przeciwwskazania to kamica żółciowa i inne choroby dróg żółciowych, ale też ciąża (gdyż w dużych dawkach może mieć działanie pobudzające macicę). Inne przeciwwskazania to:

  • Przyjmowanie leków rozrzedzających krew (możliwość nasilenia ich działania). Może wpływać na działanie leków przeciwzakrzepowych (np. warfaryny) - wrócimy do tego wątku później. 
  • Alergia na kurkumę lub inne rośliny z rodziny imbirowatych.

Cynamon - wpływ na zdrowie, zalety i przeciwwskazania

Cynamon (Cinnamomum verum / cassia) też ma liczne zalety:

  • Może obniżać poziom cukru we krwi i wspierać insulinowrażliwość.
  • Ma właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze.
  • Zawiera przeciwutleniacze (m.in. polifenole).
  • Wspomaga trawienie i łagodzi dolegliwości żołądkowe.
  • Ma delikatne działanie rozgrzewające.

Ale - podobnie jak inne substancje - cynamon ma też swoje wady: w nadmiarze może uszkadzać wątrobę i działać toksycznie, może powodować reakcje alergiczne (np. świąd jamy ustnej), w większych ilościach może wywoływać skurcze macicy.

Na liście przeciwwskazań są też choroby wątroby (szczególnie przy stosowaniu cynamonu cassia), ciąża (szczególnie jeśli chodzi o podanie cynamonu w większych dawkach), a także oczywiście nadwrażliwość lub alergia na cynamon. Nie zaleca się dużych dawek dzieciom i osobom z zaburzeniami krzepnięcia krwi.

Czy imbir jest bezpieczny dla osób biorących leki? 

Z kolei znany, lubiany i nieco pikantny imbir (Zingiber officinale) ma działanie przeciwzapalne i przeciwwymiotne.

Pomaga łagodzić mdłości (w tym ciążowe i pooperacyjne). Wspiera trawienie, działa przeciwbólowo i rozgrzewająco.Może obniżać poziom cukru i cholesterolu. Pomocny bywa przy przeziębieniu, bólach gardła i stanach zapalnych.

Jednak w nadmiarze może podrażniać żołądek. Może wpływać na ciśnienie krwi (czasem je obniża). Może zwiększać ryzyko krwawień u osób przyjmujących leki przeciwzakrzepowe.

Przeciwwskazaniem jest więc choroba wrzodowa żołądka lub refluks, zaawansowana ciąża (gdyż niektóre źródła zalecają ostrożność ze względu na możliwe działanie rozkurczowe macicy) oraz przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych. Osoby z kamicą żółciową powinny stosować po konsultacji z lekarzem.

Rozgrzewające przyprawy na kaszel, katar i przeziębienie

Czy przyprawy wchodzą w interakcje z lekami?

Chociaż w tradycji leczenia naturalnego wysoko się ceni te substancje, a ich smak pasuje do wielu potraw, warto mieć na uwadze, że współczesne badania wskazują, że wymienione przyprawy mogą rzutować na przyswajanie niektórych leków i powodować interakcje, potencjalnie niebezpieczne dla pacjentów.

Badanie przeprowadzone na University of Mississippi wzbudziło obawy, że cynamon może zmniejszać skuteczność niektórych leków.

- W testach laboratoryjnych stwierdzono, że aldehyd cynamonowy aktywuje receptory, które przyspieszają usuwanie leków z organizmu – potencjalnie czyniąc je mniej skutecznymi. Chociaż badania te są wciąż na wczesnym etapie i nie zostały jeszcze przetestowane na ludziach, podnoszą one ważne pytania o to, jak cynamon oddziałuje z nowoczesnymi lekami

– podkreślił Dipa Kamdar , starszy wykładowca praktyki farmaceutycznej z Kingston University.

Poradnik Zdrowie Google News

Jaki cynamon jest najbezpiecznejszy i najzdrowszy 

Warto wiedzieć, że rodzaj cynamonu, po który sięgamy, ma istotne znaczenie dla zdrowia. Ten najczęściej spotykany na sklepowych półkach – tzw. cynamon kasja – pochodzi z Azji (m.in. Chin i Indonezji), jest tańszy i bardziej aromatyczny, ale zawiera też znacznie więcej kumaryny, czyli naturalnego związku o działaniu przeciwzakrzepowym.

To właśnie kumaryna, w większych ilościach, może obciążać wątrobę, co zostało potwierdzone w badaniach naukowych. W połączeniu z lekami przeciwzakrzepowymi – takimi jak warfaryna – może również zwiększać ryzyko krwawień, ponieważ wpływa na enzymy odpowiedzialne za metabolizm tych leków.

Pojedyncze przypadki wskazują też na możliwe interakcje cynamonu z lekami przeciwbólowymi, przeciwdepresyjnymi, niektórymi lekami onkologicznymi i preparatami stosowanymi w cukrzycy. Alternatywą jest cynamon cejloński – znany jako „prawdziwy cynamon” – który pochodzi ze Sri Lanki.

Zawiera znacznie niższy poziom kumaryny i uznawany jest za bezpieczniejszy przy regularnym spożyciu, choć ze względu na sposób uprawy i pozyskiwania, bywa droższy.

Czy to znaczy, że powinniśmy wyrzucić cynamon z kuchni? Zdecydowanie nie. W rozsądnych ilościach – np. jako dodatek do owsianki czy pieczonych jabłek – cynamon nie stanowi zagrożenia dla zdrowia.

