ŚLIWKI: wartość odżywcza, kaloryczność i właściwości lecznicze śliwek świeżych i suszonych

Owoce śliwki mają wiele cennych właściwości. Regulują trawienie, chronią przed wolnymi rodnikami, a nawet poprawiają humor. Pod względem wartości odżywczych oraz zawartości witamin i błonnika bogatsze są śliwki suszone, jednak mają one pięć razy więcej kalorii niż śliwki surowe. Jakie jeszcze właściwości mają śliwki i wypróbuj przepisy na dania z tymi owocami?

Spis treści

1. Właściwości przeczyszczające śliwek
2. Śliwki: wartość odżywcza i kaloryczność
3. Śliwki suszone - więcej błonnika, witaminy A i... kalorii
4. Odmiany śliwek i ich zastosowanie
5. Śliwki dobre na trawienie
6. Śliwki suszone - domowy sposób
7. Śliwki - co za dużo, to niezdrowo
8. Przepis na ciasto ze śliwkami według Anny Starmach
9. Przepis na knedle ze śliwkami Anny Starmach

Śliwki poprawiają apetyt i działają korzystnie na trawienie. Zapobiegają zaparciom, a tym samym zmniejszają zagrożenie chorobą nowotworową jelita grubego. Dobroczynne właściwości śliwek uznają nawet lekarze. Nic zatem dziwnego, że wyciąg z tych owoców wykorzystywany jest do produkcji leków, wchodzi m.in. w skład wielu preparatów przeciw zaparciom.

Właściwości przeczyszczające śliwek

To korzystne dla układu pokarmowego właściwości śliwki zawdzięczają dużej zawartości pektyn (rodzaj błonnika). Razem z kwasami organicznymi, winowym i jabłkowym pektyny działają jak miotła na przewód  pokarmowy i gromadzący się w komórkach tłuszcz oraz cholesterol. Najbardziej wartościowe pod tym względem są węgierki i renklody. Śliwki suszone zawierają 5 razy więcej błonnika (7,1 g w 100 g) niż śliwki surowe (1,4 g).

Śliwki: wartość odżywcza i kaloryczność

Wszystkie śliwki mają podobne wartości odżywcze, ale różnią się ilością kalorii. Świeże śliwki mają około 46 kcal w 100 g. Średnia ilość węglowodanów w takiej porcji owoców wynosi od 12 do 14,6 g. Chociaż śliwki nie są bogate w witaminę C, dzięki jednoczesnej zawartości witaminy A i rzadko występującej w owocach witaminie E, uznawane są za cenne przeciwutleniacze. Tym skuteczniejsze, że zawierają też tak ważne składniki mineralne jak potas, żelazo, magnez, wapń i fosfor. Śliwki mają sporo witamin z grupy B, dlatego od wieków cieszą się opinią owoców wpływających kojąco na układ nerwowy i poprawiających samopoczucie. Działanie antyoksydacyjne wzmagają w śliwkach, szczególnie w ich ciemnych odmianach, polifenole, w tym katechiny i kwas chlorogenowy. Dzięki tym związkom dieta obfitująca w śliwki wpływa antynowotworowo oraz przeciwmiażdżycowo.

Śliwki suszone - więcej błonnika, witaminy A i... kalorii

Śliwki suszone są pod pewnymi względami znacznie cenniejsze niż świeże. Ich susz jest bowiem pięciokrotnie bogatszym źródłem witaminy A (1606 j.m. w 100 g) i błonnika niż świeże owoce. Ze względu na wyjątkowe bogactwo żelaza oraz fosforu suszone śliwki są zalecane wegetarianom. Znane są też ze swoich właściwości przeczyszczających. Systematyczne jedzenie 3 suszonych śliwek dziennie lub picie szklanki kompotu z suszu ureguluje pracę przewodu pokarmowego. Dzieje się tak dzięki dużej zawartości substancji balastowych, czyli pektyn. Niestety, suszone śliwki są ponad 5 razy bardziej kaloryczne niż świeże - śliwki suszone z pestką zawierają aż 267 kcal w 100 g (dane Instytutu Żywności i Żywienia). Dlatego jedzmy je z umiarem.

