Kwasy omega-3 aktywizują brunatną tkankę tłuszczową

Brunatna tkanka tłuszczowa odpowiada za bilans energetyczny, termogenezę i zwiększanie wydatku energetycznego przez organizm. Dzięki temu zapobiega wychłodzeniu ciała i pomaga przeciwdziałać otyłości. Do aktywizacji brunatnej tkanki tłuszczowej doprowadzają m. in. kwasy tłuszczowe omega-3.

Spis treści

1. Kwas EPA a brunatna tkanka tłuszczowa
2. Na co wpływa brunatna tkanka tłuszczowa?

Brunatna tkanka tłuszczowa (nazywana również brązową tkanką tłuszczową) może być aktywowana poprzez zimno oraz środki farmakologiczne.

Najnowsze badania opublikowane m.in. w "The Journal of Nutritional Biochemistry" oraz w "Nature Communications" pokazują, że aktywność brunatnych komórek tłuszczowych można pobudzić dietą bogatą w kwasy tłuszczowe omega-3.

Kwas EPA a brunatna tkanka tłuszczowa

Brunatny tłuszcz znajduje się przede wszystkim w szyi oraz okolicy nadobojczykowej.

Zainteresowanie środowiska naukowego brunatną tkanką tłuszczową (BAT) zwiększyło się, gdy wykazano, że jej ilość może wzrastać w wieku dorosłym, a wysoka zawartość brunatnych komórek tłuszczowych jest powiązana z mniejszym ryzykiem otyłości, cukrzycy typu 2 i innych chorób metabolicznych.

Dotychczas sądzono, że najwięcej BAT znajduje się w organizmach noworodków, a jej poziom spada wraz z wiekiem i wzrostem ilości białej zapasowej tkanki tłuszczowej. Okazuje się, że liczne prozdrowotne działania kwasów tłuszczowych omega-3 (szczególnie EPA) są powiązane z oddziaływaniem na aktywność białych i brunatnych komórek tłuszczowych.

W doświadczeniu przeprowadzonym na dwóch grupach myszy, z których jedna była karmiona dietą wysokotłuszczową bogatą w kwasy omega-3, a druga – dietą ubogotłuszczową, wykazano, iż dieta wzbogacana w EPA powodowała spadek masy ciała, zmniejszenie ilości markerów stanu zapalnego w organizmie, zwiększenie tolerancji glukozy oraz wzrost insulinowrażliwości komórek.

Efekty te są powiązane z obniżeniem procesów zapalnych w komórkach tłuszczowych, spadkiem lipogenezy (powstawania tłuszczu zapasowego) oraz zmniejszonym utlenianiem tłuszczów.

Czytaj też: Biała i brunatna tkanka tłuszczowa - czym się różnią?

Na co wpływa brunatna tkanka tłuszczowa?

Ilość tkanki tłuszczowej jest większa u kobiet i osób aktywnych fizycznie.

Na podstawie najnowszych doniesień stwierdzono, że kwasy tłuszczowe omega-3 aktywują receptory odpowiedzialne za pobudzenie czynności brunatnej tkanki tłuszczowej, a także przyczyniają się do procesu brązowienia białych komórek tłuszczowych, czyli przekształcania w aktywne, pobudzające zużywanie energii komórki brązowe.

Natomiast w wyniku wcześniejszych doświadczeń stwierdzono, że zwiększanie ilości brunatnej tkanki tłuszczowej w organizmie może być skuteczne w walce z otyłością i zapobiegać chorobom metabolicznym, m.in. cukrzycy typu 2 i dyslipidemii. Ponadto wskazano, że BAT jest tkanką aktywną endokrynnie, czyli wydziela hormony aktywujące metabolizm tłuszczu i węglowodanów.

Na podstawie obserwacji stwierdzono, że najsilniejszy efekt aktywowania brunatnej tkanki tłuszczowej osiąga się poprzez suplementację wraz z dietą samego kwasu EPA należącego do rodziny omega-3, a nie mieszaniny tych kwasów. Analogiczne wnioski wyciągnięto z analizy wyników in vitro brązowienia tkanki tłuszczowej.

Autorzy badania opublikowanego w "Nature Communications" sugerują, że wyniki ich doświadczenia i wskazanie molekularnych mechanizmów aktywowania brunatnej tkanki tłuszczowej przez kwasy omega-3 pozwalają wyjaśnić tak ogromne znaczenie tych tłuszczów dla zdrowia. Ponadto, dane te mogą posłużyć do stworzenia nowych terapii w leczeniu otyłości i powiązanych z nią chorób metabolicznych.Źródła:

1. Pahlavani M. i in., Eicosapentaenoic acid regulates brown adipose tissue metabolism in high-fat-fed mice and in clonal brown adipocytes, The Journal of Nutritional Biochemistry, 2017, 1(39), 101-109, doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.jnutbio.2016.08.012

2. Quesanda-Lopez T. i in., The lipid sensor GPR120 promotes brown fat activation and FGF21 release from adipocytes,  Nature Communications, 2016, 7: 13479, doi: 10.1038/ncomms13479

Aleksandra Żyłowska-Mharrab