Ta toksyna pojawia się w obitych owocach. Powoduje naprawdę przykre dolegliwości

Ostatnio zrobiło się o niej głośno za sprawą pojawienia się toksyny w smoothie z dyskontu. Wiele osób zastanawia się, jak często i gdzie można się z nią zetknąć, a przede wszystkim na ile jest groźna dla ludzi. Wyjaśniamy, czy patuliny trzeba się bać.

Patulina raczej cię nie zabije, chociaż powoduje naprawdę przykre dolegliwości ze strony układu pokarmowego i może powodować długotrwałe problemy zdrowotne. Lubi jabłka, ale jest sporo owoców, w których możesz ją spotkać. Uwaga, może pojawić się nie tylko w świeżych produktach, ale także przetworzonych. Obecność w gotowym napoju nie powinna więc zaskakiwać.

Patulina - co to za substancja

Patulina to toksyna produkowana głównie przez pleśnie z rodziny Penicillium, Aspergillus i Byssochlamys, czyli zobaczysz ją tam, gdzie pojawiają się te grzyby.

Atakują owoce, a w procesie wtórnego metabolizmu wytwarzają trującą dla człowieka mykotoksynę. Problem dotyczy nadgniłych owoców, obitych, stłuczonych - to właśnie tam pleśnie mają szczególne pole do popisu.

Kusi cię, by okroić uszkodzoną część owocu i mimo wszystko go zjeść? To kiepski pomysł. Wbrew pozorom atak grzyba nie zaczyna się w miejscu uszkodzenia, grzybnia rozprzestrzenia się szybko i nawet jeśli nie rzuca się w oczy, atakuje w praktyce cały owoc. Pozostaje go wyrzucić.

Warto wiedzieć, że wykorzystanie w przetwórstwie owoców gorszej jakości też kończy się fatalnie. O ile same grzyby zwykle nietrudno zniszczyć, to toksyny zostają i zatrucie jest możliwe.

Patulina - w jakich owocach się pojawia

Poza wspomnianymi jabłkami, skażone patuliną bywają banany, wiśnie, truskawki, morele, gruszki, nektarynki, czarna porzeczka, pigwa czy pomidory.

Grzyby wywarzające patulinę mogą się rozwijać dopiero wtedy, gdy środowisko, w którym się znajdą, będzie odpowiednio wilgotne. Zdrowy miąższ owocu taki nie jest (póki nie przejrzeje), ale miejsca obite, z napływającym sokiem, już tak.

Pleśnie często rozwijają się wewnątrz owocu, na pestkach. Dopiero w sprzyjających warunkach roznoszą się w miejsca widoczne. Zdarza się więc, że owoce, które przetwarzane są w całości (na przykład na konfitury, soki), chociaż z zewnątrz wyglądają na zdrowe, zawierają patulinę. I w tej sposób dochodzi do skażenia przetworów.

Patulina - w jaki sposób może szkodzić

Na zewnątrz owocu patulinę wyraźnie widać. Wcale nie musi być typowej pleśni. Pojawia się brązowa plama na skórce, a miąższ owocu zmienia konsystencję na watowatą lub wodnistą.

Jeśli zaatakowany owoc przekroisz, takie brązowe ognisko możesz spotkać także przy pestce.

Reakcją na spożycie patuliny najczęściej są wymioty. Ponieważ jednak grzyby ją produkujące występują niemal na wszelkich produktach spożywczych, zakłada się, że mogą też wykwitać w jelitach człowieka, powodując uszkodzenia i stany zapalne.

Eliza Dolecka