Najciekawsze trendy dietetyczne ostatnich lat

Rosnące zainteresowanie tematyką żywienia skutkuje pojawianiem się licznych trendów dietetycznych, które przyciągają naszą uwagę. Niektóre z nich mają udowodnione działanie prozdrowotne, inne wybieramy ze względów etycznych, finansowych lub ekologicznych. Warto być świadomym, że część trendów dietetycznych jest wynikiem działań marketingowych i w żaden sposób nie służy naszemu zdrowiu. Poznaj najciekawsze trendy dietetyczne ostatnich lat oraz dowiedz się, za którymi z nich warto podążać.

Spis treści

1. Dieta budująca odporność - odżywianie w czasach pandemii
2. Intermittent fasting, czyli okresowy post
3. Dieta roślinna i jej odmiany
4. Paleo – dieta naszych przodków
5. Mindful eating – techniki świadomego żywienia
6. Klimatarianizm, czyli dieta dla klimatu
7. Diety eliminacyjne – bezglutenowa, bezlaktozowa, FODMAP
8. Superfoods – czym jest superżywność?
9. Chronodieta – w rytmie zegara biologicznego
10. Dieta ketogeniczna
11. Dieta śródziemnomorska – królowa diet prozdrowotnych
12. Dieta DASH – skuteczna broń w walce z nadciśnieniem

We współczesnym świecie jedzenie przestaje być wyłącznie sposobem zaspokojenia potrzeb fizjologicznych. Coraz więcej osób przekonuje się, że prawidłowe żywienie stanowi jeden z warunków osiągania pełnego dobrostanu fizycznego i psychicznego. Chcąc poprawić jakość swojego życia, coraz częściej stawiamy na świadome, zbilansowane odżywianie. Z tego względu powstało wiele trendów w dietetyce. Oto najważniejsze z nich.

Dieta budująca odporność - odżywianie w czasach pandemii

Dieta wspierająca funkcje układu odpornościowego to jeden z najgorętszych trendów żywieniowych w czasach pandemii. Chcąc ustrzec się przed zakażeniem koronawirusem, wiele osób zaczęło zwracać uwagę na zawartość swojego talerza.

I słusznie, ponieważ prawidłowo zbilansowane odżywianie jest konieczne dla właściwego działania układu immunologicznego. Chcąc wesprzeć odporność, powinniśmy zadbać o właściwe proporcje makroskładników, uzupełniać niedobory żywieniowe oraz suplementować wybrane mikroelementy.

Makroskładniki, czyli węglowodany, tłuszcze i białka stanowią podstawę naszej diety. Szczególnie ostatnie z nich – białka - pełnią ogromną rolę w układzie odpornościowym. Odpowiedni poziom białka jest niezbędny m.in. do produkcji przeciwciał.

Aby wesprzeć układ immunologiczny, powinniśmy dobowo spożywać minimum 0,8 g białka na kilogram masy ciała. W przeciwieństwie do białek, tłuszcze nie zawsze służą naszej odporności.

Dieta wysokotłuszczowa wykazuje działanie prozapalne. Spożywanie „dobrych”, nienasyconych kwasów tłuszczowych (m.in. omega-3) pochodzenia roślinnego redukuje natomiast stan zapalny.

Główny składnik naszej diety, węglowodany, powinien zapewniać 50-60% zapotrzebowania kalorycznego. Warto ograniczyć cukry proste (przede wszystkim słodycze, biała mąka i cukier) na rzecz węglowodanów złożonych (kasze, ryż, produkty pełnoziarniste).

Mikroelementy, czyli witaminy i składniki mineralne, wspierają układ odpornościowy poprzez zmniejszanie stresu oksydacyjnego i działanie przeciwzapalne.

Zdrowa, prawidłowo zbilansowana dieta bogata w świeże warzywa i owoce, produkty pełnoziarniste i strączki zapewnia ich wystarczający poziom.

