ŚLIWKI: wartość odżywcza, kaloryczność i właściwości lecznicze śliwek świeżych i suszonych

2018-08-16 8:55

Owoce śliwki mają wiele cennych właściwości. Regulują trawienie, chronią przed wolnymi rodnikami, a nawet poprawiają humor. Pod względem wartości odżywczych oraz zawartości witamin i błonnika bogatsze są śliwki suszone, jednak mają one pięć razy więcej kalorii niż śliwki surowe. Jakie jeszcze właściwości mają śliwki i wypróbuj przepisy na dania z tymi owocami?

Śliwki to owoce, które mają liczne właściwości i wartości odżywcze. Dostarczają przy tym niewiele kalorii.
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Właściwości przeczyszczające śliwek
  2. Śliwki: wartość odżywcza i kaloryczność
  3. Śliwki suszone - więcej błonnika, witaminy A i... kalorii
  4. Odmiany śliwek i ich zastosowanie
  5. Śliwki dobre na trawienie
  6. Śliwki suszone - domowy sposób
  7. Śliwki - co za dużo, to niezdrowo
  8. Przepis na ciasto ze śliwkami według Anny Starmach
  9. Przepis na knedle ze śliwkami Anny Starmach

Śliwki poprawiają apetyt i działają korzystnie na trawienie. Zapobiegają zaparciom, a tym samym zmniejszają zagrożenie chorobą nowotworową jelita grubego. Dobroczynne właściwości śliwek uznają nawet lekarze. Nic zatem dziwnego, że wyciąg z tych owoców wykorzystywany jest do produkcji leków, wchodzi m.in. w skład wielu preparatów przeciw zaparciom.

Właściwości przeczyszczające śliwek

To korzystne dla układu pokarmowego właściwości śliwki zawdzięczają dużej zawartości pektyn (rodzaj błonnika). Razem z kwasami organicznymi, winowym i jabłkowym pektyny działają jak miotła na przewód  pokarmowy i gromadzący się w komórkach tłuszcz oraz cholesterol. Najbardziej wartościowe pod tym względem są węgierki i renklody. Śliwki suszone zawierają 5 razy więcej błonnika (7,1 g w 100 g) niż śliwki surowe (1,4 g).

Śliwki: wartość odżywcza i kaloryczność

Wszystkie śliwki mają podobne wartości odżywcze, ale różnią się ilością kalorii. Świeże śliwki mają około 46 kcal w 100 g. Średnia ilość węglowodanów w takiej porcji owoców wynosi od 12 do 14,6 g. Chociaż śliwki nie są bogate w witaminę C, dzięki jednoczesnej zawartości witaminy A i rzadko występującej w owocach witaminie E, uznawane są za cenne przeciwutleniacze. Tym skuteczniejsze, że zawierają też tak ważne składniki mineralne jak potas, żelazo, magnez, wapń i fosfor. Śliwki mają sporo witamin z grupy B, dlatego od wieków cieszą się opinią owoców wpływających kojąco na układ nerwowy i poprawiających samopoczucie. Działanie antyoksydacyjne wzmagają w śliwkach, szczególnie w ich ciemnych odmianach, polifenole, w tym katechiny i kwas chlorogenowy. Dzięki tym związkom dieta obfitująca w śliwki wpływa antynowotworowo oraz przeciwmiażdżycowo.

Warto wiedzieć

Wartości odżywcze śliwek (w 100 g)Wartość energetyczna - 46 kcalBiałko ogółem - 0.70 gTłuszcz - 0.28 gWęglowodany - 11.42 g (w tym cukry proste 9.92)Błonnik - 1.4 gWitaminyWitamina C – 9.5 mgTiamina – 0.028 mgRyboflawina – 0.026 mgNiacyna - 0.417 mgWitamina B6  - 0.029 mgKwas foliowy -  5 µgWitamina A – 345 IUWitamina E – 0.26 mgWitamina K - 6.4 µgMinerałyWapń – 6 mgŻelazo - 0.17 mg Magnez - 7 mgFosfor - 16 mg Potas - 157mgSód – 0 mg Cynk - 0.10 mgŹródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference

To ci się przyda

Właściwości lecznicze kory śliwy

Wartościowy jest nie tylko same śliwki, ale nawet kora drzew. Wyciąg z kory śliwy afrykańskiej od dawna stosowany jest w leczeniu schorzeń prostaty (przerostu gruczołu krokowego). Najnowsze badania naukowe wykazały, że podobne właściwości ma także kora naszych polskich śliw. Z innych zalet słynie śliwka japońska, o nazwie umeboshi. Wyciąg z jej miąższu zakwasza mocz, co zapobiega bakteryjnym zakażeniom pęcherza moczowego. Koncentrat tych śliwek można kupić w sklepach ze zdrową żywnością.

