Suszone pomidory: właściwości i wartości odżywcze. Jak zrobić suszone pomidory?
Suszone pomidory nie wyglądają tak efektownie jak świeże, ale przewyższają je ilością likopenu. Mają bogaty smak, dużo wartości odżywczych i wszechstronne zastosowanie kulinarne. Warto je zrobić samodzielnie w domu.
Spis treści
- Właściwości suszonych pomidorów
- Wartość odżywcza suszonych pomidorów (w 100 g, same pomidory bez zalewy)
- Jakie właściwości zdrowotne mają pomidory?
- Jak zrobić suszone pomidory?
- Suszone pomidory: w jakiej zalewie są najzdrowsze?
- Suszone pomidory: z czym podawać?
- Zobacz wideo - przepis na domowe suszone pomidory
Pomidory to owoce, które jednak często klasyfikuje się jako warzywa. Tak zrobili w 1893 roku Amerykanie, biorąc pod uwagę ich zastosowanie kulinarne - w sałatkach, daniach głównych, a nie deserach.
Pomysł na suszone pomidory przywędrował do Polski z Włoch. Tam właśnie pomidory nazywane rzymskimi - małe i o kształcie jajka - chętnie wygrzewano na słońcu, by uzyskać mocniejszy smak, przypominający ten, jaki ma keczup.
Nic dziwnego, że miłośnicy kuchni wpadli na kolejny pomysł wykorzystania pomidorów - są nie tylko łatwo dostępne, smaczne, ale i zdrowe. Piękny kolor pomidory zawdzięczają likopenowi – silnemu przeciwutleniaczowi o działaniu przeciwstarzeniowym i antynowotworowym, neutralizującemu wolne rodniki.
Co więcej, pomidory zawierają witaminę E, która wraz z likopenem świetnie działa na kondycję skóry i oczu. W pomidorach znajdziemy też witaminę K, odpowiadającą za krzepliwość krwi w organizmie oraz witaminę B3, regulującą metabolizm cukru.
Właściwości suszonych pomidorów
Co ciekawe, suszone pomidory nie tracą swoich właściwości odżywczych, a wręcz przeciwnie - likopen staje się dzięki obróbce termicznej znacznie lepiej przyswajalny. Suszone pomidory mają właściwości przeciwmiażdżycowe i wpływają wzmacniająco na układ krwionośny.
Jako że często przyrządza się je w oliwie z oliwek, powodują lepsze przyswajanie witamin: A, D, E i K, które rozpuszczają się w tłuszczach. Warto dodać, że w suszonych pomidorach znajdziemy również mikroelementy: wapń, żelazo, magnez, potas. Wśród przeciwutleniaczy zawartych w suszonych pomidorach warto wyróżnić karotenoidy, również beta-karoten, wspomagający funkcjonowanie wzroku, zapobiegający chorobom serca i mający również zastosowanie w kosmetyce - spowalnia fotostarzenie się skóry.
Zbilansowana dieta to klucz do zdrowia i lepszego samopoczucia. Skorzystaj z JeszCoLubisz, innowacyjnego systemu dietetycznego online Poradnika Zdrowie. Wybieraj spośród tysięcy przepisów na zdrowe i smaczne dania z wykorzystaniem dobrodziejstw natury. Ciesz się indywidualnie dobranym menu, stałym kontaktem z dietetykiem i wieloma innymi funkcjonalnościami już dziś!