Dla układu immunologicznego największe znaczenie odgrywają witaminy B, C, D i E, a także żelazo i cynk. Niedobory tych składników upośledzają reakcje obronne organizmu. W okresie pandemii, dla wzmocnienia odporności, wiele osób decyduje się na ich dodatkową suplementację.

Warto jednak pamiętać, że mikroskładniki w najlepiej przyswajalnej postaci znajdują się w produktach naturalnych. Nadmierna suplementacja związków o działaniu przeciwzapalnym może paradoksalnie hamować odpowiedź obronną organizmu, konieczną do zwalczania drobnoustrojów.

Warto również być świadomym skutków ubocznych nieograniczonej suplementacji niektórych substancji. Przykładowo, duże dawki witaminy C mogą sprzyjać kamicy nerkowej. Za bezpieczną dawkę dzienną uznaje się maksymalnie 1000 mg witaminy C.

Jakie produkty warto dodatkowo włączyć do diety w celu obrony przed infekcjami? Najlepiej postawić na naturalne źródła antyoksydantów i substancji bakteriobójczych. Czosnek, cebula i kurkuma zawierają liczne substancje przeciwdrobnoustrojowe. Lecznicze działanie wykazują również preparaty jeżówki (Echinacea), która wzmacnia odporność i zapobiega przeziębieniom.

Warto również zadbać o mikroflorę jelitową, odpowiedzialną za funkcję immunologiczną jelit. Aby wspomóc jej funkcje, warto włączyć do diety produkty fermentowane (jogurty, kefir, maślanka) oraz kiszonki.

Intermittent fasting, czyli okresowy post

Intermittent fasting (z ang. przerywane głodzenie) to jeden ze współczesnych trendów dietetycznych, mających służyć utracie masy ciała. W przeciwieństwie do tradycyjnych metod dietetycznych, bazujących na zmniejszeniu liczby spożywanych kalorii, podstawą strategii postu przerywanego są przerwy czasowe w spożywaniu posiłków. Model intermittent fasting to naprzemienne okresy głodówki i jedzenia bez ograniczeń.

Istnieje wiele wariantów diety, zakładających określone okienka żywieniowe w ciągu doby. Przykładowo, model 16/8 oznacza 16-godzinny post z następującym po nim 8 godzinnym okienkiem, w trakcie którego można spożywać dowolną ilość jedzenia.

Innym wariantem diety jest rozplanowanie okresu postu i jedzenia w ciągu tygodnia. Jest to tzw. model ADF (alternate day fasting), zakładający naprzemienne 24-godzinne głodówki oraz następujące po nich dni jedzenia bez ograniczeń.

Ponieważ model intermittent fasting jest wynalazkiem ostatnich lat, brakuje wiarygodnych danych naukowych dotyczących długofalowych efektów jego stosowania. Dostępne badania naukowe wykazują skuteczność okresowych postów w odniesieniu do utraty masy ciała, jednakże jest ona porównywalna ze stosowaniem standardowej diety ograniczającej kalorie.

Dieta intermittent fasting jest obiektem zainteresowania części sportowców jako metoda optymalizacji składu ciała (utrata tkanki tłuszczowej bez wpływu na tkankę mięśniową).

Dotychczasowe badania nie pozwalają jednak jednoznacznie potwierdzić tej tezy. Specjaliści w zakresie odżywiania zwracają również uwagę, że okresowe posty wiążą się z przejmującym uczuciem głodu, które może prowadzić do napadów kompulsywnego objadania się w okresie okienek żywieniowych.

Należy również podkreślić, że odżywianie w modelu intermittent fasting jest bezwzględnie przeciwwskazane u kobiet w ciąży i okresie laktacji, osób chorych na cukrzycę, dzieci i nastolatków oraz osób przewlekle chorych.

Dieta roślinna i jej odmiany

Według najnowszych badań, w ostatnich latach nawet 60% Polaków deklaruje zmniejszenie ilości spożywanego mięsa.

