Pitaja (smoczy owoc) - właściwości i wartości odżywcze. Jak obrać i jeść pitaję?
Pitaja (smoczy owoc) i jej właściwości zdrowotne były już znane starożytnym plemionom zamieszkującym Amerykę Południową. Obecnie przyjrzeli jej się naukowcy, którzy odkryli, że pitaja - poza licznymi witaminami i minerałami - zawiera także substancje, dzięki którym wykazuje działanie przeciwutleniające. Może także zapobiec otyłości i chorobom z nią związanym. Sprawdź, jakie właściwości ma pitaja, a także jak obrać i zjeść smoczy owoc.
Spis treści
- Pitaja (smoczy owoc) - antyoksydant, który chroni układ krwionośny
- Pitaja (smoczy owoc) - zmniejsza insulinooporność
- Pitaja (smoczy owoc) może powodować alergię
- Pitaja (smoczy owoc) - gdzie można kupić? Jaka jest cena?
- Pitaja (smoczy owoc) - zastosowanie w kuchni
- Przepis na carpaccio ze smoczego owocu
Pitaja (pitahaya), inaczej smoczy owoc lub truskawkowa gruszka, to egzotyczny owoc niektórych gatunków kaktusa, którego właściwości zdrowotne pierwsi poznali mieszkańcy Ameryki Południowej, skąd pochodzi. Obecnie owoc ten jest uprawiany głównie w krajach azjatyckich. Pitaja ma owalny kształt, pokrywa ją czerwonawa lub żółtawa skórka, zakończona długimi, spiczasto zakończonymi liśćmi – stąd nazwa smoczy owoc. Jego rodziną jest pitaja z Kostaryki - owoc o czerwonej skórce i takim samym miąższu - oraz żółta pitaja, której skórka jest żółta, a miąższ biały.
Pitaja (smoczy owoc) - antyoksydant, który chroni układ krwionośny
Pitaja to owoc bogaty w betalainy - naturalne barwniki, w skład których wchodzą czerwono-fioletowe betacyjaniny i żółto – pomarańczowe betaksantyny.
Pitaja to owoc kaktusa, który ma zwisające, mięsiste ramiona, zakończone w trakcie kwitnienia dużymi, białymi kwiatami, które kwitną tylko jedną noc, za to kilka razy w roku. Miesiąc po kwitnieniu zbiera się owoce pitai.
Związki betalainowe nie są szeroko rozpowszechnione w produktach żywnościowych pochodzenia roślinnego. Występują tylko w pitai, buraku ćwikłowym, boćwinie, opuncji, ulluko i amarantusie. Dotychczasowe badania wykazują, że betalainy charakteryzują się silnymi właściwościami przeciwutleniającymi.
Wykazano także, że betalainy hamują proces utleniania lipidów, działają ochronnie w stosunku do czerwonych krwinek oraz przeciwdziałają kardiotoksyczności w trakcie chemioterapii nowotworowej u myszy. Kardiotoksyczność to zmiany w układzie sercowo-naczyniowym np. wywołane na skutek trwania chemioterapii czy radioterapii lub bezpośrednio po jej zakończeniu.¹
Pitaja (smoczy owoc) - wartości odżywcze (w 100 g)Wartość energetyczna - 52 kcalBiałko ogółem - 1.1 g Tłuszcz - 0.4 gWęglowodany - 11.0 gBłonnik - 3 gWitaminyWitamina C – 20.5 mgTiamina – 0.04 mgRyboflawina – 0.05 mgNiacyna - 0.16 mgWitamina B6 - 0.029 mgMinerałyWapń – 8.5 mgŻelazo - 1.9mg Fosfor - 22.5 mg Źródło danych: healwithfood.org
Pitaja (smoczy owoc) - zmniejsza insulinooporność
Jak wynika z badań naukowców z Zhejiang University w Hangzhou (Chiny), smoczy owoc może uchronić przed otyłością i związanymi z nią chorobami, takimi jak insulinooporność czy stłuszczenie wątroby. W jednym z badań udział wzięły myszy będące na wysokotłuszczowej diecie.² Podawano im wyciąg ze smoczego owocu. Po zakończeniu eksperymentu okazało się, że myszy straciły na wadze i zmniejszyło się u nich ryzyko stłuszczenia wątroby, insulinooporności i stanów zapalnych. Zdaniem chińskich badaczy, substancjami, które odpowiadają za takie właściwości smoczego owocu, są m.in. wspominane już betalainy.
