Ćwiczenia na rwę kulszową - jakie ćwiczenia zapobiegną atakom rwy kulszowej?

2021-11-29 9:22

Ćwiczenia na rwę kulszową to już nie tylko ratunek dla osób w podeszłym wieku. Coraz więcej osób pracujących przez wiele godzin przy biurku, zestresowanych i niewłaściwie się odżywiających, cierpi na tę przypadłość. Zastosowanie ćwiczeń na rwę kulszową pozwoli zminimalizować dotkliwy ból w dolnej części pleców i zapobiec atakom korzonków.

Zastosowanie ćwiczeń na rwę kulszową pozwoli zminimalizować dotkliwy ból w dolnej części pleców i zapobiec atakom korzonków.
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Ćwiczenia na rwę kulszową: ćwiczenia rozciągające
  2. Ćwiczenia na rwę kulszową: ćwiczenia wzmacniające
  3. Jak objawia się rwa kulszowa?

Ćwiczenia na rwę kulszową mają za zadanie wzmocnić dolny odcinek kręgosłupa oraz rozciągnąć spięte mięśnie. Połączenie tych dwóch typów ćwiczeń jest bardzo ważne, bo przyczyną ataku rwy kulszowej najczęściej jest osłabienie gorsetu mięśniowego biegnącego wzdłuż kręgosłupa, a także przykurcz mięśni przykręgosłupowych, pośladkowych i udowych spowodowany długotrwałym pozostawaniem w pozycji siedzącej.

W formie 24: zdrowy kręgosłup

Poniższe ćwiczenia, wykonywane regularnie, złagodzą ból w dolnej części pleców i zmniejszą prawdopodobieństwo wystąpienia rwy kulszowej w przyszłości. Podczas ćwiczeń nie szarp i nie wykonuj ruchów pulsacyjnych - prawidłowe rozciąganie polega na dociśnięciu i przytrzymaniu rozciąganego mięśnia co najmniej przez pół minuty.

Ćwiczenia na rwę kulszową: ćwiczenia rozciągające

Ćwiczenie 1. Kołyska

Połóż się na plecach z wyprostowanymi nogami i rękoma wyciągniętymi wzdłuż tułowia. Następnie ugnij nogi i podnieś je, obejmując od dołu. Przyciągnij do siebie tak mocno, by pośladki oderwały się od podłoża. Wytrzymaj 5 sekund i wróć do pozycji wyjściowej. Ćwiczenie powtórz 10 razy.

Ćwiczenie 2. Spinanie i rozluźnianie

Połóż się na plecach i ugnij nogi w kolanach, ręce skrzyżuj na klatce piersiowej. Spróbuj naciskać na podłoże okolicą krzyżową i piętami, a jednocześnie unieś barki i głowę, starając się nią dotknąć klatki piersiowej. Na zmianę dociskaj i rozluźniaj dolny odcinek pleców. Ćwiczenie powtórz 10 razy.

Ćwiczenie 3. Rozciąganie baletnicy

Usiądź na macie z wyprostowanymi nogami. Zrób skłon i postaraj się sięgnąć dłońmi do palców stóp. Oddychając głęboko, staraj się bardzo powoli pogłębiać skłon. Nie odrywaj nóg od podłogi, powinny być cały czas mocno dociśnięte do podłoża. Wytrzymaj 30 sekund.

Ćwiczenie 4. Przekładanka

Połóż się na plecach. Podnieś i ugnij lewe kolano, następnie prawą ręką dociśnij je do podłogi po swojej prawej stronie. Lewą rękę wyprostuj i wyciągnij mocno w lewo, dociskając bark do podłoża. Wytrzymaj 30 sekund, powtórz to samo na drugą stronę.

Ćwiczenie 5. Rozciąganie mięśni kulszowo-goleniowych

Pozostań w pozycji na plecach, ugnij kolana. Prawą stopę unieś i oprzyj o lewe kolano. Złap obiema dłońmi miejsce pod lewym kolanem i uginając łokcie przyciągaj udo w kierunku klatki piersiowej. Powinieneś poczuć mocne rozciąganie ud. Wytrzymaj 30 sekund, rozluźnij, zmień stronę. Powtórz 2 x po 30 sekund na każdą nogę.