Dieta roślinna przeżywa prawdziwy boom – wegetarianizm i weganizm to jedne z najgorętszych trendów dietetycznych. Decyzja o rezygnacji ze spożywania produktów odzwierzęcych może być motywowana względami zdrowotnymi, ale także etycznymi lub ekologicznymi.

Osoby, dla których dieta czysto roślinna jest zbyt dużym wyrzeczeniem, coraz częściej decydują się na fleksitarianizm. Ten model żywienia to „elastyczny wegetarianizm” – dieta bazująca na produktach roślinnych, ale dopuszczająca okazjonalne spożywanie mięsa.

Czy odżywianie w oparciu o produkty roślinne może być pełnowartościowe? Według Amerykańskiej Akademii Żywienia i Dietetyki (ang. Academy Of Nutrition and Dietetics), diety roślinne są bezpieczne na każdym etapie życia człowieka. Eksperci podkreślają, że dieta roślinna może być stosowana u dzieci i młodzieży, sportowców, a także kobiet w ciąży.

Podstawowym warunkiem, który musi być spełniony po wykluczeniu z diety mięsa lub produktów odzwierzęcych, jest odpowiednie zbilansowanie posiłków. Chcąc przejść na dietę wegetariańską lub wegańską, warto skonsultować się z dietetykiem, aby poznać zasady komponowania posiłków oraz suplementacji niezbędnych składników odżywczych.

Prawidłowo prowadzona dieta roślinna zapewnia wysokie stężenie błonnika, karotenoidów, witamin C i E oraz niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Warto jednak wiedzieć, że dieta wegetariańska i wegańska nie zapewnia odpowiednich stężeń witaminy B12, która obecna jest głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego.

Oprócz potrzeby suplementacji witaminy B12, osoby stosujące dietę roślinną powinny suplementować witaminę D oraz włączyć do diety produkty zawierające cynk i wapń. W trakcie przygotowywania posiłków należy również pamiętać o źródłach białka – przykładowo roślinach strączkowych (fasola, ciecierzyca, soczewica).

Odpowiednio zbilansowana dieta roślinna nie prowadzi do niedoborów żywieniowych. Wręcz przeciwnie – liczne badania potwierdzają jej korzyści w odniesieniu do wielu chorób. Dieta roślinna pomaga zmniejszyć masę ciała, zmniejsza ryzyko choroby niedokrwiennej serca, wpływa korzystnie na gospodarkę lipidową, zmniejsza ryzyko nadciśnienia tętniczego i cukrzycy. Udowodniono również, że u osób niespożywających mięsa istnieje niższe ryzyko zachorowania na raka jelita grubego.

Paleo – dieta naszych przodków

Dieta paleo to model odżywiania nawiązujący do tradycji prehistorycznych plemion zbieraczo-łowieckich. Podstawę diety paleo stanowią produkty nieprzetworzone – mięso, ryby, owoce, warzywa i nasiona.

Osoby stosujące dietę paleo wykluczają z jadłospisu produkty zbożowe, przetworzony nabiał, mleko, cukier i słodycze. Zwolennicy diety paleo podkreślają, że ten model odżywiania jest najbliższy naturalnemu, pierwotnemu trybowi życia naszych przodków.

Niewątpliwą zaletą diety paleo jest bogactwo błonnika, witamin i składników mineralnych, które pochodzą ze świeżych owoców i warzyw. Poprzez ograniczenie spożycia cukrów oraz produktów skrobiowych, dieta paleo pozwala zmniejszyć kaloryczność jadłospisu, sprzyjając w ten sposób redukcji masy ciała.

Dieta paleo wiąże się z wysokim spożyciem mięsa, przez co zalicza się ją do diet wysokobiałkowych. Nadmiar białka może obciążać wątrobę i nerki, dlatego dieta paleo jest przeciwwskazana u osób przewlekle chorujących.

Kolejne minusy diety paleo to wysoka zawartość cholesterolu, brak korzystnych dla zdrowia produktów zbożowych oraz niedobór wapnia, który może prowadzić do osteoporozy. Póki co, brakuje wiarygodnych danych naukowych dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa długoterminowego stosowania diety paleo.

