Style pływackie: 5 najpopularniejszych technik pływania

Klasyczne style pływackie to kraul, styl klasyczny (żabka), grzbietowy i motylkowy. Wszystkie wymagają dobrego opanowania techniki, dlatego najlepiej uczyć się ich pod okiem doświadczonego instruktora. Samodzielna nauka może przynieść rezultaty, jednak równie często utrwala złe nawyki, które w dłuższej perspektywie szkodzą kręgosłupowi zamiast go wzmacniać. Przykładem może być żabka dyrektorska, czyli błędny wariant stylu klasycznego. Poznaj 5 najpopularniejszych stylów pływackich.

Spis treści

1. 1. Style pływackie: kraul
2. 2. Style pływackie: styl klasyczny (żabka)
3. Unikaj żabki dyrektorskiej
4. 3. Style pływackie: styl grzbietowy
5. 4. Style pływackie: styl motylkowy
6. 5. Style pływackie: piesek
7. Styl dowolny i zmienny
8. Wpływ pływania na kręgosłup - badania

Wśród klasycznych stylów pływackich najłatwiej nauczyć się pływania na grzbiecie. Jest to też wariant najczęściej polecany przez fizjoterapeutów w celu leczenia wad i przeciążeń kręgosłupa.

Nieco bardziej skomplikowany jest kraul, ale przy tym posiada dwie niewątpliwe zalety: jest najszybszy i angażuje do pracy niemal wszystkie grupy mięśniowe. Styl klasyczny i motylkowy wymagają większych umiejętności technicznych, dlatego lepiej nie zaczynać od nich, jeśli dopiero oswajamy się z wodą.

Istnieją także style niezaliczane do klasycznych – m.in. żabka dyrektorska i piesek. Są łatwe w nauce, ale nie nadają się do pokonywania dużych odległości.

Poznaj charakterystyczne cechy każdego ze stylów pływackich i wybierz wariant najlepszy dla siebie.

1. Style pływackie: kraul

Kraul jest najszybszym spośród wszystkich stylów pływackich. Podczas pływania kraulem sylwetka przybiera najbardziej opływowy kształt, dzięki czemu przemieszczając się nie musimy tracić dodatkowej energii na stawianie oporu wodzie.

Niestety, styl ten nie jest prosty w nauce – wymaga bardzo dokładnego opanowania techniki, w której największe znaczenie ma praca ramion i płaskie ułożenie ciała. Dużą trudność dla początkujących pływaków stanowi zanurzanie rąk w wodzie pod odpowiednim kątem. Sposób, w jaki ramię wchodzi pod taflę wody, a następnie wynurza się z niej decyduje o szybkości pływania (dla porównania – praca nóg odpowiada jedynie za 30% uzyskanej prędkości, pozostałe 70% zależy tylko od rąk).

Czytaj też: KRAUL - technika, efekty, kalorie. Jak pływać kraulem?

Zsynchronizowanie ruchów ciała z oddechem też nie jest łatwym zadaniem, zwłaszcza, że styl wymaga częściowego chowania głowy pod wodą. U mniej doświadczonych pływaków brak kontaktu wzrokowego z otoczeniem może powodować spięcie mięśni i w efekcie trudności z utrzymaniem równowagi. Z tego powodu przed nauką kraula warto nauczyć się nurkować – w ten sposób poprawimy swój zmysł orientacji i oswoimy się z przebywaniem pod wodą.

2. Style pływackie: styl klasyczny (żabka)

Żabka to najpopularniejszy styl pływacki wśród amatorów. Niestety, sposób pływania najczęściej widywany na basenach nie ma zbyt wiele wspólnego z klasyczną wersją tego stylu.

W pływaniu stylem klasycznym wynurzamy i chowamy głowę pod wodę, a nie trzymamy ją stale zadartą do góry. Ruchy rąk nie są też tak zamaszyste – w momencie wynurzania się zbliżamy łokcie do tułowia, ale tylko do wysokości barków, co pozwala łatwiej wybić się nad powierzchnię wody, by zaczerpnąć powietrza.

Kolejny ruch – szybkie wyprostowanie ramion powoduje, że całe ciało ponownie się zanurza. Także praca nóg jest dosyć specyficzna – nie rozszerzamy kolan maksymalnie na boki, lecz robimy tylko delikatny rozkrok, podciągając stopy w kierunku pośladków i kierując je lekko ku górze, mniej  na boki.

Żabka jest odpowiednim stylem dla tych, którzy poprzez pływanie chcą wzmocnić mięśnie całego ciała, ale tylko pod warunkiem, że jest to prawidłowe pływanie krytą żabką, nieobciążające odcinka szyjnego i lędźwiowego kręgosłupa. Żabka bardzo dobrze rozwija mięśnie klatki piersiowej, w mniejszym stopniu angażuje do pracy mięśnie grzbietu.

Czytaj też: Pływanie żabką - technika, zalety, wpływ na mięśnie i kręgosłup

3. Style pływackie: styl grzbietowy

Pływanie stylem grzbietowym najmniej nadwyręża plecy, a jednocześnie jest dobrym ćwiczeniem wzmacniającym cały gorset mięśniowy kręgosłupa. Z tego powodu technika ta polecana jest osobom z bólami pleców. Osoba płynąca leży płasko na wodzie z twarzą zwróconą do góry, co ułatwia oddychanie. Główną siłą napędową są ramiona – pływak wymachuje nimi naprzemiennie, przenosząc nad taflą wody raz prawą, raz lewą rękę za głowę. Ramię, wchodząc do wody, powinno być maksymalnie wyprostowane w stawie łokciowym, natomiast pod wodą powinno ugiąć się pod kątem ok. 90-110 w kierunku zewnętrznym. Nogi również pracują naprzemiennie – w momencie ruchu w górę jedna noga lekko się ugina, natomiast druga, wykonująca ruch w dół, maksymalnie się prostuje (wskazany jest nawet przeprost). Stopy są obciągnięte, a głowa leży płasko na wodzie, dzięki czemu ciało przybiera hydrodynamiczny kształt.