Problem pojawia się przy długotrwałym stosowaniu suplementów zawierających wysokie dawki cynamonu kasja – zwłaszcza bez konsultacji z lekarzem. Jak zawsze, także w przypadku przypraw, liczy się umiar i świadomość źródła pochodzenia.

Kurkuma – złota przyprawa z potencjałem, ale nie bez ograniczeń

Kurkuma, znana z intensywnie żółtej barwy i charakterystycznego smaku, od wieków wykorzystywana jest w kuchni i tradycyjnej medycynie azjatyckiej. Jej głównym aktywnym składnikiem jest kurkumina – związek o udokumentowanych właściwościach przeciwzapalnych i antyoksydacyjnych.

W badaniach laboratoryjnych wykazuje potencjał m.in. w łagodzeniu stanów zapalnych, wspieraniu odporności oraz ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym. Choć kurkuma coraz częściej pojawia się w suplementach diety, warto pamiętać, że większość danych pochodzi z badań na zwierzętach.

Oznacza to, że efekty obserwowane w laboratorium niekoniecznie muszą przekładać się bezpośrednio na organizm człowieka – zwłaszcza w warunkach codziennego stosowania. Istnieją także pewne wątpliwości dotyczące interakcji kurkuminy z lekami, m.in. przeciwzakrzepowymi, obniżającymi ciśnienie krwi, a także lekami wpływającymi na wątrobę.

Wysokie dawki kurkuminy – zwłaszcza w postaci skoncentrowanych suplementów – mogą wpływać na metabolizm leków i ich wchłanianie. Na szczęście w przypadku niewielkich ilości kurkumy stosowanej w kuchni, np. jako przyprawa do potraw, ryzyko jest znikome. Złota zasada? Umiar i rozsądek.

Zanim sięgniesz po suplementy zawierające duże dawki kurkuminy, skonsultuj się z lekarzem – szczególnie jeśli przyjmujesz leki na stałe lub cierpisz na choroby przewlekłe.

QUIZ Jedzenie z PRL, które kochali Polacy!
Pytanie 1 z 10
Jak mówiono na najpopularniejszą wódkę w PRL?

- Istnieją jednak dowody na to, że kurkumina może wpływać na metabolizm niektórych leków, szczególnie poprzez zakłócanie enzymów wątrobowych. Oznacza to, że może potencjalnie wchodzić w interakcje z lekami przeciwdepresyjnymi, lekami na ciśnienie krwi, lekami chemioterapeutycznymi i niektórymi antybiotykami

- komentuje Dipa Kamdar, starszy wykładowca praktyki farmaceutycznej z Kingston University.

- Kurkuma ma również naturalne właściwości rozrzedzające krew, co może wzmacniać działanie leków takich jak warfaryna lub aspiryna. Badania na zwierzętach sugerują, że kurkuma może również obniżać poziom cukru we krwi, co oznacza, że ​​może nasilać działanie leków przeciwcukrzycowych lub insuliny

- dodaje Dipa Kamdar.

Kurkuma i imbir – cenne przyprawy, ale nie dla każdego 

Choć kurkuma kojarzy się głównie z dobroczynnym wpływem na stan zapalny, warto wiedzieć, że może ona również obniżać ciśnienie krwi. W połączeniu z lekami na nadciśnienie może to prowadzić do jego nadmiernego spadku, co u niektórych osób może wywołać zawroty głowy, osłabienie lub omdlenia.

Podobnie jak w przypadku cynamonu, potencjalne działania niepożądane dotyczą przede wszystkim suplementów diety, zawierających wysokie dawki wyizolowanych składników aktywnych. Niewielkie ilości przypraw dodawane do potraw rzadko stanowią jakiekolwiek zagrożenie.

Imbir to kolejna przyprawa, której walory zdrowotne są szeroko doceniane – szczególnie w kontekście łagodzenia nudności, wspierania trawienia oraz działania przeciwzapalnego. Jednak jego główne substancje czynne, w tym gingerol, mogą wpływać na metabolizm niektórych leków.

Imbir działa również jako naturalny środek rozrzedzający krew, co oznacza, że łączony z lekami przeciwzakrzepowymi może nasilać ryzyko krwawień.

W przypadku osób z cukrzycą sytuacja jest bardziej złożona: choć niektóre badania wskazują, że imbir może obniżać poziom glukozy we krwi, jego stosowanie równolegle z lekami przeciwcukrzycowymi wymaga ostrożności i dalszych badań.

Warto podkreślić: większość potencjalnych interakcji i działań ubocznych obserwowano w warunkach laboratoryjnych i przy stosowaniu dużych dawek, charakterystycznych dla suplementów – nie dla codziennego gotowania.

Dlatego, jeśli przyjmujesz leki na stałe – zwłaszcza przeciwzakrzepowe, przeciwcukrzycowe czy onkologiczne – skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą przed włączeniem suplementów ziołowych do swojej diety.

Natomiast przyprawy używane w kuchni – w rozsądnych ilościach – są zazwyczaj bezpieczne. A przy okazji dodają potrawom aromatu i mogą wspierać zdrowie w sposób naturalny. Wniosek? Posyp, dorzuć, dopraw – ale z rozwagą. Zwłaszcza jeśli twoja apteczka jest dobrze zaopatrzona w zażywane na co dzień leki.