Mindful eating – techniki świadomego żywienia

Czy jedzenie może mieć wpływ na nasz dobrostan? Zwolennicy trendu mindful eating (z ang. uważne jedzenie) przekonują, że równie ważny jak skład posiłków, jest sposób ich spożywania. Techniki świadomego odżywiania wywodzą się z nurtu mindfullness i są przeciwieństwem jedzenia w pośpiechu, stresie i bez należytej refleksji. Podstawowe założenia mindful eating to świadome wybory żywieniowe, zwracanie uwagi na wartość odżywczą posiłków oraz pełne skupienie podczas jedzenia.

Świadome odżywianie wyklucza jedzenie w trakcie korzystania z telefonu, oglądania telewizji czy czytania gazety. Pełna koncentracja na „tu i teraz” pozwala skupić się na doznaniach płynących z ciała. Dzięki mindful eating mamy szansę na lepsze rozpoznawanie sygnałów pochodzących z ośrodka głodu i sytości.

Świadome odżywianie może poprawić naszą relację z jedzeniem – zmniejsza ryzyko bezrefleksyjnego objadania się i sprzyja wyborom zdrowszych, bardziej odżywczych posiłków.

Aktualnie prowadzonych jest wiele badań naukowych, sprawdzających efektywność mindful eating w redukcji masy ciała oraz leczeniu zaburzeń odżywiania.

Klimatarianizm, czyli dieta dla klimatu

Klimatarianizm to ruch propagujący ograniczenie spożywania produktów, których produkcja wywołuje niekorzystne zmiany klimatyczne. Coraz częściej mówi się także o „diecie planetarnej”, czyli przyjaznej naszej planecie.

Oba nurty wpisują się w stale zwiększającą się świadomość ekologiczną konsumentów oraz rosnące zagrożenie katastrofą klimatyczną.

Za wyborem klimatarianizmu niekoniecznie stoją przyczyny zdrowotne – główną motywacją do tego sposobu odżywiania jest troska o środowisko naturalne. Czy zmieniając sposób odżywiania rzeczywiście możemy pomóc naszej planecie?

Podstawowym założeniem klimatarianizmu jest ograniczenie spożycia mięsa, którego produkcja stanowi jedno z największych źródeł emisji gazów cieplarnianych. Zamiast żywności wysokoprzetworzonej, w diecie dominują produkty roślinne pochodzące z lokalnych, sezonowych upraw.

Klimatarianizm zakłada również rezygnację z konsumpcji produktów, których produkcja jest nieetyczna i wiąże się z wyzyskiem lub degradacją środowiska naturalnego (jednym z takich przykładów jest olej palmowy).

Ważnym aspektem diety dla klimatu jest ruch zero waste, propagujący maksymalne ograniczanie marnowania żywności. Najbardziej radykalną formą ochrony jedzenia przed zmarnowaniem jest freeganizm. Podstawą diety freegan są wyrzucane przez supermarkety czy restauracje produkty, które wciąż nadają się do spożycia.

Może wydawać się, że wybory żywieniowe pojedynczej osoby nie wpłyną na los planety. Kiedy jednak odżywianie w duchu ekologii zaczyna być światowym trendem, wpływ wywierany na przemysł spożywczy staje się faktem.

Im większa świadomość konsumentów na temat etycznego wymiaru odżywiania, tym bardziej prawdopodobna szansa na dokonanie realnych zmian.

Diety eliminacyjne – bezglutenowa, bezlaktozowa, FODMAP

Głównym założeniem diet eliminacyjnych jest wykluczenie określonego produktu (lub grupy produktów) z jadłospisu. Większość diet eliminacyjnych należy do tzw. diet leczniczych, czyli uznanych metod leczenia określonych chorób.

Najmodniejsza z nich – dieta bezglutenowa – stanowi jedyny skuteczny sposób leczenia celiakii, czyli nietolerancji glutenu. Diety eliminacyjne są elementem leczenia m.in. alergii i nadwrażliwości pokarmowych.

