Popularny dodatek do żywności pod lupą naukowców. Jak karagen może szkodzić zdrowiu?

Popularny dodatek do żywności, karagen (E 407), może przyczyniać się do zapalnych chorób jelit, cukrzycy i innych problemów zdrowotnych – twierdzą niemieccy naukowcy. Badania wskazują na jego negatywny wpływ na barierę jelitową, zwłaszcza u osób z nadwagą, co może mieć długotrwałe skutki zdrowotne.

Czym jest karagen? 

Karagen (E 407) to substancja pochodzenia roślinnego, stosowana głównie jako emulgator, zagęszczacz i stabilizator w przemyśle spożywczym. Jest pozyskiwany z czerwonych wodorostów (rodzaj Rhodophyta), takich jak Chondrus crispus, znany również jako mech irlandzki, oraz innych gatunków morskich alg.

W procesie produkcji wodorosty są zbierane, suszone, a następnie poddawane obróbce chemicznej lub termicznej, aby wyekstrahować z nich karagen. W zależności od metody produkcji i rodzaju alg uzyskuje się różne typy karagenu:

• Kappa – tworzy silne żele w obecności jonów potasu.
• Iota – zapewnia elastyczne żele w obecności jonów wapnia.
• Lambda – stosowany do zagęszczania, nie tworzy żeli.

Karagen jest powszechnie stosowany w przemyśle spożywczym jako emulgator i zagęszczacz. Najczęściej dodaje się go do takich produktów jak gotowe desery mleczne, lody, jogurty i serki homogenizowane, tzw. mleka roślinne, wędliny i przetwory mięsne, produkty light, gotowe zupy i sosy, napoje czekoladowe i owocowe, żelki i słodycze. 

Karagen w popularnych produktach spożywczych. Może powodować zapalenie jelit

Choć karagen jest zatwierdzony jako bezpieczny dodatek do żywności, w wielu krajach, coraz częściej pojawiają się badania sugerujące, że jego spożycie może mieć negatywny wpływ na zdrowie, w tym na układ pokarmowy i metabolizm cukrów

Teraz zagadnieniu temu przyjrzeli się naukowcy pod kierunkiem prof. Roberta Wagnera i prof. Norberta Stefana z Niemieckiego Centrum Badań nad Cukrzycą (DZD).

Podzieli grupę młodych, zdrowych mężczyzn o BMI poniżej 30 na dwie grupy: jednej z nich podawali karagen w ilości odpowiadającej 2-3 dziennym średnim dawkom spożywanym przez mieszkańców USA, a drugiej placebo. Obie grupy obserwowano przez dwa tygodnie.

Wyniki wykazały zwiększenie przepuszczalności jelita cienkiego, co najprawdopodobniej było skutkiem zapalenia jelit.

Ryzyko cukrzycy i skutki dla osób z nadwagą

Nasze badanie sugeruje, że spożywanie karagenu, podobnie jak obserwowano w badaniach na zwierzętach, może zaburzać funkcję bariery jelitowej. A to może mieć długoterminowe konsekwencje zdrowotne i zwiększać ryzyko chorób zapalnych

- wyjaśnił prof. Wagner.

Dane ujawniły również, że dieta bogata w karagen może zmniejszać wrażliwość na insulinę, co często prowadzi do rozwoju cukrzycy typu 2. Co ważne, efekt ten występował wyłącznie u uczestników w wyższą masą ciała.

U mężczyzn z nadwagą karagen powodował również wyższe wskaźniki zapalne we krwi oraz oznaki zapalenia w podwzgórzu – części mózgu odpowiedzialnej za metabolizm cukrów i apetyt.

Nasze badanie sugeruje, że u młodych, zdrowych osób metaboliczne skutki spożywania karagenu nie są jeszcze widoczne. U ludzi starszych, z nadwagą efekty są już jednak wyraźne. Ale, aby to potwierdzić, potrzebne są kolejne badania na konkretnych populacjach

- powiedział prof. Stefan, współautor publikacji "BMC Medicine".

Jak dodał, biorąc pod uwagę niezwykle rozpowszechnienie karagenu w produktach spożywczych, jego potencjalnie negatywny wpływ na zdrowie powinien być traktowany bardzo poważnie.

Ważne jest, abyśmy lepiej zrozumieli, jak dodatki do żywności mogą wpływać na nasze organizmy, bo tylko w ten sposób będziemy mogli formułować świadome zalecenia dla społeczeństwa

- podsumował.

Zobacz także: Jak bezpiecznie odgrzać resztki jedzenia? Oto kilka wskazówek, które warto znać

Zobacz galerię 5 zdjęć