Polecany artykuł:
Wartość odżywcza suszonych pomidorów (w 100 g, same pomidory bez zalewy)
Wartość energetyczna - 258 kcalBiałko ogółem - 14.11 gTłuszcz - 2.97 gWęglowodany - 55.76 gBłonnik - 12.3 g
Witaminy | Minerały |
Tiamina – 0.528 mg | Wapń - 110 mg |
Ryboflawina - 0.489 mg | Żelazo - 9.09 mg |
Niacyna - 9.050 mg | Magnez - 194 mg |
Witamina B6 - 0.332 mg | Fosfor - 356 mg |
Kwas foliowy - 68 µg | Potas - 3427 mg |
Witamina A - 874 IU | Sód - 107 mg |
Witamina E - 0.01 mg | Cynk - 1.99 mg |
Witamina K - 43 µg | |
Witamina C - 39.2 mg |
Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference
Suszone pomidory, podobnie jak np. awokado czy masło orzechowe, należą do pełnych wartości odżywczych, ale i kalorycznych produktów. W 100 g suszonych pomidorów przyjmiemy 258 kcal, jeśli więc zależy nam na jak najmniej kalorycznym posiłku, warto skorzystać z suszonych pomidorów w torebce - z mniejszą ilością tłuszczu. Jeśli wybieramy produkt w oliwie lub oleju, najlepiej pomidory odsączyć, trzeba jednak pamiętać, że tłuszcz zwiększa przyswajalność likopenu, więc choćby niewielka jego ilość jest potrzebna.
Jakie właściwości zdrowotne mają pomidory?
Uważaj na zawartość soli w suszonych pomidorach!
Suszone pomidory, by pozbawić je wody, obsypuje się solą. Nie ma żadnego zapotrzebowania na sól w codziennej diecie, jednak Instytut Żywności i Żywienia określa dzienne zapotrzebowanie na sód. Sól to chlorek sodu i główne źródło sodu w codziennej diecie, którego dzienna dawka nie powinna przekraczać 5 g, w przypadku niemowląt - 0,12 g, a w przypadku dzieci - 0,75 g. Tymczasem 100 g suszonych pomidorów zawiera 0,11 g sodu, warto więc pamiętać, by nie dosalać potraw, do których je dodajemy.
Jak zrobić suszone pomidory?
W sprzedaży są suszone pomidory sauté (paczkowane, choć na południu Europy można je kupić na wagę) i w oliwie, niekiedy z dodatkiem np. ziół, kaparów albo żurawiny. Niestety są drogie – w słoiku za 6 zł (to najniższa cena) jest zaledwie kilkanaście połówek. Dużo tańsze są te przygotowane w domu, nawet jeśli do ceny pomidorów (3 zł/kg) dodamy koszt energii, zwłaszcza że za jednym razem suszymy pomidory na 2 lub 3 blachach. Praca własna i satysfakcja – bezcenne!
Do suszenia wybieramy mięsiste odmiany pomidorów (np. podłużne, tzw. paprykowe), z jak najmniejszą komorą nasienną (trzeba ją usunąć, podobnie jak zieloną piętkę), raczej mniejsze, bo szybciej wyschną. Umyte, osuszone i przekrojone wzdłuż pomidory układamy ciasno na blasze skórką do dołu. Posypujemy je solą, lekko cukrem, ewentualnie ziołami prowansalskimi, i skrapiamy oliwą. Blachy wstawiamy do nagrzanego do 80°C piekarnika z termoobiegiem i suszymy 4-6 godzin przy lekko uchylonych drzwiczkach. Czas zależy od odmiany i wielkości pomidorów. Nie można ich zanadto wysuszyć, brzegi mają być pomarszczone, ale środek jędrny, elastyczny.
Gotowe układamy w słoikach i zalewamy olejem rzepakowym lub oliwą. Jeśli zamierzamy je przechowywać dłużej niż kilka tygodni, oliwa ma być gorąca. Przed włożeniem do słoja można je przyprawić solą, bazylią lub oregano czy ziołami prowansalskimi, albo też czosnkiem, ostrą papryczką, octem winnym. Tak przygotowane pomidory dodajemy później do sałatek, makaronów, zapiekanek, tart, a nawet do śledzi.
Suszone pomidory warto przygotowywać samodzielnie, zwłaszcza że ta praca, wbrew pozorom, nie jest bardzo czasochłonna - "czarną robotę" wykonuje za nas głównie piekarnik.
Jak suszyć pomidory na słońcu?
Gdy lato jest upalne, można spróbować przygotować suszone pomidory na słońcu. Połówki pomidorów rozkładamy na papierze w nasłonecznionym i przewiewnym miejscu. Suszenie przy trzydziestostopniowym upale potrwa około 4 dni. Na noc pomidory zabieramy do domu i przykrywamy.