Polecamy

Autor: Time S.A

Zbilansowane dieta to klucz do zdrowia i lepszego samopoczucia. Skorzystaj z JeszCoLubisz, innowacyjnego systemu dietetycznego online Poradnika Zdrowie. Wybieraj spośród tysięcy przepisów na zdrowe i smaczne dania z wykorzystaniem dobrodziejstw natury. Ciesz się indywidualnie dobranym menu, stałym kontaktem z dietetykiem i wieloma innymi funkcjonalnościami już dziś!

Dowiedz się więcej

W kuchni śliwki są niezastąpione. Oprócz popularnych kompotów, dżemów, marmolad oraz powideł, ciast, sorbetów, pierogów i knedli, można robić z nich również marynaty i sosy do wędlin.

Odmiany śliwek i ich zastosowanie

Na świecie występuje ponad 6000 odmian śliwy domowej, zwanej Prunus domestica. Wszystkie są krzyżówkami dzikich śliw: lubaszki (mirabelki), ałyczy i tarniny. To właśnie ich owoce, rosnące w Europie już w czasach neolitu, tak zafascynowały ogrodników z Bliskiego Wschodu, że udało im się uzyskać z nich odmiany jadalne. Owoce stały się większe, słodsze i smaczniejsze. Dopiero w takiej postaci trafiły na europejskie stoły, co jest zasługą Greków i Rzymian. Z Półwyspu Apenińskiego szybko rozprzestrzeniły się na cały kontynent, trafiając nie tylko do dworskich, ale i wiejskich ogrodów.

Ze względu na kształt oraz wielkość owoców śliwki dzielą się na mirabelki, renklody, węgierki, śliwki okrągłe, jajowate i owalne. Drugi podział to odmiany deserowe oraz te, które nadają się idealnie do robienia przetworów. Do deserowych odmian należą renklody: althana, zielona i ulena oraz węgierki - włoska, zwykła, łowicka oraz inne odmiany, takie jak herman, kirka, brzoskwiniowa i królowa Wiktoria.

Wiele z tych odmian, jak węgierka zwykła czy renkloda zielona, należą również do owoców, z których można przygotowywać pyszne powidła, dżemy albo kompoty. Odmianą nadającą się wyłącznie do robienia przetworów jest niezwykle popularna we Francji, a niedoceniana u nas mirabelka.

Ze śliwek przygotowuje się też znane trunki, np. polską śliwowicę i tarniówkę czy bałkańską rakiję.

Śliwki dobre na trawienie

Jeśli dodamy suszoną śliwkę do ciężkostrawnych potraw, takich jak bigos czy pieczeń, poprawimy ich smak i nie będzie nam dokuczała niestrawność. Dzieje się tak dzięki zawartym w tych owocach związkom zasadotwórczym, neutralizującym nadmiar kwasów trawiennych.

Śliwki suszone - domowy sposób

Śliwki można suszyć samemu. Nadają się do tego jedynie bardzo dojrzałe węgierki, których skórka przy szypułce zaczyna się lekko marszczyć. W domowych warunkach suszymy owoce po zanurzeniu ich na minutę we wrzątku, aby skórka stała się delikatniejsza. Rozkładamy je na sitach i przez dobę suszymy w piekarniku w temp. 60 st. C. Potem dosuszamy w przewiewnym miejscu przez kolejne 24 godziny.

Śliwki - co za dużo, to niezdrowo

Jeśli jemy śliwki rzadko albo przeciwnie - raczymy się nimi zbyt obficie, możemy mieć wzdęcia lub rozwolnienie. Podobnie może działać też kompot z tych owoców pity w dużych ilościach. Najlepiej jeść codziennie po kilka sztuk, wtedy nie narażamy się na dolegliwości trawienne.

Przepis na ciasto ze śliwkami według Anny Starmach

Źródło: x-news.pl/Dzień Dobry TVN

Przepis na knedle ze śliwkami Anny Starmach

Źródło: x-news.pl/Dzień Dobry TVN

miesięcznik "Zdrowie"

Monika Majewska

Iwona Krupa