Dieta bezlaktozowa stosowana jest w nietolerancji laktozy. Z kolei dieta FODMAP (o zmniejszonej zawartości fermentujących sacharydów) jest zalecana w niektórych postaciach zespołu jelita drażliwego.

Diety eliminacyjne nie są jednak stosowane wyłącznie przez pacjentów z chorobami przewodu pokarmowego. Dieta bezglutenowa cieszy się niegasnącą popularnością, mimo że potwierdzone rozpoznanie celiakii posiada jedynie 1% polskiej populacji. U części osób poprawę samopoczucia po wykluczeniu glutenu z diety tłumaczy się istnieniem tzw. nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten.

Nadwrażliwość pokarmowa może również być związana nie z samym glutenem, ale innymi białkami zawartymi w zbożach. U części osób stosowanie diet wykluczających wynika z silnego przekonania o szkodliwości określonych produktów.

Swój udział w tym zjawisku odgrywa psychologiczny efekt nocebo – skutki uboczne spożywania glutenu lub innych „szkodliwych” substancji mają podłoże emocjonalne i wynikają z naszych negatywnych oczekiwań.

O czym należy pamiętać, decydując się na dietę eliminacyjną? Przede wszystkim o odpowiednim bilansowaniu posiłków. Prawidłowo skomponowane diety eliminacyjne nie są szkodliwe dla zdrowia, o ile zapewniają odpowiednią ilość makro- i mikroelementów. Warto zatem postarać się, aby dieta eliminacyjna nie była niedoborowa. W ustaleniu prawidłowego jadłospisu może pomóc konsultacja dietetyka.

Superfoods – czym jest superżywność?

Termin superfoods to w dosłownym tłumaczeniu superżywność, czyli produkty o ponadprzeciętnych wartościach odżywczych i prozdrowotnych.

Superfoods nie jest pojęciem naukowym, lecz raczej efektem intensywnych działań marketingowych producentów żywności. Na liście superfoods znajdziemy wiele egzotycznych i drogich składników, takich jak jagody goji, nasiona chia, quinoa, spirulina, miechunka perwuiańska, zielony jęczmień czy nasiona acai. I choć trudno odmówić tym produktom wysokiej zawartości składników o działaniu prozdrowotnym, ich realny wpływ „leczniczy” na organizm w większości przypadków nie został potwierdzony w badaniach naukowych.

Warto pamiętać, że okazjonalne włączenie superfoods do swojej diety jest niemniej istotne niż całokształt naszego odżywiania. Jeżeli na co dzień nie dbamy o zdrową, zbliansowaną dietę, sporadyczne jedzenie superżywności nie odwróci skutków naszych zwyczajowych wyborów.

Obecnie w ramach koncepcji superfoods zamiast egzotycznych wynalazków, coraz częściej promuje się lokalne, świeże i sezonowe produkty.

Do tak zwanych polskich superfoods zalicza się między innymi:

• truskawki,
• jagody,
• żurawinę,
• aronię,
• siemię lniane,
• miód,
• cebulę,
• czosnek,
• kiszonki,
• jarmuż
• czy kaszę jaglaną.

Włączenie tych składników do diety jest łatwiejsze, tańsze i bardziej dostępne, a ich skład – równie bogaty jak w przypadku tradycyjnych superfoods.

Chronodieta – w rytmie zegara biologicznego

Chronodieta to sposób żywienia, w którym dominującą rolę odgrywa czas spożywania posiłków. Pomysłodawcy chronodiety twierdzą, że dostosowanie pór posiłków do zegara biologicznego przynosi liczne korzyści zdrowotne.

Wydzielanie hormonów regulujących apetyt, a także soków i enzymów trawiennych, jest zmienne w ciągu dnia. Dostosowanie rytmu posiłków do naturalnych zmian metabolicznych ma zapewnić optymalny sposób odżywienia. Czy rzeczywiście tak jest?