Pitaja (smoczy owoc) może powodować alergię
Znany jest przypadek reakcji alergicznej po spożyciu smoczego owocu,³ potwierdzony testami alergicznymi. Należy jednak podkreślić, że osoba, u której wystąpiło uczulenie na ten owoc, miała w wywiadzie atopowe zapalenie skóry i egzemę oraz objawy alergii na pyłek brzozy. Można więc przypuszczać, że pitaja zwiększa ryzyko alergii pokarmowej u osób, które już są alergikami.
Pitaja (smoczy owoc) - Jak obrać i zjeść? Jak smakuje?
Pitaję należy przekroić na pół, jak kiwi. Wówczas ukaże się biały miąższ, gęsto usiany drobnymi, czarnymi pesteczkami, który można wydobywać za pomocą łyżeczki. Ma on smak przypominający mieszankę kiwi i melona - jest słodki, ale dla niektórych zbyt mdły. Pestki są jadalne, więc nie trzeba się ich pozbywać.
Pitaja (smoczy owoc) - gdzie można kupić? Jaka jest cena?
W Polsce pitaja jest trudno dostępna. Najlepiej szukać jej w sklepach internetowych. Cena za 1 kg to ok. 12 zł. Jeden owoc może ważyć ok. 250 g. Należy kupować owoce z gładką skórą. Dużo ciemnych kropek i przyschnięte wypustki oznaczają, że pitaja jest przejrzała. Z kolei twarda skórka oznacza, że pitaja jest niedojrzała i będzie musiała poleżeć trochę w temperaturze pokojowej.
Pitaję można kupić także w proszku - jej cena waha się od ok. 15 do ok. 35 zł za 100 g.
Pitaja (smoczy owoc) - zastosowanie w kuchni
Pitaja to orzeźwiający owoc, który sprawdzi się jako składnik lodów, tortów, kremów, koktajli czy musów. Schłodzenie owocu wzmacnia jego egzotyczny smak. Smoczy owoc można dodawać także do sałatek. Bardzo dobrze smakuje także sok z pitai. Jadalne są również kwiaty tej rośliny – świeżych używa się jako dodatków do potraw czy deserów, z suszonych zaś robi się napar.
Z kolei sproszkowaną pitaję można dodać do napojów typu smoothies, koktajl, shake, a także do jogurtu. Może również stanowić dodatek do ciast i deserów.
Przepis na carpaccio ze smoczego owocu
Źródło: x-news.pl/Dzień Dobry TVN
Bibliografia:
1. Naukowcy badają właściwości prozdrowotne buraków ćwikłowych, http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,407533,naukowcy-badaja-wlasciwosci-prozdrowotne-burakow-cwiklowych.html2. White Pitaya (Hylocereus undatus) Juice Attenuates Insulin Resistance and Hepatic Steatosis in Diet-Induced Obese Mice. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/269140243. Anaphylactic reaction to (mixed) fruit juice containing dragon fruit, http://www.jacionline.org/article/S0091-6749(09)00816-1/fulltext4. Purified Betacyanins from Hylocereus undatus Peel Ameliorate Obesity and Insulin Resistance in High-Fat-Diet-Fed Mice.5. Red pitaya betacyanins protects from diet-induced obesity, liver steatosis and insulin resistance in association with modulation of gut microbiota in mice. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26699443