Suszone pomidory: w jakiej zalewie są najzdrowsze?
Suszone pomidory są dostępne w sklepach w różnych zalewach. Które z nich są najzdrowsze, a których lepiej unikać?
Olej rzepakowy to najlepszy wybór oleju do zalewy suszonych pomidorów. Dlaczego? W typowej europejskiej diecie przyjmujemy za dużo kwasów omega-6, a za mało kwasów omega-3 i to w stosunku 20:1 (prawidłowe proporcje to nie więcej niż 4:1). Nadmiar kwasów omega-6 może powodować osłabienie układu odpornościowego i stany zapalne w organizmie. W oleju rzepakowym proporcja kwasów omega-6 do kwasów omega-3 wynosi jedynie 2:1. Złą sławę przyniosła olejowi rzepakowemu duża zawartość kwasu erukowego, uszkadzającego serce i wątrobę. Jednak w ciągu ostatnich 20 lat nasiona rzepaku zostały pozbawione tej szkodliwej substancji. Dobre proporcje NNKT zawiera również olej sojowy (4,6:1). Co więcej, olej sojowy zawiera 2,12 procent kwasu alfa-liponowego (ALA), będącego przeciwutleniaczem i wspierającego nasz metabolizm. Olej sojowy zmniejsza również poziom "złego" cholesterolu (LDL) w organizmie, a zwiększa poziom "dobrego" (HDL). Oliwa z oliwek co prawda ma niekorzystną proporcję kwasów omega-6 do omega-3 (9:1), ale jej główny składnik to jednonienasycony kwas omega-9 (kwas oleinowy), który pozytywnie wpływa na układ krwionośny. Lepiej unikać suszonych pomidorów w zalewie z oleju słonecznikowego (proporcja omega-6 do omega-3 to aż 136:1), oleju kukurydzianego (59:1), z pestek winogron (około 130:1) czy arachidowego (60:1).
Suszone pomidory: z czym podawać?
Suszone pomidory możemy kupić w formie suchej, w torebce - lub w zalewie, w słoiczku. Suszone pomidory w torebce mają intensywniejszy smak i można je wykorzystać na więcej sposobów. Możemy więc dodać je do sałatek warzywnych, do zup (np. zupy rybnej). Stanowi również urozmaicenie sosu pomidorowego i spaghetti. Suszone pomidory z oliwy lub oleju świetnie się za to sprawdzą podawane osobno - jako przystawka. Odsączone suszone pomidory mogą posłużyć jako farsz do gotowanych na twardo jajek i składnik głównego dania obiadowego: smażonego kurczaka w sosie mascarpone, zapiekanki ze szpinakiem. Przyrządzić też można uszka z suszonymi pomidorami i batatem, użyć pomidorów jako dodatku do bakłażana pieczonego z serem, kokardek z kurkami, cannelloni (włoski makaron w kształcie rurek) ze szpinakiem czy królika w śmietanie. Z suszonymi pomidorami - i w wersji słoikowej, i woreczkowej - można też przyrządzić grzanki. Warto poeksperymentować i dodać suszone pomidory do muffinów z oliwkami i fetą, pasztetu z buraków czy do łososia w cieście francuskim.
Przepis na sałatkę z serem feta i suszonymi pomidorami
Składniki:
- suszone pomidory w oliwie - 5 szt.
- serek feta - 1 opak.
- mieszanka sałat - 1 opak. lub mieszanka: roszponka, botwinka, cykoria endywia (frisee)
- pół czerwonej cebuli
- garść zielonych oliwek
- garść kiełków rzodkiewki
Sposób przygotowania:
Najpierw wypłucz na sicie i odsącz sałatę i kiełki rzodkiewki. Następnie pokrój cebulkę w krążki, ser feta w kostkę, natomiast suszone pomidory w grube paski. Dodaj do tego oliwki, dwie łyżki oleju ziołowego od suszonych pomidorów - całość wymieszaj. Nie sól dania, ponieważ pomidory, ser feta i oliwki już ją zawierają. Sałatkę najlepiej podawać z pieczywem.