Chronodieta przewiduje spożywanie trzech posiłków w ciągu dnia. Śniadanie, jako najbardziej obfity z nich (40% dziennego zapotrzebowania energetycznego) powinno składać się głównie z węglowodanów złożonych. Pozostałe dwa posiłki są skomponowane przede wszystkim z białek i tłuszczów z dodatkiem warzyw. Ograniczenie spożywania węglowodanów w drugiej części dnia ma za zadanie uruchomi rezerwy tłuszczowe i sprzyjać redukcji masy ciała.

Przestrzeganie chronodiety wymaga regularnego, ustabilizowanego rytmu życia. Badania naukowe pokazują, że osoby pracujące w rytmie zmianowym, w tym na zmiany nocne, są bardziej narażone na spożywanie nadmiernej ilości kalorii.

Spożywanie większości zapotrzebowania energetycznego w pierwszej połowie dnia i unikanie objadania się wieczorem wydaje się zgodne z wewnętrznym rytmem naszego organizmu. Dotychczas nie udowodniono jednoznacznie, czy efekt redukcji masy ciała w chronodiecie jest wynikiem spożywania posiłków w określonych godzinach, czy po prostu zmniejszenia liczby spożywanych kalorii.

Dieta ketogeniczna

Dieta ketogeniczna to jeden z najbardziej radykalnych modeli żywieniowych. Jej głównym założeniem jest maksymalna redukcja spożycia węglowodanów, które stanowią głównie paliwo energetyczne naszego organizmu.

Dieta ketogeniczna wywołuje stan podobny do głodówki, w którym podstawowym substratem metabolicznym stają się tłuszcze. Komórki pozbawione glukozy zaczynają spalać kwasy tłuszczowe, a produktem tych przemian są tzw. ciała ketonowe. Wysokie stężenie ciał ketonowych we krwi nosi nazwę ketozy, od której pochodzi nazwa diety ketogenicznej.

Skuteczność diety ketogenicznej w redukcji masy ciała, poprawie wyników sportowych czy leczeniu różnych chorób, jest przedmiotem wielu badań naukowych. Dotychczas udowodnione zalecenie stosowania diety ketogenicznej dotyczy tylko jednego schorzenia: padaczki lekoopornej.

Przestawienie komórek nerwowych na spalanie ciał ketonowych wywołuje zmiany przekaźnictwa w układzie nerwowym, które mogą zmniejszyć częstość napadów padaczkowych.

Duże nadzieje pokładane są w badaniach dotyczących skuteczności diety ketogenicznej w leczeniu nowotworów. „Zagłodzenie” komórek nowotworowych poprzez pozbawienie ich dopływu glukozy wydaje się obiecującym pomysłem dla terapii onkologicznych. Niestety, skuteczność i bezpieczeństwo takiej metody leczenia nie zostały jeszcze jednoznacznie potwierdzone.

Dieta ketogeniczna stanowi radykalny model odżywiania, który powinien być stosowany tylko w razie istnienia ścisłych wskazań i pod nadzorem lekarza. „Moda” na dietę ketogeniczną bez wskazań zdrowotnych jest nie tylko nieuzasadniona, ale może być szkodliwa.

Jako dieta wysokotłuszczowa, niesie za sobą ryzyko wywołania zaburzeń lipidowych, nadmiernego obciążenia wątroby oraz chorób sercowo-naczyniowych. Dieta ketogeniczna jest pozbawiona produktów zbożowych, owoców i części warzyw, co niesie ryzyko wystąpienia niedoborów witamin i składników mineralnych.

Dieta śródziemnomorska – królowa diet prozdrowotnych

Dieta śródziemnomorska jest uznawana za jeden z najzdrowszych modeli odżywiania. Jej niegasnąca popularność wynika m.in. z pozytywnych opinii licznych towarzystw naukowych oraz rosnącej liczby badań, które potwierdzają jej skuteczność w profilaktyce i leczeniu chorób.

W tegorocznym rankingu Best Diets 2021 opublikowanym przez agencję U.S. News & World Report, dieta śródziemnomorska zajęła pierwsze miejsce jako najzdrowszy i najskuteczniejszy sposób odżywiania.