Czytaj także:

Ćwiczenie 6. Koci grzbiet

Przyjmij pozycję startową na czworakach (klęk podparty). Powoli unieś głowę na wdechu i opuść ją na wydechu. Powtórz ruch kilka razy. Następnie wykonaj ćwiczenie "koci grzbiet" - wypchnij w górę środkową część kręgosłupa, tak by powstał "garb", głowę schowaj między ramionami. Tę czynność wykonujesz na wydechu, a na wdechu powracasz do pozycji wyjściowej - opuszczasz środkową część kręgosłupa. Powtórz 10 razy.

Ćwiczenie 7. Koszyczek

Usiądź na piętach i wyprostuj plecy. Za plecami złącz dłonie i wyprostuj ręce, a następnie staraj się unieść je jak najwyżej. Wytrzymaj 3 sekundy i opuść dłonie. Powtórz ćwiczenia 10 razy, cały czas starając się nie pochlać tułowia do przodu.

Czytaj też: Bieganie a kręgosłup - szkodzi czy pomaga? Czy można biegać z bólem pleców?

Ważne

Nie ćwicz, gdy masz ostry atak rwy kulszowej - ból należy przeczekać, powstrzymując się od jakiekolwiek aktywności fizycznej. Ulgę może przynieść położenie się na plecach, z nogami opartymi o krzesło pod kątem prostym. Dopiero gdy faza ostra minie, możesz przystąpić do ćwiczeń. Ćwiczenia na rwę kulszową muszą być dostosowane do możliwości organizmu - nie mogą przeciążać kręgosłupa.

Podczas ćwiczeń na rwę kulszową, pamiętaj aby:

  • starać się je wykonywać jak najdokładniej - jeśli nie wykonasz ich precyzyjnie, nie tylko nie pozbędziesz się bólu, ale możesz go wzmocnić;
  • starać się zachować prawidłową postawę ciała podczas siedzenia i chodzenia;
  • razem z ćwiczeniami stosować dietę antyzapalną, ubogą w kalorie - wprowadź do swojego jadłospisu jaja, ryby, drób, warzywa, owoce, orzechy;
  • skorzystać z suplementów, które wykazują silne działanie przeciwzapalne: witaminy D, magnezu, tranu;
  • postępowanie w przypadku ćwiczeń na rwę kulszową skonsultować z fizjoterapeutą.

Ćwiczenia na rwę kulszową: ćwiczenia wzmacniające

Ćwiczenia bez sprzętu

Ćwiczenie 1. Rowerek

Połóż się na macie i swobodnie wyciągnij ramiona wzdłuż tułowia. Podnieś nogi i ugnij kolana pod kątem prostym. Naprzemiennie poruszaj nogami, jak przy jeździe na rowerze. Staraj się nie odrywać pleców od maty i trzymać wyprostowane ręce. Ćwiczenie wykonuj przez 30 sekund, powtórz 3 razy.

Ćwiczenie 2. Brzuszki na opak

Pozostając w pozycji leżenia na plecach, ułóż zgięte w łokciach ręce na wysokości głowy, a następnie zegnij nogi pod kątem 90 stopni w stawach kolanowych. Przyciągnij nogi do brzucha, jednocześnie, na wydechu, dociskając odcinek lędźwiowy do podłoża. Powoli wróć do pozycji początkowej. Ćwiczenie powtórz 15 razy.

Ćwiczenie 3. Brzuszki w klęku

Przejdź do klęku podpartego. Wyciągnij do tyłu lewą nogę (wyprostowaną). Następnie z wydechem ugnij ją w kolanie i napinając brzuch przyciągnij kolano w kierunku prawego ramienia. Wróć do pozycji wyjściowej i powtórz to samo ćwiczenie z prawą nogą i lewą ręką. Łącznie zrób po 8 powtórzeń na każdą stronę.