Śliwki suszone - więcej błonnika, witaminy A i... kalorii

Śliwki suszone są pod pewnymi względami znacznie cenniejsze niż świeże. Ich susz jest bowiem pięciokrotnie bogatszym źródłem witaminy A (1606 j.m. w 100 g) i błonnika niż świeże owoce. Ze względu na wyjątkowe bogactwo żelaza oraz fosforu suszone śliwki są zalecane wegetarianom. Znane są też ze swoich właściwości przeczyszczających. Systematyczne jedzenie 3 suszonych śliwek dziennie lub picie szklanki kompotu z suszu ureguluje pracę przewodu pokarmowego. Dzieje się tak dzięki dużej zawartości substancji balastowych, czyli pektyn. Niestety, suszone śliwki są ponad 5 razy bardziej kaloryczne niż świeże - śliwki suszone z pestką zawierają aż 267 kcal w 100 g (dane Instytutu Żywności i Żywienia). Dlatego jedzmy je z umiarem.

Polecamy
jesz co lubisz kulinaria

Autor: Time S.A

Zbilansowane dieta to klucz do zdrowia i lepszego samopoczucia. Skorzystaj z JeszCoLubisz, innowacyjnego systemu dietetycznego online Poradnika Zdrowie. Wybieraj spośród tysięcy przepisów na zdrowe i smaczne dania z wykorzystaniem dobrodziejstw natury. Ciesz się indywidualnie dobranym menu, stałym kontaktem z dietetykiem i wieloma innymi funkcjonalnościami już dziś!

W kuchni śliwki są niezastąpione. Oprócz popularnych kompotów, dżemów, marmolad oraz powideł, ciast, sorbetów, pierogów i knedli, można robić z nich również marynaty i sosy do wędlin.

Odmiany śliwek i ich zastosowanie

Na świecie występuje ponad 6000 odmian śliwy domowej, zwanej Prunus domestica. Wszystkie są krzyżówkami dzikich śliw: lubaszki (mirabelki), ałyczy i tarniny. To właśnie ich owoce, rosnące w Europie już w czasach neolitu, tak zafascynowały ogrodników z Bliskiego Wschodu, że udało im się uzyskać z nich odmiany jadalne. Owoce stały się większe, słodsze i smaczniejsze. Dopiero w takiej postaci trafiły na europejskie stoły, co jest zasługą Greków i Rzymian. Z Półwyspu Apenińskiego szybko rozprzestrzeniły się na cały kontynent, trafiając nie tylko do dworskich, ale i wiejskich ogrodów.

Ze względu na kształt oraz wielkość owoców śliwki dzielą się na mirabelki, renklody, węgierki, śliwki okrągłe, jajowate i owalne. Drugi podział to odmiany deserowe oraz te, które nadają się idealnie do robienia przetworów. Do deserowych odmian należą renklody: althana, zielona i ulena oraz węgierki - włoska, zwykła, łowicka oraz inne odmiany, takie jak herman, kirka, brzoskwiniowa i królowa Wiktoria.

Wiele z tych odmian, jak węgierka zwykła czy renkloda zielona, należą również do owoców, z których można przygotowywać pyszne powidła, dżemy albo kompoty. Odmianą nadającą się wyłącznie do robienia przetworów jest niezwykle popularna we Francji, a niedoceniana u nas mirabelka.

Ze śliwek przygotowuje się też znane trunki, np. polską śliwowicę i tarniówkę czy bałkańską rakiję.

Ważne

Uwaga na trujące pestki śliwek!

Przy wyborze śliwek na przetwory bardzo ważne jest to, czy miąższ łatwo oddziela się od pestki. Pestki zawierają bowiem trującą dla organizmu amigdalinę - związek, którego jednym ze składników jest kwas pruski. Bezpieczniejsze dla nas są więc owoce, które łatwo oddają stwardniałe środki.

Śliwki dobre na trawienie

Jeśli dodamy suszoną śliwkę do ciężkostrawnych potraw, takich jak bigos czy pieczeń, poprawimy ich smak i nie będzie nam dokuczała niestrawność. Dzieje się tak dzięki zawartym w tych owocach związkom zasadotwórczym, neutralizującym nadmiar kwasów trawiennych.

Śliwki suszone - domowy sposób

Śliwki można suszyć samemu. Nadają się do tego jedynie bardzo dojrzałe węgierki, których skórka przy szypułce zaczyna się lekko marszczyć. W domowych warunkach suszymy owoce po zanurzeniu ich na minutę we wrzątku, aby skórka stała się delikatniejsza. Rozkładamy je na sitach i przez dobę suszymy w piekarniku w temp. 60 st. C. Potem dosuszamy w przewiewnym miejscu przez kolejne 24 godziny.

Śliwki - co za dużo, to niezdrowo

Jeśli jemy śliwki rzadko albo przeciwnie - raczymy się nimi zbyt obficie, możemy mieć wzdęcia lub rozwolnienie. Podobnie może działać też kompot z tych owoców pity w dużych ilościach. Najlepiej jeść codziennie po kilka sztuk, wtedy nie narażamy się na dolegliwości trawienne.

Przepis na ciasto ze śliwkami według Anny Starmach

Źródło: x-news.pl/Dzień Dobry TVN

Przepis na knedle ze śliwkami Anny Starmach

Źródło: x-news.pl/Dzień Dobry TVN

miesięcznik "Zdrowie"