Płynąc stylem grzbietowym trzeba pamiętać, aby stale utrzymywać biodra wypchnięte do góry (wówczas praca nóg staje się efektywniejsza). Tułów powinien lekko skręcać się przy wkładaniu ręki do wody – np. przy zanurzaniu prawego ramienia wskazana jest delikatna rotacja ciała w prawą stronę.

Zobacz też: Aqua fitness - zalety, efekty i przykładowe ćwiczenia

4. Style pływackie: styl motylkowy

Styl motylkowy, nazywany też delfinem, wymaga perfekcyjnej techniki, dużej siły i koordynacji. Z tego powodu bardzo rzadko pływają nim amatorzy, natomiast dla zaawansowanych pływaków stanowi atrakcyjne wyzwanie. W porównaniu do innych stylów, które znane są ludzkości od setek lat, motylka odkryto stosunkowo niedawno, bo w 1935 roku. Dokonał tego fizyk Volney Wilson, który wymyślił delfina na podstawie analizy ruchu ryb. Trzy lata później płynąc tym stylem wygrał kwalifikacje olimpijskie (motylek to po kraulu najszybszy styl pływacki), ale został zdyskwalifikowany ze względu na nieznaną wówczas technikę. Dopiero w 1956 roku rywalizacja w stylu motylkowym została uznana za oficjalną konkurencję Letnich Igrzysk Olimpijskich.

Nauka delfina zaczyna się od opanowania „falującego” ruchu ciała – polega on na tym, że głowa, klatka piersiowa, biodra i nogi poruszają się oddzielnie w górę i w dół (np. gdy głowa jest w dole, do góry idą biodra), ale wspólnie tworzą harmonijny ruch posuwający całe ciało do przodu. Dopiero potem doskonali się pracę rąk, nóg, umiejętność prawidłowego oddychania. Perfekcyjne opanowanie stylu motylkowego nie jest możliwe bez wskazówek doświadczonego instruktora. Sama nauka przebiega w kilku etapach – nie da się, tak jak np. w przypadku kraula, nauczyć motylka podczas dwóch, trzech sesji treningowych. Dlatego styl ten zarezerwowany jest dla doświadczonych, ambitnych pływaków.

5. Style pływackie: piesek

Tak zwany piesek to najprostszy styl pływacki, popularny zwłaszcza wśród dzieci, które dopiero uczą się pływać. Jednocześnie jest najstarszą techniką pływania znaną ludzkości – uważa się, że ten sposób poruszania się w wodzie był znany już w czasach starożytnych. Nasi przodkowie prawdopodobnie nauczyli się go w wyniku obserwacji pływających zwierząt.

Technika pieska jest łatwa do opanowania i w dużej mierze intuicyjna. Pływak leży na wodzie klatką piersiową do dołu i porusza rękami w górę i w dół zataczając małe kółka. Nogi pracują naprzemiennie, wykonując pionowo ruch nożycowy. Choć piesek jest stylem mało praktycznym i dość wolnym, jego zaletą jest płynność i brak potrzeby wynurzania kończyn ponad powierzchnię wody. Z tego względu często wykorzystuje się go w wojsku jako cichy styl pływacki idealny do zakradania się.

Wpływ pływania na kręgosłup - badania

Finowie w 2002 roku przebadali grupę 46 osób¹ – rekreacyjnych pływaków. Podzielili je na 3 grupy (13 lat; 25-25; 70 lat +-6). W każdej z grup zbadano parametry kifozy piersiowej i lordozy lędźwiowej w trzech pozycjach – podczas pływania żabką, pływania grzbietem i podczas stania. Co ważne – podczas pływania mierzona maksymalne i minimalne momenty ustawienia podczas całego cyklu ruchów.

Oto wyniki ich badań:

• lordoza lędźwiowa: największe parametry zwiększenia występowały podczas stania, zaś dużo mniejsze parametry zwiększenia wygięcia występowały podczas pływania grzbietem i następnie żabka.

• kifoza piersiowa – największe zmniejszenie kifozy wystąpiło podczas pływania żabką, następnie grzbietem, a największą wartość notowano w staniu.

A więc wg fińskich badań stanie dużo bardziej „szkodzi” krzywiznom kręgosłupa niż pływanie zarówno żabką, jak i grzbietem.

Należy zwrócić szczególną uwagę jednak na dwie rzeczy: po pierwsze - grupa badana składała się z osób pływających rekreacyjnie a nie wyczynowo. Być może u zawodników dane przedstawiały by się zupełnie inaczej. Po drugie – w badaniu nie poruszono tematu ustawienie odcinka szyjnego podczas pozycji pływackich.

Pozycja odcinka szyjnego w pływaniu żabką odkrytą (dyrektorską) – pozycja nienaturalnie wymusza wyprost odcinka szyjnego, kompresuje górny odcinek szyjny i struktury w tym obrębie. Natomiast przy pływaniu żabką krytą (polecaną przez nas) problem ten jest zniwelowany poprzez inne ustawienie ciała przy braniu wdechu.