Ćwiczenie 4. Superman

Pozostań w klęku podpartym. Wyprostuj i wyciągnij przed siebie prawą rękę. Jednocześnie wyprostuj i wyciągnij do tyłu lewą nogę. Postaraj się wytrzymać w takiej pozycji 10 sekund. Opuść nogę i rękę, a potem powtórz ćwiczenie jeszcze 2 razy. Po skończeniu serii, zrób to samo z prawą nogą i lewą ręką.

Ćwiczenie 5. Deska

Przyjmij pozycję planku (deski). Pamiętaj, aby bardzo mocno napiąć brzuch i całe ciało (także ramiona, pośladki, uda, łydki) - twoje ciało ma być jak skała. Na początek wytrzymaj w takiej pozycji 3 x po 10 sekund. Z treningu na trening możesz wydłużać czas do kilka sekund aż dojdziesz do pół minuty.

Czytaj też: Ćwiczenia na plecy - 9 ćwiczeń wzmacniających mięśnie grzbietu

Warto wiedzieć

Jak objawia się rwa kulszowa?

Rwa kulszowa to dolegliwości bólowe, które wywołał nacisk na sam nerw kulszowy bądź któryś z nerwów rdzeniowych (S1, L4 lub L5), które w swoim przebiegu nerw kulszowy tworzą. Nerw kulszowy powstaje bowiem z połączenia tych nerwów, wychodzących z kręgosłupa, ale łączących się i biegnących wzdłuż każdej z nóg, aż po stopy i ich palce. Dlatego też, choć źródło bólu tkwi w kręgosłupie i tam też najczęściej go odczuwamy, może on promieniować do kończyn dolnych - na całej długości przebiegu.

Sam ból przy rwie kulszowej objawia się nagle i jest bardzo silny: najbardziej prawdopodobne, że pojawi się, gdy się po coś schylimy, dynamicznie wstaniemy. Zazwyczaj przyczyną ataku rwy kulszowej jest wypadnięcie dysku (dyskopatia) w lędźwiowej części kręgosłupa, mogą go również powodować zmiany zwyrodnieniowe w obrębie kręgosłupa, zmiany zwyrodnieniowe stawów międzykręgowych czy skrzywienie kręgosłupa.

Na ataki rwy kulszowej skarży się coraz więcej osób, przypadłość ta nazywana jest już chorobą cywilizacyjną bądź "schorzeniem XXI wieku". Jedne z badań dwojga naukowców z Basket University School of Medicine dowodzą nawet, że 40 procent żyjących obecnie dorosłych doświadczy ataku rwy kulszowej1. Jako że ból, którym się objawia, jest bardzo dokuczliwy, warto wykonywać ćwiczenia na rwę kulszową - zarówno, gdy już dolegliwości się pojawią, jak i profilaktycznie.

Ćwiczenia z piłką gimnastyczną

Ćwiczenie 1. Odchylanie nogi

Połóż się na plecach, zegnij nogi w kolanach i oprzyj je na piłce. Następnie wyprostuj prawą nogę i lekko ją unieś, przenieś do boku i z powrotem, nie odrywając lędźwi od podłogi - stopa powinna być cały czas skierowana ku sufitowi. Wykonując ćwiczenie nie poruszaj piłki. Czynność powtórz z drugą nogą. Wykonaj ćwiczenie 10 razy w 3 seriach.

Ćwiczenie 2. Unoszenie nóg na piłce

Połóż się na plecach i wyprostowane nogi oprzyj na piłce. Napnij brzuch i oderwij biodra od podłogi, żeby stworzyły linię prostą z tułowiem. Następnie unoś raz jedną, raz drugą nogę. Utrzymuj cały czas wciągnięty brzuch. Ćwiczenie powtórz 10 razy w 3 seriach.

Ćwiczenie 3. Unoszenie bioder i uginanie nóg na piłce

Połóż się na plecach i oprzyj łydkami o piłkę. Unieś biodra z podłoża w taki sposób, by od stóp do barków utworzyć linię prostą. Następnie przetocz piłkę ku sobie: aby to zrobić, ugnij nogi w kolanach i jednocześnie delikatnie unieś biodra. Stopy powinny leżeć płasko na piłce. Przesuń piłkę do pozycji wyjściowej. Ćwiczenie powtórz 10 razy w 3 seriach.

