Hatha joga - zasady i style

Hatha joga to bardzo znana i stara tradycja indyjskiej jogi, obejmująca wszystkie jej odmiany ukierunkowane na ćwiczenia fizyczne i oddechowe. Cechą hatha jogi są jej trzy najważniejsze elementy – asana, krija i pranajama. Zobacz, na czy polega hatha joga i dlaczego warto ją uprawiać. Poznaj też zasady i style hatha jogi.

Spis treści

1. Hatha joga - na czym polega?
2. Hatha joga - zalety
3. Hatha joga – jak ćwiczyć?
4. Ta siła i elastyczność robią wrażenie! Zobacz niezwykłą praktykę tradycyjnej hatha jogi z Indii.
5. Hatha joga – metody praktyki

Hatha joga jest uważana za najstarszą formą ćwiczeń psychofizycznych. Spośród wszystkich rodzajów jogi wyróżnia hatha jogę duży nacisk na godzenie praktyki ezoterycznej z ćwiczeniami fizycznymi wymagającymi siły. Samo słowo "hatha" oznacza właśnie "siłę" i tym samym wymaga od swoich uczniów surowej dyscypliny.

Hatha joga - na czym polega?

Bazą dla hatha jogi są trzy elementy:

• pozycje ciała (asana),
• sześć procesów oczyszczających (krija),
• kontrola oddechu (pranajama).

W tej odmianie jogi, w przeciwieństwie do jogi klasycznej, mniej ważna jest metafizyka, a istotniejsza staje się siła fizyczna. To, co łączy hatha jogę z jogą klasyczną, to między innymi przestrzeganie nakazów i zakazów moralnych oraz osiąganie stanu głębokiej medytacji.

Czasem hatha jogę przyrównuje się do radża jogi. Nie są jednak ze sobą tożsame. Radża joga składa się z ośmiu stopni, hatha joga obejmuje tylko dwa (pranajama i asana). Ideą hatha jogi jest stwierdzenie, że dzięki ciężkiej pracy z ciałem, można pracować nad samym sobą, a ćwiczenia mają przynieść harmonię.

Stąd w tej jodze praktykuje się asany, czyli specjalne pozycje jogiczne, które wzmacniają ciało, uelastyczniają, wpływają na jego oczyszczenie, uwalniają skumulowaną energię i dodatkowo ułatwiają zapanowanie nad samym umysłem.

Asana. Ten element jogi polega na wykonywaniu określonych pozycji jogicznych, czyli specjalnych ćwiczeń. Ich zadaniem jest wzmocnić poszczególne partie ciała i jednocześnie sprawić, by ćwiczący osiągnął wewnętrzną harmonię. Asany według joginów mają moc uzdrawiającą i potrafią ustabilizować wszystkie procesy zachodzące w organizmie.

Pranajama. Są to techniki oddychania. Oddychanie to w jodze podstawa i punkt wyjścia do wszystkich ćwiczeń. Opanowanie właściwego sposobu oddychania niektórym zajmuje wiele czasu. Zadaniem oddychania jest oczyszczenie – ciała i układu nerwowego. Dzięki właściwemu oddychaniu, ćwiczący jest w stanie przejąć kontrolę nad swoimi emocjami, umie się wyciszyć i wsłuchać w głos wewnętrzny.

Czytaj też: Czym jest joga kundalini i jak wyglądają zajęcia?

Hatha joga - zalety

Hatha joga wpływa dobroczynnie na cały organizm. Poprawia nie tylko samopoczucie fizyczne, ale i psychiczne. Nie bez powodu mówi się o jej niebywałej mocy uzdrawiającej.

Jakie korzyści daje uprawianie hatha jogi?

• eliminacja asymetrii ciała (walka z nierównowagą mięśniową i posturalną),
• przywrócenie właściwego napięcia mięśniowego,
• zwiększenie zakresu ruchu ciała,
• zapobieganie zwyrodnieniom stawów,
• zapobieganie osteoporozie,
• regulacja pracy serca,
• regulacja ciśnienia krwi,
• uzupełnienie treningu sportowego,
• zwiększenie pojemności wdechowej,
• obniżenie poziomu stresu,
• lepsza koordynacja ruchowa,
• relaksacja,
• nasilenie produkcji hormonu szczęścia,
• uregulowanie zaburzeń cykli miesiączkowych,
• zwalczanie bólu głowy i bólu stawów,
• leczenie depresji,
• pomoc w odchudzaniu,
• przyspieszenie metabolizmu.

