Kożuch na mleku: czym jest kożuch na mleku i jak go wykorzystać?
Kożuch na mleku to jedno z najczęstszych kulinarnych wspomnień z dzieciństwa. I to tych zdecydowanie nieprzyjemnych. Bo czy znacie kogoś, kto by choć trochę lubił tę błonę na powierzchni mleka, która przy każdej próbie wyłowienia złośliwie pęka? Jak powstaje kożuch na mleku, którego tak bardzo nie lubimy i co z nim zrobić na zdrowie?
Kożuch na mleku tworzy się tylko wtedy, gdy poddajemy mleko określonej obróbce termicznej. Aby wyjaśnić jak przebiega proces tworzenia się kożucha na mleku musimy sobie najpierw przypomnieć czym jest mleko.
Spis treści
- Kożuch na mleku: mleko
- Kożuch na mleku: jak powstaje?
- Kożuch na mleku: cienki czy gruby?
- Kożuch na mleku: dlaczego mleko kipi?
- Kożuch na mleku: przepis na kożuchowe ciasteczka
Kożuch na mleku: mleko
Mleko to biała, nieprzezroczysta wydzielina z gruczołów mlecznych samic ssaków. Mleko jest nie tylko głównym składnikiem żywieniowym wspierającym prawidłowy rozwój ssaków po ich narodzinach. Mleko ssaków wykorzystuje także człowiek do celów odżywczych i kulinarnych. Najchętniej spożywanym u nas mlekiem jest mleko krowie, rzadziej – kozie lub owcze.
Mleko jest mieszaniną wielu witamin i soli mineralnych, w tym m.in.:
a także tłuszczów, cukrów i laktozy.
Kożuch na mleku: jak powstaje?
W procesie tworzenia kożucha na mleku główną rolę odgrywają dwa składniki mleka: tłuszcze i białka. Oba te składniki nie są rozpuszczalne w wodzie i to one tworzą kożuch na mleku. Jak to robią?
Drobinki tłuszczów przybierają postać unoszących się na wodzie kulek o średnicy setnych części milimetra. Kulki te są niedostrzegalne w mleku sklepowym poddawanym homogenizacji. Widać je za to doskonale w mleku prosto od krowy, bo tworzą na wierzchu mleka grubą warstwę, z której ubija się śmietanę.
Jak już wspominaliśmy, mleko składa się także z różnego rodzaju białek. Najważniejszym z nich jest kazeina, która jest odporna na działanie wysokiej temperatury. Z kolei inne mleczne białka w temperaturze powyżej 65 st. C ścinają się w sposób podobny do tego jak ścina się białko jajka smażone lub gotowane.
Kożuch na mleku tworzy się tylko podczas jego podgrzewania. Lekkie cząsteczki tłuszczy na powierzchni mleka sklejane są przez ścinające się białka i tak powstaje elastyczna błona zwana potocznie kożuchem.
Kożuch na mleku: cienki czy gruby?
Grubość kożucha na mleku zależy od kilku czynników. Pierwszym z nich jest stopień zawartości tłuszczy w mleku, a drugim temperatura. Im tłustsze jest mleko i im wyższa jest temperatura jego podgrzewania, tym grubszy jest tworzący się na powierzchni mleka kożuch. To dlatego w mleku homogenizowanym proces powstawania kożucha jest dużo wolniejszy i mniej widoczny.
Kożuch na mleku: dlaczego mleko kipi?
Dlaczego podgrzewane mleko ucieka nam z garnka? Winowajcą jest właśnie kożuch. Gdy na powierzchni mleka tworzy się warstwa nieprzepuszczalna dla wody, czyli kożuch, para wodna nie ma ujścia i pod kożuchem wzrasta ciśnienie. Im wyższa temperatura, tym bardziej kożuch się napina, a na koniec pęka. Gdy jego struktura zostaje przerwana, szybki spadek ciśnienia powoduje, że spienione mleko wycieka z garnka.
Kożuch na mleku: przepis na kożuchowe ciasteczka
Kożuch na mleku jako składnik napojów na potraw ma swoich i wielbicieli i wrogów. W internecie możecie znaleźć wiele przepisów wskazujących, że kożuch na mleko można wykorzystać na wiele sposobów. My podpowiadamy jak przyrządzić kożuchowe ciasteczka, które wyśmienicie smakują jako dodatek do kawy lub herbaty.
Składniki:
Najtrudniejszym i najbardziej czasochłonnym etapem przygotowania tych ciastek jest zebranie odpowiedniej ilości kożuchów. I tu podpowiadamy, że kożuchy z mleka po wystudzeniu możemy po prostu zamrozić. Rozmrażamy je natomiast tuż przed przyrządzaniem ciastek. Następnie kożuchy wyrabiamy z mąką i masłem. Powstałe ciasto wałkujemy na płaty, a z nich wycinamy romby o długości boku 3-4 cm. Na koniec rozkłócamy jajko, smarujemy nim wierzchy ciastek a potem posypujemy je cukrem. Ciastka pieczemy na złoty kolor w temperaturze 180 st. C.
Czytaj też:
- Mleko z miodem i masłem - najlepszy sposób na przeziębienie
- Herbata z mlekiem (bawarka) - pomaga czy szkodzi?
- Złote mleko na odporność i nie tylko