Nawyki żywieniowe mieszkańców basenu Morza Śródziemnego powinny być źródłem inspiracji podczas planowania jadłospisu niezależnie od miejsca naszego zamieszkania.

Jakie cechy wyróżniają dietę śródziemnomorską?

Codzienne spożywanie świeżych owoców i warzyw, niewielkie spożycie tłuszczów zwierzęcych i zastąpienie ich oliwą z oliwek, częste jedzenie ryb i chudego nabiału w miejsce czerwonego mięsa – to podstawowe cechy tej diety. Dodatkowo w śródziemnomorski styl życia wpisują umiarkowane spożycie czerwonego wina oraz regularna aktywność fizyczna.

Jakie korzyści przynosi dieta śródziemnomorska?

Przede wszystkim chroni nas przed chorobami układu krążenia – chorobą niedokrwienną serca, nadciśnieniem tętniczym i miażdżycą. Dodatkowo, dieta śródziemnomorska zmniejsza ryzyko zachorowania na cukrzycę, otępienie i choroby nowotworowe.

Wykazano, że ryzyko chorób serca podczas stosowania diety śródziemnomorskiej spada o nawet 30%. Co ważne, ten model żywienia jest nie wiąże się z występowaniem skutków ubocznych i może być bezpiecznie stosowany w długiej perspektywie czasowej.

Dieta DASH – skuteczna broń w walce z nadciśnieniem

Dieta DASH to kolejny przykład diety prozdrowotnej o udowodnionym działaniu naukowym. Skrót DASH pochodzi od angielskiej nazwy badania naukowego, które oceniało jej skuteczność.

Dietary Approches to Stop Hypertension („Dieta w leczeniu i profilaktyce nadciśnienia”) to eksperyment medyczny, który pod koniec lat 90-tych XX wieku wykazał możliwość obniżenia ciśnienia tętniczego krwi jedynie za pomocą diety.

Oprócz udowodnionego działania przeciwnadciśnieniowego, dieta DASH przeciwdziała również innym chorobom sercowo-naczyniowym, m.in. miażdżycy i cukrzycy.

Podstawą diety DASH jest edukacja pacjenta na temat korzyści i zagrożeń związanych ze spożywaniem określonych produktów. Wiele założeń diety DASH pokrywa się z zasadami diety śródziemnomorskiej.

Dieta DASH bazuje na ograniczeniu tłuszczów (szczególnie pochodzenia zwierzęcego), niewielkim spożyciu mięsa oraz znaczącym zwiększeniem spożycia warzyw, owoców, orzechów i chudego nabiału.

Podstawowym źródłem energii są pełnoziarniste produkty zbożowe. Zalecane jest również unikanie produktów bogatych w sód, takich jak sól kuchenna, przetwarzane wyroby mięsne i rybne, konserwy oraz słone przekąski.

Co ważne, dieta DASH jest zalecana nie tylko u osób z rozpoznanym nadciśnieniem tętniczym, ale także jako metoda profilaktyczna u osób z tzw. wysokim prawidłowym ciśnieniem tętniczym (ciśnienie tętnicze mieści się w normie, ale jest wyższe niż optymalne).

Czy zdrowo się odżywiasz?

Pytanie 1 z 9

Ile jesz posiłków dziennie?

Dwa. Pierwszy rano, drugi po pracy

Trzy. Nie podjadam między posiłkami

Trzy, ale zdarza mi się podjadać między posiłkami

Jem 4-5 mniejszych posiłków dziennie, mniej więcej co 3-4 godziny

Następne pytanie

Krzysztofa Białożyt

Studentka medycyny na Collegium Medicum w Krakowie, powoli wkraczająca w świat ciągłych wyzwań pracy lekarza. Szczególnie zainteresowana ginekologią i położnictwem, pediatrią oraz medycyną stylu życia. Miłośniczka języków obcych, podróży i górskich wędrówek.

Krzysztofa Białożyt