Ćwiczenie 4. Brzuszki na piłce

Połóż się plecami na piłce, stopy oprzyj o podłogę, a nogi ugnij w kolanach. Powoli zacznij unosić barki i głowę, wychylając jak najbardziej do przodu i przy tym maksymalnym wychyleniu napinając mięśnie brzucha. Wytrzymaj w tej pozycji 2 sekundy, a następnie wróć do pozycji wyjściowej. Ćwiczenie powtórz 10 razy w 3 seriach.

Ćwiczenie 5. Uciskanie piłki

Usiądź na piętach, a ręce oprzyj na piłce. Następnie staraj się mocno uciskać rękoma piłkę, napinając przy tym mięśnie kręgosłupa i ramion. Wytrzymaj w tej pozycji kilka sekund, po czym wróć do pozycji wyjściowej. Powtórz 10 razy w 3 seriach.

Warto wiedzieć

Bywa, że atak rwy kulszowej spowodowany jest poważnymi chorobami - nowotworem, zapaleniem kręgosłupa lub złamaniami/przemieszczeniami jego kości - w takich sytuacjach konieczne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia. W pozostałych przypadkach ćwiczenia na rwę kulszową będą bardziej pomocne.

Fizjoterapeuta dobiera rodzaj ćwiczeń na rwę kulszową do przyczyny ataku. W każdym wypadku zaleca się wykonywanie ćwiczeń rozciągających, przy przepuklinie kręgosłupa i zwężeniu kanału kręgowego wskazane są również ćwiczenia wzmacniające. W chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa ulgę przyniosą ćwiczenia McKenziego, a ćwiczenia z piłką gimnastyczną z powodzeniem mogą wykonywać także kobiety z rwą kulszową w ciąży.

Ćwiczenia McKenziego

Ćwiczenie 1.

Połóż się na brzuchu, ułóż ramiona wzdłuż tułowia i obróć głowę w jedną stronę. Pozostając w tej pozycji, weź kilka głębokich oddechów i rozluźnij mięśnie na około 3 minuty.

Ćwiczenie 2.

Pozostając w pozycji na brzuchu, ugnij ręce w łokciach i połóż dłonie po obu stronach ciała na wysokości głowy. Po 10 sekundach weź oddech przez nos i wyprostuj się na rękach. Gdy głowa znajdzie się w górze, zrób wydech przez usta i pozostań w tej pozycji przez 5 sekund. Następnie wróć do pozycji wyjściowej. Ćwiczenie powtórz 10 razy.

Ćwiczenie 3.

Stań w pozycji wyprostowanej, w lekkim rozkroku. Dłonie umieść na wysokości talii, palce skieruj w dół, powinny stykać się w centralnej linii kręgosłupa. Możliwie jak najdalej odchyl się do tyłu. Staraj się mieć cały czas wyprostowane nogi. Wytrzymaj w tej pozycji dwie sekundy i wróć do pozycji wyjściowej. Ćwiczenie powtórz 10 razy.

Ćwiczenie 4.

Połóż się na prawym boku, z wyprostowanymi nogami - lewa noga powinna opierać się na prawej. Następnie unieś lewą nogę nad prawą jak najwyżej ci się uda i wytrzymaj w tej pozycji 10 sekund, a następnie powoli opuść nogę. Ćwiczenie powtórz po 10 razy z każdą nogą.

Ćwiczenie 5.

Połóż się na macie na brzuchu, z ramionami ułożonymi wzdłuż tułowia. Następnie unieś się i podeprzyj na ugiętych w łokciach ramionach. Miednica powinna cały czas spoczywać na podłożu. Wytrzymaj w tej pozycji 30 sekund, a następnie wróć do pozycji wyjściowej. Ćwiczenie powtórz 10 razy z półminutowymi przerwami między powtórzeniami.