To tylko niektóre atuty hatha jogi, ale trudno wymienić wszystkie, skoro ta odmiana jogi skutecznie leczy wiele chorób i dolegliwości. Może być uprawiana niemal przez każdego, bo na początku nie wymaga – ani dobrej kondycji i formy, ani umiejętności.

Czytaj też: Sprawdź, który rodzaj jogi jest najlepszy dla Ciebie!

Hatha joga – jak ćwiczyć?

Jeśli zależy nam na prawidłowym ćwiczeniu hatha jogi, najlepiej jest zapisać się na zajęcia do szkoły jogi lub wynająć osobistego trenera. Nie poleca się ćwiczenia jogi na podstawie materiałów z książek lub internetu, bo bez znajomości zasad, zwykłe odwzorowywanie asan nie będzie skuteczne. Wystarczy zły kąt ułożenia ciała lub niewłaściwe napięcie poszczególnych mięśni, by ćwiczenia były nieefektywne i niebezpieczne.

Bardzo ważne jest również to, by ćwiczyć zgodnie z korekcją swojej wady postawy (o ile oczywiście taką mamy). Uprzedzony o wadzie nauczyciel jest w stanie dostosować rodzaj ćwiczeń do możliwości i zaleceń ortopedy.

W ćwiczeniu jogi bardzo ważne jest oddychanie. Nie należy wstrzymywać oddechu (co czasami na początku się dzieje, kiedy całkowicie skupiamy się na prawidłowym wykonaniu nowej asany), by pracujące mięśnie miały cały czas dostarczany tlen. Wdech i wydech należy robić nosem.

Istotą ćwiczeń jest osiągnięcie równowagi między ciałem a umysłem, dlatego muszą być one w równym stopniu zaangażowane w trening. Ćwiczyć należy z pustym żołądkiem lub kilka godzin po posiłku. Po ćwiczeniach powinno się położyć i relaksować pod przykryciem przez około dziesięć minut.

Czytaj też: Na czym polega yoga beat?

Ta siła i elastyczność robią wrażenie! Zobacz niezwykłą praktykę tradycyjnej hatha jogi z Indii.

Hatha joga – metody praktyki

Na przestrzeni wielu lat hatha joga modyfikowana była przez różnych nauczycieli, a z czasem stawała się coraz bardziej zinstytucjonalizowana. Naturalną rzeczą było więc wytworzenie się odrębnych stylów tej jogi.

Dziś wyróżnia się m.in. następujące metody praktyki hatha jogi:

Iyengar joga – najbardziej znana na świecie odmiana hatha jogi. Najważniejsze jest precyzyjne i dokładne wykonywanie asan, dopiero po ich opanowaniu następuje nauka oddychania. Ten rodzaj hatha-jogi kładzie również nacisk na działanie lecznicze. Pomaga zwalczyć wiele dolegliwości.

Ashtanga joga – opiera się na sześciu sekwencjach asan – od najłatwiejszej do najtrudniejszej. Opanowanie jednej umożliwia przejście na poziom wyżej. Istotna w ćwiczeniach staje się wytrzymałość, a sama praktyka jest bardzo dynamiczna.

Sivanda Yoga – na tę metodę składa się pięć zasad: asany, pranajamy, relaksacja, dieta, medytacja.

Satayananda Yoga – na tę metodę składają się trzy zasady: asany, pranajamy, medytacja.

Joga W Życiu Codziennym – nazwa może wydawać się dziwna, ale metoda jest bardzo poważna. Najważniejsze staje się skoordynowanie ruchu z oddechem, koncentracja na ciele oraz coraz dłuższe pozostawanie w asanie.

Bikram joga – praktykuje się ją w wysokiej temperaturze (38 stopni Celsjusza). Ćwiczenia powodują intensywne pocenie się.

Viniyoga – najważniejsze jest dostosowanie techniki ćwiczeń do swoich możliwości. Praktyka wzmacnia indywidualne umiejętności.

Kripalu Yoga – najbardziej istotna jest koordynacja oddechu z ruchem. Uczniowie ćwiczą świadomość ciała. W następnej kolejności skupiają się tylko na medytacji.

Integral Yoga – jest połączeniem praktyki asan, oddychania, medytacji i głębokiego relaksu.

Ananda Yoga – ma przejąć kontrolę nad różnymi energiami znajdującymi się w ciele, by dzięki nim zrównoważyć ciało i umysł, a na końcu osiągnąć wysoki poziom świadomości. Skupia się głównie na medytacji.

Czytaj też: Czym jest joga z elementami akrobatyki?